Gemeente Maastricht

Onderzoek bevestigt: Plan Belvédère goed voor Maastricht én regio

Noordelijk van het centrum wil de gemeente Maastricht de komende 25 jaar samen met ING en SFB als consortium het 'plan Belvédère' realiseren. Dit omvat in totaal 280 hectare en de helft daarvan moet opnieuw worden ingericht. Er zijn nu al allerlei bedrijven gevestigd en het is de bedoeling dat een deel ervan wordt verplaatst. De zittende ondernemers vragen zich af, wat hun allemaal boven het hoofd hangt en vrezen dat er veel banen zullen verdwijnen. En de institutionele beleggers willen de economische betekenis van het plan onderbouwd zien. Reden voor het consortium om KPMG en Eurecom van de Universiteit Maastricht te vragen een Economische Effecten Rapportage op te stellen. Afgelopen vrijdag zijn de resultaten daarvan gepresenteerd. Daaruit blijkt o.a. dat de werkgelegenheid voor Maastricht en de regio per saldo zal toenemen met 6.000 tot 6.500 banen als het 'plan Belvédère' wordt gerealiseerd. Ook wordt duidelijk aangetoond, dat er hoe dan ook maatregelen nodig zijn in dit gebied.

Het College van B&W is zeer blij met de resultaten. Wethouder Mirjam Depondt van Stadsontwikkeling:"De Effectrapportage is opgesteld met als doel de effecten voor de zittende bedrijven en de totale werkgelegenheid te achterhalen. Bovendien moest het aangeven, wat de situatie voor de bedrijven zou worden als we Belvédère' niet zouden ontwikkelen. We krijgen nu de bevestiging dat niets doen helemaal geen optie is voor de zittende bedrijven.Verder gingen we ervan uit dat het plan een positieve uitwerking zal hebben op de werkgelegenheid en dat blijkt inderdaad het geval te zijn. Het is al met al een prima uitkomst. Dat doet niks af aan het feit dat we nu samen met de bedrijven moeten kijken, hoe we het gaan aanpakken."

Doorgroei

Han Hoogma, wethouder Sociale en Economische Zaken, vindt het leuk dat in het plan nadrukkelijk wordt gezegd, dat de manier waarop Maastricht nadenkt over beleid, past binnen de nationale beleidskaders. "En dat terwijl de bestuurskrachtcommissie vond, dat we geen visie hebben. De hele planontwikkeling biedt aantoonbaar meer werkgelegenheid. Maastricht wil gigantisch investeren in een goed woon- en werkklimaat. We willen nieuwe gezinnen aantrekken en nieuwe bedrijven voor de werkgelegenheid, want die gezinnen komen niet als er geen werk is. Om ruimte te maken, zul je de zaken anders moeten inrichten. Binnen de ruimte die we hebben, moeten we iedereen op de beste positie plaatsen. Als we zittende bedrijven een betere vestigingsplaats kunnen geven, dan zal dat voordelig voor zowel het planconsortium als de bedrijven zelf. Het zijn nieuwe kansen voor de economie en de ondernemer. In ons gezamenlijk belang moeten we ook vanuit de branche redeneren en kijken naar de doorgroeimogelijkheden van bedrijven. Sommige ondernemers hebben op de huidige locatie hun grenzen bereikt. We kunnen de verplaatsing natuurlijk aan niemand opleggen, maar wel betere faciliteiten bieden op een andere locatie. Daar heb je wellicht betere aan- en afvoerroutes of kun je profiteren van de clustering met andere bedrijven."

Banen

Als nieuwe vestigingslocaties komen bedrijventerreinen binnen Maastricht, Gronsveld, Eijsden en Lanaken in aanmerking. De 100 bestaande bedrijven zorgen nu samen voor ongeveer 4.000 arbeidsplaatsen; 80% daarvan zit bij acht grote industriële firma's. Als het plan is doorgevoerd, zullen naar schatting 1.400 werknemers nog op dezelfde locatie werken en circa 2.000 zijn op een nieuwe plek aan de slag, binnen de stadsregio Maastricht. Er gaan enkele honderden banen verdwijnen, door bedrijfsbeëindiging of verhuizing naar elders, maar dat is een natuurlijk verloop en zou volgens de onderzoekers ook zijn gebeurd zonder het 'plan Belvédère'. Verder zal de omzet binnen het plangebied stijgen met minimaal 670 en maximaal 810 miljoen euro per jaar. En daarnaast nog eens met 150 tot 180 miljoen euro in de rest van Limburg. "Er is niet alleen een kwantitatieve, maar ook een kwalitatieve groei van de werkgelegenheid en de economische effecten reiken veel verder dan de gemeentegrenzen waarmee Maastricht haar rol als economische motor van de regio bevestigt", aldus KPMG/Eurecom.

Potenties

Rob Frederix van Frederix Management Consultancy was als procesmanager nauw betrokken bij de totstandkoming van het onderzoek. "Het onderzoeksrapport geeft duidelijk aan dat het stedelijk herstructuringsproject Belvédère' een project met geweldige potenties is. Dat blijkt uit de extra arbeidsplaatsen en omzet, en uit de herkenbare rol van Maastricht als economische motor. Uit de verplaatsingsanalyse blijkt dat bedrijven die nu in het plangebied zijn gevestigd, nieuwe kansen krijgen om wel voldoende te groeien. Waar ze nu zitten gaat het vaak moeizaam omdat ze qua ruimte en milieunormen weinig perspectief hebben. Je kunt je afvragen of Maastricht dit nog wel erbij moet doen, omdat er al zoveel projecten lopen. Maar dit is een logisch vervolg op het gevoerde beleid en levert een bijdrage aan de verdere ontwikkeling van de stad. Het is een unieke locatie met zowel water als rails, een goede verbinding met de A2 en de directe nabijheid van de binnenstad. Maastricht gaat daar een brede mix realiseren van profit en non-profit voorzieningen: woningen/appartementen, kantoren, grootschalige detailhandel, industrie en culturele voorzieningen. Afgezet tegen andere projecten zoals Arnhem-Rijnboog, de Zuid-as in Amsterdam, de Kop van Zuid in Rotterdam of Leidsche Rijn in Utrecht scoort Belvédère door de extra omzet goed wat betreft de toegevoegde waarde per vierkante meter."

Noodzaak

Volgens René Verhoeven, directeur regionale ontwikkeling van de Kamer van Koophandel, staan de ondernemers achter de uitkomsten van het onderzoek. "Zij zijn wel doordrongen van het feit dat de vernieuwingsslag noodzakelijk is. Er moet iets gebeuren, anders gaat het alleen maar achteruit. Dan krijg je leegstand, verloedering, criminaliteit en alles wat daarbij hoort. De ondernemers hebben zelf mede ervoor gezorgd dat dit onderzoek er is gekomen en ik heb in de stuurgroep gezeten. We wilden het realiteitsgehalte van 'Belvédère' weten, want er werd nogal vanuit een idealistische situatie geredeneerd. Het blijkt dat er per saldo een behoorlijk positief effect van het plan uitgaat, zowel qua omzet als werkgelegenheid. Het onderzoek is echter geen doel, maar een middel. Dit is voor ons het vertrekpunt. Nu willen we van de gemeente weten: welk traject gaan we in?"

Huiswerk

Voor de bedrijven is het van belang dat de gemeente helderheid geeft over wat er staat te gebeuren. De ondernemers zijn erbij gebaat als ze weten wanneer welk deelgebied aan de beurt komt. "Als je weet of je de komende 10 jaar weg moet, kun je beslissen of je nog investeert of niet. De ondernemers moeten ook tijdig in overleg kunnen treden met de gemeente voor herplaatsing", zo Verhoeven.

Voor de herplaatsing zijn middelen gereserveerd en daarin zal de pijn niet zitten. Het wordt eventueel wel een probleem om alternatieve vestigingslocaties te vinden. Verhoeven: "De genoemde bedrijventerreinen zijn allemaal nog in ontwikkeling en de andere zijn vaak vol. Een deel van Maastricht-Gronsveld is gereserveerd voor de zittende bedrijven. Maar als we kijken naar het bedrijventerrein Eijsden, dan heeft dat zo'n 12 jaar geduurd. Het wordt een hoop huiswerk voor de gemeente om dat allemaal in balans te krijgen."