25 juni 2003
Negen gemeenten kiezen voor intensieve aanpak sociaal-economische
gezondheidsverschillen
Negen Nederlandse gemeenten maken op 25 en 26 juni 2003 een start met
een intensieve aanpak van lokale sociaal-economische
gezondheidsverschillen. Vandaag vindt de aftrap plaats in een
Masterclass te Zeist, waarna de gemeenten komend jaar inzetten op
aantoonbare gezondheidswinst. Het NIGZ begeleidt de gemeenten bij het
ontwikkelen en uitvoeren van evidence based gezondheidsprojecten.
Wie in Nederland in een sociaal-economische achterstandssituatie wordt
geboren, heeft een minder gunstige levensverwachting dan andere
Nederlanders. Het lijkt een constatering uit de 19e eeuw, maar het is
de realiteit. Mensen uit achterstandsgroepen leven gemiddeld 4 jaar
korter dan mensen uit de hoge sociaal-economische klassen en ze leven
zelfs 15 jaar korter in goede gezondheid. De overheid heeft in het
Nationaal Contract Openbare Gezondheidszorg (OGZ) prioriteit gelegd
bij het terugdringen van sociaal-economische gezondheidsverschillen.
De weg die wordt gekozen, is die van lokale gezondheidsbevordering
waarbij onderlinge samenwerking tussen vele lokale partijen én een
lange adem van groot belang zijn.
Lokale betrokkenheid
Achterstandsgroepen zijn doorgaans slecht te bereiken door de
overheid. Vaak is er weinig belangstelling voor communicatie met of
berichten van de overheid, deels ook als gevolg van wantrouwen.
Gezondheidsvoorlichting of ?educatie bereikt deze groepen dan ook
matig. Ondanks specifieke gezondheids- en welzijnsproblemen die deze
groepen ervaren, hebben ze vaak niet de kennis en motivatie om deze
problemen zelf effectief aan te pakken.
Jarenlange onderzoeken en ervaringen van vele gezondheidscentra en
overheidsinstellingen hebben het inzicht opgeleverd dat vooral de
lokale overheid deze groepen zou moeten ondersteunen met projecten die
zowel gericht zijn op leefstijl als leefomgeving. Een belangrijke
voorwaarde voor het welslagen van dergelijke projecten is het actief
betrekken van de burgers bij gezondheidsgerelateerde projecten in hun
eigen omgeving. Maar dat moet dan wel structureel gebeuren.
NIGZ-SLAG
In 2002 is het NIGZ ? Steunpunt Lokale Aanpak Gezondheidsverschillen
(SLAG) opgericht, dat als doel heeft om samen met gemeenten en andere
lokale partners gezondheidsprojecten ter plaatse te ontwikkelen en te
coördineren. In het afgelopen half jaar heeft SLAG landelijke
voorbeeldprojecten verzameld waar beloftevolle effecten zijn behaald,
en heeft het steunpunt contact gezocht met gemeenten en gemeentelijke
instellingen om deze te motiveren aan de slag te gaan met de goede
voorbeelden die de praktijk al heeft opgeleverd. Op 25 en 26 juni
wordt de voorbereidingsfase afgesloten met een startbijeenkomst samen
met tien gemeenten die daadwerkelijk met vier geselecteerde
interventies aan de slag gaan.
Selectie
Het lokaal werken met gezondheidsprojecten is niet nieuw. Probleem is
echter altijd geweest dat in veel gemeenten veel onvergelijkbare
projecten met verschillende soorten interventies werden ingezet door
verschillende partners. Vaak werd de effectiviteit van die projecten
niet of niet standaard gemeten of waren de resultaten niet onderling
vergelijkbaar. SLAG heeft uit het aanbod van projecten de 21 meest
kansrijke interventies geselecteerd en deze afgewogen tegen wat
gemeenten zelf belangrijk vinden. In een expertmeeting die samen met
ZonMw is georganiseerd op 7 april j.l. zijn deze interventies voorzien
van een rapportcijfer. De negen deelnemende gemeenten hebben uit de
best beoordeelde interventies steeds één interventie gekozen die de
komende tijd binnen de gemeente wordt ontwikkeld. In totaal zijn vier
interventies gekozen, verdeeld over de betrokken gemeenten:
* De allochtone zorgconsulent: gekozen door Delft
* Armoede en gezondheid van kinderen: door Den Bosch en Maastricht
* Goede voeding hoeft niet veel te kosten: door Eindhoven,
Zwijndrecht. Kerkrade en Alkmaar
* Begeleiden door jeugdarts van leerlingen met ziekteverzuim: door
Enschede en Helmond
Meer informatie
Het SLAG-project is te uitvoerig om in één persbericht te omschrijven.
Wij verwijzen u naar de volgende documentatie en personen voor
achtergrondinformatie:
* Website
www.slag.nu voor alle achtergronden over het project en de
genoemde interventies
* Overheidspublicaties:
- Monitor Lokaal Gezondheidsbeleid (VNG)
- Volksgezondheid Toekomstverkenning 2002 (RIVM)
- Rapport ?De kloof verkleinen? (Programmacommissie Sociaal
Economische Gezondheidsverschillen, ofwel de ?Commissie Albeda?)
* Contactpersonen NIGZ:
Joop ten Dam; jtendam@nigz.nl
Jan Jansen; jjansen@nigz.nl
Frieda van der Jagt; fvanderjagt@nigz.nl
Op 25 en 26 juni te bereiken via: Helmi van Beusekom 0348 - 437
634
Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie