26-06-2003
"Samen verantwoordelijkheid nemen voor veiligheid"
"Ik zie de uitkomsten van de Veiligheidsmiddag als pure winst. In
's-Hertogenbosch hebben we een grote groep gemotiveerde mensen die
bereid zijn om te werken aan veiligheid. En belangrijker nog: ze
beseffen dat ze zelf verantwoordelijk zijn én het samen moeten doen."
Dat zei burgemeester T. Rombouts aan het slot van de Veiligheidsmiddag
van maandag 21 juni. Op uitnodiging van de gemeente kwamen ruim 150
mensen naar de Brabanthallen om met elkaar te discussiëren over
veiligheid. Tijdens de middag gaven professionals (gemeente, politie,
justitie, welzijnswerk, jeugdwerk, verslavingszorg, woningcorporaties,
ondernemers etc.) en vertegenwoordigers van een aantal Bossche buurten
hun mening over het toekomstige veiligheidsbeleid. Hoewel alle
betrokkenen denken vanuit hun eigen situatie, bleek men het toch op
heel wat punten met elkaar eens te zijn over de manier waarop in
's-Hertogenbosch aan veiligheid moet worden gewerkt. Rombouts: "We
moeten het niet laten bij praten en luisteren, maar de uitkomsten
gebruiken voor het Integraal VeiligheidsProgramma (IVP) dat we voor
onze stad aan het maken zijn."
Harde afspraken
Dat IVP wil de gemeente juist samen met de veiligheidspartners en
andere betrokkenen formuleren. De slogan is niet voor niets "Samen
voor Veilig", aldus de burgemeester. "Zo'n programma heeft alleen kans
van slagen als we er met z'n allen achter staan. Ik merk dat mensen
wel degelijk bereid zijn hun verantwoordelijkheid te nemen. Sterker
nog, buurtbewoners eisen hun eigen verantwoordelijkheid op als het om
hun veiligheid gaat, maar willen dan wel worden ondersteund door de
instanties. Om tot resultaat te komen is het belangrijk om harde
afspraken te maken waar je elkaar vervolgens ook aan mag houden."
Speerpunten
De deelnemers reageerden op een zestal stellingen (diagnoses) met een
aantal mogelijke oplossingen (medicijnen). De speerpunten voor het
Integraal VeiligheidsProgramma zijn jeugd, geweld en drugs. In
discussiegroepen en door te stemmen lieten de deelnemers weten hoe zij
denken over de aanpak van (on)veiligheid. Om de meningen te peilen is
voorafgaand aan de discussies gestemd. Vervolgens is gekeken of het
uitwisselen van meningen in de discussiegroepen, het stemgedrag deed
veranderen. Dat leverde bij een aantal stellingen opmerkelijke
verschillen op. De stemresultaten van zowel de eerste als de tweede
stemronde zijn opgenomen in een bijlage bij dit bericht.
Jeugd
De discussiegroep die zich met de jeugd bezig hield, had een heldere
boodschap.
We moeten niet steeds óver de jeugd, maar mét de jeugd praten. Vaak
wordt alleen al de aanwezigheid op straat als overlast gezien.
Jongeren hebben echter ook recht op ruimte.
En dat niet alleen binnen, in 'georganiseerde' ruimtes, maar juist op
straat.
Drugs
Bijna tweederde bleek voorstander te zijn van drugsverstrekking onder
strikte voorwaarden. Rombouts: "Zo beperken we de overlast en kunnen
misschien dertig à veertig verslaafden een iets menswaardiger leven
leiden. Ik zal contact opnemen met Eindhoven. Misschien kunnen we
samen optrekken, als twee Brabantse steden waar dit speelt." De
deelnemers waren bovendien voor een harde aanpak van wietzolders die
geen 'leuke bijverdienste' zijn, maar een gevaarlijke activiteit waar
de georganiseerde misdaad achter zit.
Geweld
Ruim de helft bleek voorstander te zijn van cameratoezicht. Uitgebreid
is gesproken over de relatie tussen geweld en alcohol. Daarbij moeten
naast horeca en politie, alle betrokken partijen hun
verantwoordelijkheid nemen, ook ouders. Goede voorlichting, ook voor
ouders, en aanspreken op risicogedrag zijn noodzakelijk. Het aanpakken
van geweld kan niet tussen "negen en vijf", concludeerde Rombouts. "We
moeten allemaal bereid zijn om er juist op de hete uren te zijn. En de
politie er niet alleen voor laten staan. Dat vraagt, ook bij de
gemeente, om een andere mentaliteit en misschien zelfs aangepaste
CAO's."
Externe sprekers
Om de belangstellenden te prikkelen, waren twee externe deskundigen
uitgenodigd. Cora Maas de Waal van het Sociaal en Cultureel Planbureau
en Henk de Jong van de korpsleiding Politie Rotterdam-Rijnmond. Hoewel
beide sprekers de problematiek op hun eigen manier benaderden, was hun
conclusie, hoe voor de hand liggend ook, dat een goede samenwerking
tussen alle partijen de enige juiste aanpak is om een succesvol
veiligheidsbeleid van de grond te krijgen.
Investeren in veiligheid
Cora Maas de Waal is psychologe en verbonden aan het Sociaal en
Cultureel Plan bureau als coördinator en onderzoeker op het gebied van
politie en justitie. Zij zette de noodzaak tot het investeren in
veiligheid in een maatschappelijk perspectief. Uit onderzoek blijkt
dat het merendeel van de mensen zich in het algemeen niet echt
onveilig voelt. Landelijk gezien voelt een kwart van de mensen zich
wel eens onveilig, slechts drie procent voelt zich vaak onveilig. Zij
stelt dat er een tekort is aan sociaal kapitaal. Mensen beschikken
niet alleen over financieel kapitaal (bankrekening) en menselijk
kapitaal (opleiding), maar ook over sociaal kapitaal. Dat bestaat uit
je relaties, je normen en waarden, en het vertrouwen dat je in elkaar
hebt. Wijken met veel sociaal kapitaal hebben een grote saamhorigheid.
Hoewel er weinig onderzoek is gedaan naar sociaal kapitaal lijkt het
in de praktijk duidelijk dat de zelfredzaamheid in wijken met veel
sociaal kapitaal, groot is. Ruzies worden beslecht voordat ze uit de
hand lopen, graffiti wordt door bewoners zelf weggehaald. De
hulpbereidheid van buren wordt hoog ingeschat, de politie heeft meer
een ondersteunende rol. Het is van groot belang om te investeren in
sociaal kapitaal. Vooral in wijken die deze saamhorigheid niet kennen,
zijn initiatieven urgent. Ook hier is samenwerking essentieel.
Duidelijk moet zijn wat je van elkaar kunt en mag verwachten.
Samenwerking
Het maken van harde afspraken stond ook centraal in de inleiding van
Henk de Jong. Hij maakt deel uit van de korpsleiding
Rotterdam-Rijnmond. "Rotterdam is 's-Hertogenbosch niet, het probleem
is in omvang vele malen groter. Toch is ook hier samenwerking de
sleutel tot succes. Dat vraagt om een cultuurverandering. Partijen
moeten elkaar zien als volwaardige partners, alleen dan haal je het
maximale uit een samenwerking. Elkaar ondersteunen met goede
informatie en elkaar aan durven spreken. Tegen de gewoonte in durven
vragen naar iemands bijdrage, zelfs persoonlijk. De productiviteit kan
veel groter. Samen moet je zoeken naar speelruimte om problemen aan te
pakken, zelfs als je tegen legale grenzen aanloopt, en een
gemeenschappelijke visie vaststellen." Burgemeester Rombouts steunde
het idee voor het houden van "wijktafels" zoals dat aan de orde kwam.
Op spreekuren kunnen wijkbewoners contact hebben en overleggen met
instanties. Gemeente en politie zouden daar mensen voor vrij moeten
maken.
Gemeente 's-Hertogenbosch