Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij

http://www.minlnv.nl

MIN LNV: Akkoord over hervorming europees landbouwbeleid

nr. 67 26 juni 2003

AKKOORD OVER HERVORMING EUROPEES LANDBOUWBELEID

Een fundamenteel akkoord dat het landbouwbeleid groener, marktgerichter en minder handelsverstorend maakt, zo vat Minister Veerman het akkoord samen dat de Europese Ministers van Landbouw vanochtend vroeg na lange en moeizame onderhandelingen bereikten. Volgens Veerman is het de meest vergaande hervorming uit de geschiedenis van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. ,, Het nieuwe beleid brengt de landbouw dichter bij de markt en reduceert de invloed van Brussel op de landbouwproductie. Daar komt bij dat de hervormingen .in tegenstelling tot andere aanpassingen- binnen een strikt budgetkader hebben plaats gevonden...

De Ministers hebben in drie soms moeizame sessies het akkoord bereikt. ,,Het was vaak moeizaam, soms emotioneel, maar op het eind is een zeer brede overeenstemming bereikt. Dat is een belangrijk winstpunt en bewijst dat Europa zijn verantwoordelijkheid neemt, als er veranderingen nodig zijn,.. zo stelde Veerman.

Kern van het akkoord is het principe om inkomenstoeslagen die boeren ontvangen los te koppelen van de productie. Vanaf 2005 (of uiterlijk in 2007) worden deze bedragen uitgekeerd in de vorm van een bedrijfstoeslag. Deze toeslag is gebaseerd op wat de boer kreeg in het verleden. Deze bedrijfstoeslag is niet gebonden aan de teelt van een bepaald gewas of aan het houden van dieren. Het systeem van bedrijfstoeslagen haalt daarmee de prikkel tot produktieverhoging uit het GLB.
De inkomenssteun wordt afhankelijk gemaakt van het voldoen aan een groot aantal Europese richtlijnen op het gebied van milieu en natuur, dierenwelzijn en diergezondheid. Indien een boer deze richtlijnen niet naleeft, zal de inkomenssteun worden verlaagd.

Om leegloop van het platteland te voorkomen, kunnen lidstaten besluiten een deel van de inkomenssteun gekoppeld te houden aan het telen van bepaalde akkerbouwgewassen of het houden van dieren.

Door verschuiving binnen het landbouwbudget krijgt het plattelandsbeleid een extra impuls. Boeren worden aangemoedigd meer aan het beheer van natuur en landschap te doen of zich te richten op andere activiteiten. De extra financiële middelen hiervoor worden gevonden door kortingen op de bestaande inkomenstoeslagen.

Een ander belangrijk element van de hervorming betreft de introductie van een systeem om het landbouwbudget te beheersen door de toetreding van 10 nieuwe lidstaten. In oktober 2002 hebben de Europese regeringsleiders afspraken gemaakt over een plafond voor de landbouwuitgaven tot 2013. De nieuwe lidstaten krijgen vanaf het moment van toetreding recht op een deel van de inkomenssteun. Het bedrag dat de toetreders krijgen wordt geleidelijk verhoogd, totdat alle lidstaten op hetzelfde niveau zitten. Dit zogenoemde infaseren van de directe inkomenssteun alsmede het financieren van verdere hervormingen van het GLB (inclusief modulatie) kunnen niet betaald worden uit het huidige budget. Dus moet er geld worden vrijgemaakt door de bestaande inkomenstoeslagen te verlagen. De Ministers van landbouw zullen jaarlijks een besluit moeten nemen over welk percentage vermindering nodig is om binnen het afgesproken budget te blijven, waarbij een veiligheidsmarge van 300 miljoen Euro geldt.

De oorspronkelijke voorstellen van de Europese Commissie bevatten een aantal punten die voor Nederland negatieve gevolgen zouden hebben. Minister Veerman is erin geslaagd om enkele belangrijke wijzigingen geaccepteerd te krijgen. De ontkoppeling van de inkomenssteun voor de aardappelzetmeelsector zal slechts gedeeltelijk plaatsvinden en ook de minimumprijs wordt voorlopig gehandhaafd. Zo krijgt de sector .die belangrijk is voor de werkgelegenheid in Noord Oost Nederland- de gelegenheid zich te reorganiseren en in te spelen op een nieuwe situatie.
Ook het systeem van vaste braaklegging is van de baan. Er is nu een systeem afgesproken waarbij akkerbouwers een vast percentage van hun grond uit productie moeten halen, maar dat kan jaarlijks een ander stuk zijn. Verder kunnen stroken langs waterlopen braak gelegd worden, hetgeen een belangrijk milieuvoordeel kan opleveren. Daarnaast deelde Minister Veerman de vrees van een aantal van zijn collega.s dat telers van de traditionele marktordeningsgewassen massaal zouden overstappen op de teelt van vrije producten. Mede daarom zijn er nu bepalingen opgenomen waarin die mogelijkheid wordt beperkt. Er mogen namelijk geen groenten, fruit of consumptieaardappelen worden geteeld op grond die voor inkomensondersteuning in aanmerking komt.

Verder hebben de landbouwministers besloten tot een nieuwe stap in de hervorming van de zuivelsector. De zogenoemde interventieprijs voor boter (als de marktprijs lager is dan dit bedrag dan koopt de overheid de boter) zal in vier jaar met 25 procent dalen, 10 procent meer dan eerder in het kader van Agenda 2000 was afgesproken. Na voltooiing van de zuivelhervorming zal een evaluatie van de zuivelmarkt worden gemaakt om te bezien of het wenselijk is een extra verruiming van het quotum in te voeren bovenop de 1,5 procent die reeds in tijdens de hervormingen van Agenda 2000 is overeengekomen.

26 jun 03 09:20