Socialistische Partij
`Er komen vele Malievelden in ons land'
27-06-2003 * `Ik verzeker jullie, er komen vele Malievelden in het
land'. De Rode Hoed op een aangename vrijdagavond. Op de Keizersgracht
is het een heen en weer gaan van waterfietsen en kleine bootjes. In
het hart van de voormalige schuilkerk in het centrum van Amsterdam,
pal onder het grote orgel, wacht Jan Marijnissen, onderbroken door
applaus, met de rest van zijn antwoord. `Actie is synoniem voor het in
verzet komen van mensen. De SP heeft dit verzet in gang gezet en daar
gaan we mee door. Laten we niet vergeten dat in een democratische
maatschappij nog nooit iets bereikt is zonder actie,' zegt
Marijnissen. Het betoog van de SP-fractievoorzitter is een antwoord op
de vraag van Elma Verheij. De Vrij Nederland-journaliste interviewt
Jan Marijnissen tijdens de tweede editie van de `Oppositie BII Tour'.
Voor de pauze laat Marijnissen in een speech opnieuw niks heel van de
plannen van het kabinet Balkenende II. Verwijzend naar de bluesmuziek
die het publiek net gehoord heeft zegt hij: `De bluesmuziek is de
muziek van de good men feeling bad. En zo is het op het moment ook met
de mensen in ons land. Ze voelen zich niet goed, er is geen
vertrouwen. En dat is niet vreemd. Er is immers geen sociale wet die
niet verslechterd wordt door dit kabinet. Al het aanwezige vertrouwen
bij mensen is aan het weglekken.'
Naast voorbeelden als afbraak van de WAO, de verhoging van de
ziekenfondspremies en de bezuinigingen op het hoger onderwijs,
gebruikt Marijnissen nog een ander schrijnend voorbeeld. `De SP stelt
al veel langer dat er in de Nederlandse zorg veel moet verbeteren. Het
kan niet zo zijn dat, zoals nu gebeurt, er mensen op de wachtlijst
sterven aan de kwaal waarvoor ze op deze wachtlijst staan,' zegt hij.
En verder: `Mijn moeder verbleef in een verpleeghuis. De directie van
dit tehuis heeft moeten toegeven dat er mensen zijn die één keer in de
drie weken fatsoenlijk gewassen worden. Een schande!'
Ronald van Raak spreekt
De avond in de Rode Hoed wordt geopend door SP-senator Ronald van
Raak. Hij legt het publiek een aantal uitspraken voor: `De
kinderopvang wordt fors uitgebreid'. `Er komt een goede en betaalbare
zorgverzekering - naar draagkracht'. `Er komt een verlaging van de
maandelijkse vaste lasten voor zorg en huur voor inkomens van minimaal
tot modaal'. `De overheid zal gericht investeren in achterstand:
onderwijs, veiligheid, infrastructuur.'
`Dames en heren, deze voornemens komen niet uit het
verkiezingsprogramma van de SP. Dit zijn woorden die Jan Peter
Balkenende een jaar geleden opschreef in Anders en beter. In dit boek
schetste onze huidige minister-president de nieuwe
christen-democratische visie op de overheid en de samenleving. Dít was
in april 2002 Balkenendes antwoord op de neoliberale politiek van
Paars: investeren in zorg, in onderwijs, in veiligheid en in sociale
zekerheid. En een politiek naar draagkracht, die het geld haalt bij
hen die het kunnen missen.' vertelt Van Raak.
In zijn toespraak gaat Ronald van Raak in op het Marktgeloof van de
laatste jaren. Hij zegt: `De afgelopen jaren werd duidelijk dat het
Marktgeloof een illusie is. Gebleken is dat de overheid wel minder
geld kan uitgeven, maar dat de publieke voorzieningen dan worden
uitgekleed. Een goed voorbeeld is de verzelfstandiging van de
Nederlandse Spoorwegen. De NS konden alleen winst maken door minder te
investeren in mensen en materieel. De gevolgen zijn bekend: veel
vertragingen en slechte service. Maar we blijven geloven; er moet veel
extra overheidsgeld naar de NS, toch gaan we door met de
aanbestedingen in het openbaar vervoer.'
Maar net als bij Marijnissen geeft Van Raak in zijn betoog het begrip
hoop en/of vertrouwen een belangrijke rol. Hij doet een speciale
oproep aan premier Balkenende: `Minister-president Balkenende wil ik
vragen bij zijn eigen geloof te blijven en daarbij een voorbeeld te
nemen aan CDA-prominent Herman Wijffels, voorzitter van de Sociaal
Economische Raad. Ooit nam deze het initiatief tot liberalisering van
de NS. Nu zegt hij in een interview in het blad Roodkoper: `Dat smalle
doelmatigheidsdenken zijn we gaan toepassen () op de politie, op het
onderwijs, op de zorg, allemaal terreinen waar een veel bredere
afweging geboden is. Mensen zijn het gevoel kwijtgeraakt dat ze
invloed kunnen uitoefenen. Daardoor voelen ze zich niet meer
betrokken, en is vervreemding ontstaan. Het gaat er nu om de
structuren zo te veranderen dat mensen de ruimte krijgen om zelf de
kwaliteit van het leven mede te bepalen.'
Datzelfde vertrouwen en dezelfde hoop legt Jan Marijnissen uit met een
voorbeeld: `Ik ben een dag op stap geweest met Jort Kelder,
hoofdredacteur van het blad Quote. Hij wilde me voor een verhaal eens
een dag confronteren met het leven van de nieuwe rijken. Nou is het
niet mijn wereld, maar uitdagingen ga ik niet snel uit de weg. En wat
me vooral is bijgebleven, is een ontmoeting met twee dertigers, die
hun schaapjes al aardig op het droge hadden. Naast de lichtheid van
het bestaan heb ik ook twee jonge mensen gezien en gesproken die zich
mateloos ergeren aan de zakkenvullerij van de bedrijfstop.'
Elma Verheij ondervraagt Jan Marijnissen
Het grootste deel van het interview dat Elma Verheij heeft met
Marijnissen staat in het teken van een brede linkse samenwerking.
Marijnissen hierover: `Vooral een plannetje van Femke Halsema die
dacht dit publicitair te kunnen uitbuiten. En Wouter Bos lijkt me
ideologisch het spoor volledig bijster.'
Op de vraag wat Marijnissen vindt van het spectaculaire plan van Bos
om de PvdA op te heffen, antwoordt hij: `Moet hij gewoon doen, dan
komen deze mensen nog sneller naar ons toe.' Want dat het gaat
gebeuren staat voor Marijnissen wel vast. `Ik verzeker u, de SP is
binnen afzienbare tijd het alternatief voor de PvdA. U weet, ik kom
uit Oss. Daar zijn we in 1974 voor het eerst in de raad gekomen om
vervolgens keer op keer groter te worden. Nu zijn we de grootste en
zo'n scenario heb ik ook in mijn hoofd met dit land.'
zie ook Overzicht komende activiteiten in het kader van Oppositie BII