Nederlands Huisartsen Genootschap
Bestuurlijke vernieuwing NHG: wat gaat er veranderen?
Aanleiding
Sinds de oprichting heeft het NHG een sterke groei doorgemaakt. De
leden tonen betrokkenheid bij de werkzaamheden van de vereniging, maar
er is weinig interesse voor de Algemene Ledenvergadering.
Bedrijfsmatig gezien mag het NHG zich inmiddels onder de middelgrote
organisaties scharen. De dienstverlening aan de huisarts is in de loop
der tijd sterk geprofessionaliseerd. Het NHG behartigt de inhoudelijke
belangen voor de huisartsgeneeskunde. De maatschappij vraagt het NHG
steeds vaker om een standpunt over de gezondheidszorg. Dit vergt een
slagvaardige organisatie met een efficiënte, transparante
besluitvorming en een heldere communicatie met de leden en met de
buitenwereld. Het bestuur van het NHG is van mening dat de
bestuurstructuur hier gelijke tred mee moet houden en modernisering
behoeft.
Vanaf de start is het NHG geleid door het Algemeen Bestuur (AB).
Daaruit werd een Dagelijks Bestuur gekozen dat met een directie het
vastgestelde beleid uitvoerde. Beleid maken, beleid uitvoeren en
daarop toezicht houden liepen veelal door elkaar. AB-leden kiezen vaak
op inhoudelijke gronden voor het NHG-bestuur. Toezicht houden op de
bedrijfsmatige kanten van het NHG vergt een andere motivatie en andere
vaardigheden.
De bestuurlijke vernieuwing richt zich op de relatie tussen het
bestuur, de directie en de leden van het NHG. Daarnaast is het doel om
de (beleidsmatige) betrokkenheid van de leden - één van de
belangrijkste pijlers onder het succes van het NHG - te vergroten en
de slagvaardigheid van de vereniging te versterken. Het maken van
beleid, het uitvoeren ervan en het toezicht houden op de uitvoering
zullen in aparte organen worden ondergebracht.
Hoofdlijnen van de voorgestelde bestuurlijke vernieuwing
Na gedegen voorbereiding en met behulp van extern advies heeft het
NHG-bestuur een voorstel voor de bestuurlijke vernieuwing uitgewerkt.
Als dit voorstel wordt aangenomen komt er een Verenigingsraad die zich
concentreert op de voorbereiding van de inhoudelijke plannen en
advisering bij de uitvoering ervan. In de Verenigingsraad zitten
huisartsen met inhoudelijke expertise op diverse terreinen binnen de
huisartsgeneeskunde. De uitvoering van het beleid is de
verantwoordelijkheid van het bureau. Er wordt een Raad van Toezicht
geformeerd, die toezicht houdt op de directie. De (drie tot vijf)
leden van de Raad van Toezicht dienen naast medisch-inhoudelijke,
financiële/beheersmatige en algemeen bestuurlijke kwaliteiten te
beschikken over een voor het NHG relevant netwerk. De taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende partijen
zullen duidelijk worden afgebakend. Hieronder volgt een beknopte
beschrijving van de voorgestelde bestuurs- en beleidsorganen.
De Algemene Ledenvergadering (ALV) blijft het hoogste orgaan van de
vereniging. De ALV stelt de meerjarige beleidsplannen, de jaarlijkse
werkplannen, het jaarverslag en de jaarrekening vast. Voorts
beoordeelt de ALV de wijze waarop bestuur en toezicht zijn uitgevoerd.
De ALV benoemt de leden van de Verenigingsraad, de Raad van Toezicht
en - op voorstel van de Raad van Toezicht - de directie. Door de ALV
te combineren met een inhoudelijke ledenvergadering kan de
betrokkenheid van de leden bij het bestuur van het NHG worden
versterkt.
De Verenigingsraad (VR) geeft, gevraagd en ongevraagd, zwaarwegend
advies aan de directie ten aanzien van de beleidsontwikkeling. Het
(meerjaren-)beleidsplan en de op basis daarvan uit te voeren
jaarplannen kunnen alleen met instemming van de VR worden vastgesteld.
De VR bestaat uit actieve leden, die worden geselecteerd op hun
beroepsinhoudelijke inbreng vanuit de dagelijkse huisartsenpraktijk in
de regio, de wetenschap, het onderwijs en het kwaliteitsbeleid. De
voorzitter van de VR wordt een gezaghebbende huisarts met een
wetenschappelijke signatuur.
De directie is statutair bestuurder van het NHG en als zodanig tevens
verantwoordelijk voor de coördinatie van de externe betrekkingen van
het genootschap. De directeur met de inhoudelijke portefeuille, een
huisarts, wordt de voorzitter van de directie en zal het NHG naar
buiten vertegenwoordigen.
De Raad van Toezicht (RvT) ziet toe op de directie en op de algemene
gang van zaken binnen het NHG. In de RvT zitten naast huisartsen ook
personen met competenties op het terrein van bedrijfsvoering. Toezicht
houden is wat anders dan besturen. Het betekent controle op de
uitvoering van in de VR besproken plannen binnen de vastgestelde
kaders. De RvT zal zijn werk veelal op de achtergrond uitvoeren.
Stand van Zaken
In de Algemene Ledenvergadering van 21 mei jl. zijn de leden van het
NHG nader geïnformeerd over dit voorgestelde bestuursmodel en is
daarover van gedachten gewisseld.
De aanwezige leden hebben informatieve en verhelderende vragen gesteld
en over een aantal fundamentele punten is diepgaand gediscussieerd. Zo
bleek er behoefte te zijn aan meer informatie over de achtergronden
van de bestuurlijke vernieuwing. Ook op het vlak van verantwoording en
beleidsbepaling is verzocht om meer toelichting en helderheid. Ten
slotte is de bezorgdheid geuit dat het NHG mogelijk verder van zijn
leden af komt te staan als ook niet-huisartsen plaats kunnen nemen in
de Raad van Toezicht. In een motie is het bestuur gevraagd om het
model verder uit te werken en daarbij rekening te houden met deze
aandachtspunten. Het bestuur heeft de motie overgenomen.
Vervolg
Op 18 september zal opnieuw een Algemene Ledenvergadering worden
gewijd aan dit onderwerp. NHG-leden kunnen op deze avond discussiëren
over het aangepaste voorstel van het bestuur. Formele besluitvorming
over de bestuursstructuur zal op de agenda staan van de
ledenvergadering op 11 december aanstaande. Mocht het voorstel worden
aangenomen, dan zullen daarna de Verenigingsraad, de Raad van
Toezicht en de directie, na externe toetsing, kunnen worden benoemd.
Ted van Essen, NHG-voorzitter
---
Algemene Ledenvergadering
Bestuurlijke vernieuwing NHG
18 september 2003
in Vergadercentrum Hoog Brabant te Utrecht
Wie de (avond)vergadering wil bijwonen, kan zich hiervoor opgeven bij
het NHG (evenementen@nhg-nl.org). De vergaderstukken met daarbij een
nadere uitwerking van het voorstel tot bestuurlijke vernieuwing worden
dan vóór de vergadering toegezonden.