Ministerie van Financiën

Persbericht

PERS-2003-186

Den Haag, 8 augustus 2003

Financiën start consultatie over wetsvoorstel Marktmisbruik

Op de website van het ministerie van Financiën is een concept-wetsvoorstel Marktmisbruik gepubliceerd. Tot en met 19 september kunnen belanghebbenden reageren op dit wetsvoorstel. In het wetsvoorstel wordt een nieuwe EU-richtlijn op het terrein van gebruikmaking van voorwetenschap en marktmanipulatie geïmplementeerd. Onderdelen van de richtlijn zijn onder meer een verbod op marktmanipulatie en betere samenwerking tussen Europese toezichthouders.

Effectenmarkten vervullen een sleutelrol in het economisch proces. Op de effectenmarkten komen vraag en aanbod bij elkaar, waardoor financieringsmiddelen voor onder andere bedrijfsinvesteringen beschikbaar komen. Voor het goed functioneren van de effectenmarkten is marktintegriteit van groot belang. Marktintegriteit is immers vereist om het vertrouwen van beleggers in die markten te handhaven. Wanneer dit vertrouwen ontbreekt, kan dit tot gevolg hebben dat beleggers en kapitaalvragers niet langer bereid zijn deel te nemen aan activiteiten op deze markten. Marktmisbruik (onder meer handel met gebruikmaking van voorwetenschap en marktmanipulatie) schaadt het vertrouwen in de goede werking van de effectenmarkten omdat degenen die hiervan gebruik maken op basis van een informatievoorsprong beogen een ongerechtvaardigd voordeel te behalen ten nadele van andere beleggers.

Handel in effecten stopt niet bij de landsgrenzen. Het is daarom van belang dat binnen de Europese Unie dezelfde regels gelden. Om die reden is recent een Europese richtlijn op het gebied van marktmisbruik in werking getreden, die voortbouwt op de vorige richtlijn die betrekking heeft op het tegengaan van transacties met voorwetenschap. Lidstaten van de Europese Unie zijn verplicht deze richtlijn Marktmisbruik om te zetten in nationale wetgeving.

De nieuwe richtlijn Marktmisbruik voorziet ten opzichte van de vorige richtlijn onder andere in een verbod van marktmanipulatie, een aanscherping van het verbod op het gebruik van voorwetenschap, een verplichting dat per lidstaat slechts één toezichthouder op dit terrein opereert en een verplichting dat elke lidstaat bestuursrechtelijke sancties moet kunnen opleggen (naast eventueel strafrechtelijk optreden). De richtlijn beoogt op sommige punten totale harmonisatie.

Het concept-wetsvoorstel bevat onder meer de volgende onderwerpen:

- Verbod op marktmanipulatie

Het zal verboden zijn transacties te doen waarvan een onjuist of misleidend signaal kan uitgaan m.b.t. het aanbod van of de vraag naar effecten. Ook transacties om de koers op een abnormaal of kunstmatig niveau te houden zullen worden verboden. Ten slotte wordt ook het bewust verspreiden van onjuiste of misleidende informatie of geruchten strafbaar. Het verbod is niet van toepassing op het verspreiden van informatie door journalisten, voor zover zij in hun normale beroepshoedanigheid handelen en zij geen voordeel of winst behalen.

- Voorwetenschap

De bepalingen die betrekking hebben op het verbieden van transacties met gebruikmaking van voorwetenschap, worden aangepast overeenkomstig de tekst van de richtlijn Marktmisbruik, waarmee totale harmonisatie tussen de EU-lidstaten op dit punt wordt beoogd. Gezien het toenemende grensoverschrijdende financiële verkeer is harmonisatie op dit terrein van groot belang. Eén van de aanpassingen in de Nederlandse regelgeving zal zijn dat in de definitie van voorwetenschap het element "significant" wordt toegevoegd, waardoor gesproken zal worden van het feit dat openbaarmaking van een bijzonderheid "een significante invloed zou kunnen hebben op de koers van de effecten".

Andere aanpassingen voortvloeiend uit de richtlijn zijn onder meer de beoogde verbetering van de samenwerking tussen de Europese toezichthouders en de plicht tot informatie-uitwisseling, waarmee een effectievere aanpak van marktmisbruik wordt beoogd.

- Openbaarmakingsverplichting koersgevoelige informatie

Hoofdregel is dat een instelling die effecten uitgeeft, verplicht is koersgevoelige informatie waarover zij beschikt direct openbaar te maken. Uitstel van openbaarmaking is in uitzonderingsgevallen mogelijk. Over het wel of niet uitstellen beslist de instelling zelf, maar als de AFM in het kader van haar toezichtsactiviteiten constateert dat een instelling dit soort gegevens nog niet openbaar heeft gemaakt, terwijl zij hiertoe wel over had moeten gaan, kan ze in eerste instantie de instelling een boete of een last onder dwangsom opleggen om hier alsnog toe over te gaan.


---

- Bij openbaarmaking van voor het publiek bestemde informatie moeten belangen openbaar worden gemaakt

In dit geval kan bijvoorbeeld gedacht worden aan analisten die bij het uitbrengen van een advies tot (ver)koop van effecten aan moeten geven of zij financiële of andere belangen hebben ten aanzien van deze effecten.


---

- Meldplicht redelijk vermoeden gebruik voorwetenschap

Als een effecteninstelling, of een ander die belast is met het verrichten van transacties, het vermoeden heeft dat haar opdrachtgever handelt met gebruikmaking van voorkennis, is zij verplicht dit direct bij de AFM te melden.

Het concept-wetsvoorstel met memorie van toelichting is te raadplegen op het volgende Internet-adres:

http://www.minfin.nl/consultatiemarktmisbruik