Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

pneumokokkenvaccinatie

Kamerstuk, 15-08-2003

Om het kamerstuk op te halen: Zie het origineel http://www.minvws.nl/document...er=393&page=20044


Antwoorden op Kamervragen over pneumokokkenvaccinatie

Hierbij de antwoorden op de vragen van het Kamerlid mevrouw Arib (PvdA) en het Kamerlid mevrouw Kant (SP) over de pneumokokkenvaccinatie.

Kamervragen Arib over pneumokokkenvaccinatie
1.
Kamervragen Arib over pneumokokkenvaccinatie
Kamerstuk, 15-8-2003

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid mevrouw Arib (PvdA) over de pneumokokkenvaccinatie (2010314900).
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
H. Hoogervorst
Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid mevrouw Arib over de pneumokokkenvaccinatie.
(2010314900)

---
Klopt het dat consultatiebureaus ouders niet op de hoogte brengen van de beschikbaarheid van een vaccin tegen pneumokokken?

---
Kunt u uitleggen waarom ouders niet voorgelicht worden over pneumokokken en niet gewezen worden op de beschikbaarheid van een vaccin dat kinderen bescherming biedt gelet op het feit dat pneumokokken belangrijke verwekkers zijn van ernstig verlopende invasieve aandoeningen zoals meningitis, sepsis en pneumonie, en dat kinderen die pneumokokken overleven ernstige restverschijnselen aan overhouden?
---
Wat is precies de reden dat consultatiebureaus ouders niet voorlichten? Heeft het te maken met de hoge werkdruk en weinig tijd voor voorlichtende taken? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

---
Wie is volgens u verantwoordelijk voor voorlichting aan ouders over vaccinaties? Bestaan er protocollen of gedragscodes over wie, wanneer en waarover moet voorlichten?
---
Klopt het dat jaarlijks vijftien kinderen overlijden aan pneumokokken en vijftien blijvende gezondheidsschade oplopen? Vindt u dit aanvaardbaar? Antwoord vraag 1 tot en met 5.
Voor de beantwoording van de vragen 1 tot en met 5 verwijs ik u naar de beantwoording van de vragen gesteld door mevrouw Kant over pneumokokken vaccinatie op 15 juli 2003 (2020314890).

---
Vindt u het aanvaardbaar dat ouders niet worden voorgelicht over pneumokokken en dat er een vaccin beschikbaar is? Deelt u de mening dat het voor ouders die een kind verliezen en achteraf horen dat er een vaccin beschikbaar was dit voor hen emotioneel ondraaglijk kan zijn?

---
Ja, voor de beantwoording van deze vraag verwijs ik u naar de beantwoording van de vragen gesteld door mevrouw Kant over pneumokokken vaccinatie op 15 juli 2003 (2020314890).

---
Bent u nog steeds van mening dat het opnemen van het vaccin tegen pneumokokken in het Rijksvaccinatieprogramma, zoals de Gezondheidsraad heeft geadviseerd, niet mogelijk is omdat het vaccin te duur is? Zo ja, vindt u in het licht van het aantal kinderen dat jaarlijks hieraan overlijdt dit standpunt nog steeds verdedigbaar?
---

---
Deelt u de mening dat met het opnemen van het vaccin tegen pneumokokken in het Rijksvaccinatieprogramma kinderen beschermd worden, hiermee levens kunnen worden gered en dat voor de lange termijn gezondheidswinst wordt geboekt?
---
Bent u het met de stelling eens dat door ouders niet voor te lichten en doordat het vaccin geld kost een tweedeling in de zorg ontstaat, namelijk dat hoogopgeleide ouders en ouders die over de financiële middelen beschikken hun kinderen wel tegen pneumokokken laten inenten, en ouders met lage inkomens en weinig opleiding deze mogelijkheid niet hebben? Vindt u dit acceptabel?
10
Bent u bereid uw standpunt betreffende het opnemen van het vaccin tegen pneumokokken in het Rijksvaccinatiepragramma te herzien en de medisch-wetenschappelijke inzichten en argumenten als doorslaggevend te laten gelden en niet dat het vaccin niet kosteneffectief is? M.a.w. bent u bereid het advies van de Gezondheidsraad betreffende pneumokokken op te volgen?
Antwoord op vraag 7 tot en met 10.
Voor de beantwoording van de vragen 7 tot en met 10 verwijs ik u naar de beantwoording van de vragen gesteld door mevrouw Kant over pneumokokken vaccinatie op 15 juli 2003 (2020314890).

---
Bent u bereid een landelijke campagne tegen pneumokokken te starten naar het voorbeeld van de landelijke campagne tegen meningitis C, en het publiek over pneumokokken voor te lichten?

---
Nee, een landelijke campagne tegen pneumokokken is niet zinvol. De Gezondheidsraad heeft in haar advies aangegeven dat vaccineren tegen pneumokokken dient te worden uitgevoerd op de jonge zuigelingenleeftijd, omdat daar de incidentie het hoogst is. Een inhaalcampagne voor oudere kinderen levert onvoldoende gezondheidswinst op.

Kamervragen Kant over pneumokokkenvaccinatie
2.
Kamervragen Kant over pneumokokkenvaccinatie
Kamerstuk, 15-8-2003

Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag

DBO-K-U-2398108 15 augustus 2003

Onderwerp Bijlage(n) Uw brief

Kamervragen 1 2020314890

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid mevrouw Kant (SP) over pneumokokkenvaccinatie (2020314890).
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
H. Hoogervorst

Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid mevrouw Kant over pneumokokkenvaccinatie. (2020314890)

---
Erkent u dat nu, met de invoering van het cocktailvaccin tegen DKTPHib per 1 maart, het aantal prikken tot één is teruggebracht, er ruimte is voor een nieuw vaccin?
---
Ja, die mogelijkheid bestaat. Voor een subpopulatie wordt nu echter al wel een hepatitis Bvaccinatie gegeven.

---
Bent u bereid nu dan ook op de kortst mogelijk termijn met vaccinatie tegen pneumokokken te starten, en hiermee het advies van de Gezondheidsraad op te volgen?
---
Bestaan er naast de geringe kosteneffectiviteit nog medisch inhoudelijke bezwaren tegen deze vaccinatie en/of zijn er vaccinaties die eerder in aanmerking komen als 2e prik? Zo ja, welke?

---
Bent u nog steeds voornemens de vaccinatie tegen pneumokokken uit te stellen tot de kosteneffectiviteit gunstig wordt? Zo ja, hoe zwaar weegt voor u dat elk jaar tientallen kinderen sterven of ernstig, blijvend letsel overhouden en 40.000 kinderen minder ernstige aandoeningen krijgen; met andere woorden bij welke kosteneffectiviteit besluit u de vaccinatie wel in te voeren?

---
Klopt het dat nieuwe vaccins tegen pneumokokken pas na 2005 ter beschikking zullen komen, en dat het slechts om een geringe verhoging van het beschermingspercentage gaat? Verwacht u dat de vaccinatie daarmee voldoende kosteneffectief zal worden?
---
Hoever staat het met de ontwikkeling van een combinatievaccin tegen pneumokokken en meningokokken C? Verwacht u daarmee een voldoende gunstige kosteneffectiviteit?
---
Waarom is het 7-valante vaccin tegen pneumokokken zo duur en is de oplossing van het Nederlandse Vaccin Instituut om een halffabrikaat in te kopen, en deze zelf af te werken, op korte termijn uitvoerbaar?
Antwoord vraag 2 tot en met 7
Sinds enkele jaren bestaat er een vaccin tegen pneumokokken. Dit vaccin wordt in Nederland op de markt gebracht door Wyeth Pharamaceuticals BV. De Gezondheidsraad heeft mij begin 2002 geadviseerd dit vaccin in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) op te nemen. Er bestaan volgens de huidige inzichten geen medische bezwaren tegen invoering van het pneumokokkenvaccin in het RVP. Ook zijn er, voor zover nu bekend, geen andere vaccins die aanspraak maken om op korte termijn op de jonge zuigelingenleeftijd in het RVP ingevoerd te worden. Wyeth is de enige fabrikant in de wereld die over een pneumokokkenvaccin beschikt en heeft daardoor een monopoliepositie. De Gezondheidsraad gaf in haar advies aan dat de kosten van de pneumokokkenvaccinaties, in vergelijking met andere preventieprogramma's, hoog zijn. De verkoopprijs van het vaccin is zo hoog dat volgens mijn Ministerie er geen kosteneffectieve situatie bestaat. Hierin is sinds het advies van de Gezondheidsraad geen
---
verbetering opgetreden. Over de geringe kosteneffectiviteit heb ik uw kamer reeds eerder mededelingen gedaan bij de beantwoording van de Kamervragen van de leden Buijs en Jonker (2010208280) en de beantwoording van de Kamervragen van Van Blerck-Woerdman en De Vries (2010208510).
De kosteneffectiviteit wordt uitgedrukt in Qaly's (Quality Adjusted Life Years). Volgens het Gezondheidsraadrapport bedraagt de huidige kosteneffectiviteit ¤ 88.500 per Qaly bij een vaccinprijs van ¤ 40 per vaccinatie. Algemeen wordt een maat aangehouden van ongeveer ¤ 18.000 voor een primair preventie programma, zoals een vaccinatie in het RVP. Ter vergelijking, de vaccinatie tegen meningokokken C in het RVP op 14 maanden bedraagt ¤ 2.132 per Qaly. Ik zal daarom het Gezondheidsraad advies, gezien de geringe kosteneffectiviteit, vooralsnog niet opvolgen.
Er zijn drie toekomstige ontwikkelingen ten aanzien van de kosteneffectiviteit die tot een mogelijke opname in het RVP kunnen leiden:
a.
Het huidige 7-valente pneumokokkenvaccin geeft bescherming tegen 7 veel voorkomende typen pneumokokkenbacteriën. Medio 2005 zal er een verbeterd vaccin beschikbaar zijn, het 9-valente vaccin, dat bescherming geeft tegen 9 typen en gecombineerd aangeboden zal worden met het meningokokken C-vaccin. Dit vaccin is iets effectiever dan het 7-valante vaccin. De kosteneffectiviteit zal hierdoor iets toenemen. b.
De producent van het pneumokokkenvaccin, Wyeth, ontwikkelt samen met het Nederlands Vaccin Instituut, een combinatievaccin meningokokken B, meningokokken C en pneumokokken. Het NVI beschikt over de rechten voor Nederland en heeft hiervoor afspraken gemaakt tegen welke, kosteneffectieve prijs, het vaccin opgenomen zal worden in het RVP. Deze structurele oplossing gaat pas op langere termijn in werking. Naar verwachting zal introductie plaatsvinden in 2010.
c.
Tenslotte is er een derde, tijdelijke oplossing mogelijk, waarmee gezondheidswinst te behalen is op kortere termijn. Het NVI en Wyeth hebben een bijzonder onderhandelingstraject gestart, waarbij de uitkomst mogelijk zou kunnen zijn dat het NVI voor Nederland de beschikking krijgt over een halffabrikaat van het pneumokokkenvaccin. Hierdoor zou een goedkoper vaccin kunnen ontstaan, dat wel kosteneffectief is. De uitslag van deze onderhandelingen zijn nog niet bekend. Invoering van dit vaccin zou per 1-1-2005 plaats kunnen vinden als de begroting dit toelaat.
---
Wat is uw mening over het standaardbeleid van consultatiebureaus om geen actieve voorlichting over pneumokokkenvaccinatie te geven, zodat alleen mensen deze kennis toevallig hebben en de weg weten om hun kind tegen pneumokokken te kunnen beschermen? Erkent u dat hiermee sprake is van een tweedeling? 3)
---
In het RVP worden alleen kosten-effectieve vaccinaties opgenomen. Het pneumokokken vaccin is daarom niet opgenomen in het RVP. Ik acht het niet wenselijk dat consultatiebureaus voorlichting geven over maatregelen die niet kosten-effectief zijn.
---
Is het u bekend dat op een aantal consultatiebureaus wel actieve voorlichting wordt gegeven met behulp van voorlichtingsmateriaal van Wyeth, de producent van het 7-valente vaccin? Zo ja, klopt het dat Wyeth zijn campagne met voorlichtingsmateriaal gaat stoppen, omdat het te weinig oplevert waardoor dit materiaal wegvalt voor consultatiebureaus?
---
10
Bent u bereid, zolang het vaccin nog niet in het Rijks Vaccinatie Programma (RVP) zit, een voorlichtingscampagne te starten en alle ouders goede en genuanceerde voorlichting te laten geven over de mogelijkheid van vaccinatie, en denkt u dat consultatiebureauartsen en huisartsen inmiddels voldoende op de hoogte zijn over de veroorzakers en symptomen van meningitis en de mogelijkheid van vaccins? Zo ja, wat gaat u daaraan doen?
---
Erkent u dat ook bij goede voorlichting er sprake blijft van een tweedeling, omdat het om een relatief duur vaccin gaat, en dus niet toegankelijk is voor mensen met lage inkomens? Zo ja, is dat geen extra reden om vaccinatie tegen pneumokokken versneld in te voeren? Antwoord vraag 9, 10 en 11.
Nee, ik ben niet bereid een voorlichtingscampagne te starten specifiek gericht op het voorkomen van pneumokokken. VWS is verantwoordelijk voor goede voorlichting over het RVP aan ouders en beroepsbeoefenaren. Alle vaccins die buiten het RVP vallen worden bewust niet actief aangeboden door de overheid. Daarin past dus ook geen voorlichting over het voorkomen van pneumokokken. Voorlichting over specifieke medische handelingen verloopt via de huisarts. Huisartsen en Consultatiebureauartsen worden geacht vanuit hun beroepskennis voldoende op de hoogte te zijn van de veroorzakers en symptomen van meningitis en sepsis. Bij de introductie van het meningokokken C-vaccin in het RVP is een brochure voor "professionals" geschreven met uitgebreide informatie over de meningokokken C-vaccinatie, inclusief een beschrijving van de klinische beelden van de ziekte en de bijwerkingen die deze vaccinatie geeft. Deze brochure is namens de Minister al bij de start van de landelijke campagne aan consultatiebureaus, GGD'en, apothekers, kinderartsen en huisartsen gestuurd.
Ik ben er van op de hoogte dat de producent in het verleden informatie heeft verspreid op consultatiebureaus. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in het verleden hierover met deze producent overlegd in verband met het (mogelijk) overtreden van de farmaceutische reclameregels. Momenteel overweegt de Inspectie om opnieuw de producent hierop aan te spreken. Ik ben niet op de hoogte van de details van de voorlichtingsstrategie van de producent. Of zij wel of niet voorlichting geeft is geheel ter overweging van de producent zelf.
Als er goede redenen (gunstige kosteneffectiviteit en budgettaire mogelijkheden) zijn om het vaccin in te voeren zal dit in combinatie gebeuren met voorlichting. 12
Erkent u het belang van goede monitoring bij invoering van nieuwe vaccins en nieuwe cocktails in het RVP, zeker nu uit Brits onderzoek blijkt dat in de combinatie DKTP-Hib het nieuwe acellulaire kinkhoestvaccin het afweersysteem minder activeert, waardoor Hibinfecties weer toenemen? 1) Zo ja, hoe intensief vindt monitoring plaats in Nederland en bent u van plan het Nederlands Vaccin Instituut een nieuw cellulair kinkhoestvaccin te laten testen?
12
Intensieve monitoring van effecten en eventuele bijwerkingen vindt plaats via het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Voor een mogelijke opdracht tot het ontwikkelen van een cellulair kinkhoestvaccin wacht ik het advies af van de Gezondheidsraad over de toekomst van het RVP.