Cordaid
---
Monrovia, 18 augustus 2003
Liberianen houden moed, ondanks jarenlange burgeroorlog
Naar schatting 175.000 ontheemden in Monrovia
Het haveloze gebouw in het centrum van Monrovia draagt de naam Masonic
Temple. Vroeger was het opgedeeld in appartementen, maar van de muren
aan de binnenkant is niet veel over. Het gebouw - dat twee
verdiepingen telt en een kelder - herbergt een zo'n vijfduizend
mensen, gevlucht voor het geweld van de regeringstroepen van Taylor en
de rebellengroep LURD.
"Overdag is het hier nog uit te houden. De meeste mensen proberen op
straat handel te drijven om zo wat geld te verdienen. 's Avonds als ze
terug komen, is het hier bijna niet uit te houden en wordt er soms
gevochten om een plekje", vertelt Hawa Bakana (58). Ze komt uit de
regio Grand Cape Mount ten westen van Liberia, tegen de grens met
Sierra Leone. Ze is op de vlucht sinds eind vorig jaar, en schuilt
sinds de 'Derde Wereldoorlog' in Masonic Temple.
Met hun ironische gevoel voor humor delen Liberianen de oplevingen van
geweld in de laatste maanden op in eerste, tweede en derde
wereldoorlog. De eerste begon op 5 juni, de tweede op 24 juni en de
derde op 19 juli. Deze laatste aanval staat nog vers in het geheugen.
De verhalen zijn even talrijk als gruwelijk. In Masonic Temple werden
twee vrouwen gedood door een kogel. Nabij deze opvangplek staat de
kathedraal met een departement van Caritas. Medewerker Stephen B.
Massaquoi laat de wond zien waar een kogel zijn arm raakte. Hij had
geluk. Hij heeft problemen met het strekken van zijn arm. Twee baby's
en een volwassene kwamen om bij de aanval.
Tot voor een paar dagen geleden was Monrovia verdeeld in twee stukken.
Het ene deel was onder controle van LURD, het andere van de
regeringstroepen. De brug naar Bushrod Island, voorheen onder controle
van LURD, is sinds enkele dagen onder controle van ECOMIL, de
militaire tak van ECOWAS. In D Twe Highschool in New Kru Town hebben
een kleine 10.000 mensen een veilig heenkomen gezocht. De school is
gelegen aan zee. Het strand is een groot publiek toilet en de stank
ondraaglijk. Ann-Marie K. Blamoh, vrijwilligster bij de St. Anthony's
Parish in Gardnersville vertelt hoe regeringstroepen haar hele huis
leegroofden. Met haar twee kinderen probeert ze zo goed en kwaad als
kan te overleven. Maar dat valt niet mee. "Ik moet mijn leven opnieuw
beginnen." Barbara Krumme, medisch consultant van het Caritas
noodhulpteam, vindt het ongelooflijk hoe mensen proberen te overleven.
"Vanuit het niets proberen ze hun situatie draaglijk te maken. Er is
een markt en je kunt hier zelfs naar de kapper." Gebrek aan schoon
drinkwater, sanitatie en de enorme afvalberg vormen volgens Krumme de
grootste bedreiging voor de slachtoffers van de burgeroorlog.
"Natuurlijk is er ook een gebrek aan voedsel, maar daar ligt niet de
basis van het probleem. Voedselpakketten uitdelen is makkelijk", zegt
ze. "Maar daarmee los je het probleem niet op. Dan blijven de mensen
hangen in de stad, en daar is Monrovia niet op toegerust. Doordat er
geen schoon drinkwater is en geen toiletten zijn ziektes uitgebroken
zoals cholera en diarree."
Zondagochtend arriveert een eerste lading medical kits van Caritas
Internationalis op het vliegveld van Monrovia. Het zijn basispakketten
met medicijnen en apparatuur voor noodsituaties. Met deze kits kunnen
20.000 mensen gedurende drie maanden geholpen worden. Onderweg naar
het vliegveld zien we roadblocks met ECOWAS militairen, waar niet lang
geleden nog regeringstroepen de weg controleerden. In de auto klinkt
gejuich. "Mooi, dan kan ik eindelijk weer naar huis!", juicht een
medewerker van Caritas. "God has blessed this country", mompelt een
ander. De Liberianen zijn als geen ander getraind de moed er in te
houden, na dertien jaar burgeroorlog.
Mariska Smolders
Mariska Smolders is namens Mensen in Nood (Cordaid) sinds zaterdag 16
augustus in Liberia. Zij maakt deel uit van een internationaal Caritas
noodhulpteam. Dit team inventariseert de eerste noden en brengt de
eerste hulp op gang. Mariska brengt regelmatig verslag uit naar de
(inter)nationale media.