20-08-2003
Beleid arbeidsmarkt kabinet werkt tegendraads
De banenmotor van het mkb staat stil. De economische recessie eist
zijn tol. Het aantal openstaande vacatures is in alle sectoren - sterk
gedaald. MKB-Nederland vindt dat het kabinet met de verkeerde
maatregelen komt om de werkgelegenheid te stimuleren. De
ondernemersorganisatie houdt een pleidooi voor een jaarlijks al naar
gelang de situatie te besteden flexibel budget voor
arbeidsmarktbeleid. Dit staat in de nota Vacaturemarkt mkb 2003, die
op 20 augustus is gepresenteerd.
Ik breng u geen positief nieuws. Met die woorden opende de voorzitter
van MKB-Nederland Loek Hermans de eerste persconferentie onder zijn
leiding in eigen huis. De Nederlandse economie krimpt dit jaar naar
verwachting met één procent en dit manifesteert zich ook in de
ontwikkeling van de werkgelegenheid. Niet langer is het midden- en
kleinbedrijf de banenmotor van ons land. Lieten 2000 en 2001 een grote
groei zien in vacatures, en was er ook daarna nog een lichte stijging,
de periode juli 2002-2003 laat juist een daling zien met 66 duizend
banen. Dit blijkt uit onderzoek van het NIPO in opdracht van
MKB-Nederland. Voor nog eens naar schatting 150 duizend werknemers
dreigt gevaar. Werkgevers houden de periode dat personeel moeilijk
verkrijgbaar was indachtig mensen langer vast dan bedrijfseconomisch
verantwoord. Met het uitblijven van een opleving van de economie kan
dit niet te lang worden volgehouden.
Alle sectoren hebben last van de recessie. De groothandel en non-food
detailhandel leveren een substantiële bijdrage aan het verlies van
werkgelegenheid. Maar de grootste klappen vallen in de
metaal-technieksector. Dit komt mede door teruglopende exportorders.
Uit het onderzoek blijkt bovendien dat werknemers over de hele linie
worden getroffen, er is niet een bepaalde doelgroep (allochtonen,
vrouwen) die meer wordt ontslagen dan andere. Het aantal openstaande
vacatures daalt evenredig, hoewel er nog knelpunten overblijven van
moeilijk vervulbare banen. Dit gaat met name op voor hoger opgeleiden
in de zakelijke dienstverlening en iters. Naar verwachting zal de
malaise nog even aanhouden, voor de tweede helft van 2004 wordt geen
opleving verwacht. Ondernemers denken wel dat de bodem nu is bereikt.
MKB-Nederland roept het kabinet op om op een andere manier om te gaan
met het arbeidsmarktbeleid. Niet door met meer geld over de brug te
komen, dat is geen realistische eis in tijden van harde bezuinigingen.
Bovendien is de huidige situatie vooral een kwestie van conjunctuur:
met het aantrekken daarvan zal de markt haar werk doen en weer voor
meer werkgelegenheid zorgen. Maar de maatregelen die de regering
Balkenende in het vooruitzicht heeft werken eerder tegendraads. Denk
bijvoorbeeld aan het afschaffen van de afdrachtskorting lage lonen
(SpAK), of de boete voor het ontslaan van een oudere werknemer.
Dergelijk beleid is sanctionerend en niet stimulerend. Liever ziet
MKB-Nederland dat de overheid jaarlijks een bedrag vrijmaakt, om
afhankelijk van de economische situatie in overleg met de sociale
partners in te vullen, al naar gelang de behoefte en noden van het
moment. Zo moet er nu geld zijn voor de bestrijding van de
jeugdwerkloosheid, maar is dat over twee jaar mogelijk niet meer
nodig. Dan kan het budget worden ingezet voor een ander doel.