MKB-Nederland

28-08-2003
Industriemonitor 3: Vertrouwensindex op laagste punt ooit De mkb-industrie is de meest gevoelige sector van het land. Geen andere tak merkt zo duidelijk de gevolgen van een economische recessie. Hoe staat het er momenteel voor? Niet best, zo blijkt uit de derde Industriemonitor van MKB-Nederland en de Rabobank een antwoord geven. Nieuw is de MKB-IndustrieIndex. De stand: 50,6. Op 27 augustus was de presentatie.

Tweemaal per jaar legt de MKB-Industriemonitor het industriële mkb onder de loep. Dit gebeurt op basis van een NIPO-panel, gesprekken met ondernemers en gegevens van de Rabobank. Het belang van de bedrijfstak blijkt er bijvoorbeeld uit dat direct en indirect die voor een derde van de werkgelegenheid in Nederland zorgt. Als het hier slecht gaat, voelen anderen dat indirect ook. Effecten zijn daarnaast sneller te voelen omdat consumenten de aanschaf van producten van de bedrijfstak makkelijker uitstelt dan dat er bijvoorbeeld op eten wordt bezuinigd.

De bodem van de put lijkt te zijn bereikt. Het vertrouwen van de ondernemers zit op een absoluut dieptepunt. De werkgelegenheid neemt met 20duizend banen af, nog eens 60duizend staan op de tocht. De helft van de bedrijven investeert dit jaar niet. Het aantal ondernemingen dat zegt de productiecapaciteit te verplaatsen naar het buitenland is verdrievoudigd in de laatste zes maanden en ligt nu op 2200, nog eens 2700 heeft seriueze plannen in die richting. In de afgelopen vier jaar heeft er een halvering plaatsgevonden van het aantal bedrijven dat een nieuw product op de markt brengt. De MKB-IndustrieIndex (vertrouwensindex van het industriële mkb, voor het eerst in deze monitor opgenomen) is gedaald naar 50,6. Dit is de laagste waarde in vijf jaar.

Een lichtpuntje is er ook: vanaf nu kan het alleen maar beter gaan. Het herstel van de economie in de Verenigde Staten en het gestegen ondernemersvertrouwen in buurland Duitsland geven goede hoop. Onze economie, en zeker die van de maaksector, hangt voor een groot deel af van export. Hoe de barre tijden te overleven is nu de vraag. Veel hangt samen met de regeldruk vanuit de overheid en de hoge arbeidskosten in ons land. Reductie van administratieve lasten en meer mogelijkheden (wettelijk) voor flexibiliteit drukken de kosten. Denk bijvoorbeeld aan het mogelijk maken personeel uit te lenen aan collegas, of deeltijdontslag. Grote zorg leveren de plannen van het kabinet werkgevers te verplichten ook het tweede ziektejaar van het personeel door te betalen. De levensloopregeling: ook zon onding voor het mkb. Wat moet je in een klein bedrijf als werknemers eenzijdig de mogelijkheid krijgen langere tijd ertussen uit te gaan. De innovatiekracht van de bedrijven holt momenteel achteruit. Om deze te stimuleren wil MKB-Nederland (samen met de HBO-raad) een project opzetten om kennisoverdracht te verbeteren.