27-08-2003
IN ALLE HELDERHEID: EERSTE HELDERSE BURGERJAARVERSLAG
"De essentie van het openbaar bestuur is niet dat je
verantwoordelijkheid draagt, maar dat je verantwoording aflegt. Dat is
de ziel van het werk in de publieke dienst"(Minister Klaas de Vries
tijdens zijn rede voor het Nederlands Genootschap voor burgemeesters
te Groningen (2000))
Vanuit dat besef heeft burgemeester Staatsen het eerste
burgerjaarverslag opgesteld: het burgerjaarverslag Den Helder 2002.
Onder de titel In alle helderheid komen zaken als de kwaliteit van de
dienstverlening en burgerparticipatie aan de orde. Zo wordt de
verhouding tussen het gemeentebestuur en de burger duidelijk en komen
eventuele verbeterpunten boven water.
2002: jaar van verandering
Niet alleen in de gemeentelijke organisatie stond in 2002 de
verandering centraal, ook de raad en het college hadden vorig jaar met
nogal wat wijzigingen te maken. Vorig jaar is Nederland namelijk
'duaal' gegaan. Dat betekende een verandering in taken en bevoegdheden
van het college en de raad. Een van de nieuwe activiteiten van de
burgemeester is dat hij jaarlijks een burgerjaarverslag opstelt. Omdat
het gaat om een nieuw fenomeen is het nog even zoeken naar de juiste
vorm en inhoud. Het lezen en het praten erover zal eraan bijdragen dat
het verslag steeds beter wordt. De burgemeester staat dan ook open
voor suggesties en is benieuwd naar uw reactie.
U kunt een burgerjaarverslag opvragen bij bureau Communicatie,
telefoon 671363 of ophalen bij het Centraal Informatiepunt in de hal
van het stadhuis aan de Drs. F. Bijlweg 20. Het ligt onder meer ter
inzage bij alle filialen van de openbare bibliotheek.
Hieronder leest u meer over de dienstverlening van de gemeente en de
burgerparticipatie in 2002.
Uit: burgerjaarverslag 2002
GEMEENTE IN VERANDERING: burgers aan het woord
Het eerste burgerjaarverslag van Den Helder is een verslag over een
gemeente in verandering. Het jaar 2002 was vooral gericht op het
vaststellen van nieuwe middelen om u als burger meer bij het besturen
van de stad te betrekken, zoals de referendumverordening en het
burgerinitiatief. De burgemeester moet toezien op de kwaliteit van de
burgerparticipatie: hoe betrekt de gemeente burgers bij het
ontwikkelen van beleid en de besluitvorming daarover?
Van de nieuwe middelen (referendum en burgerinitiatief) heeft u echter
nauwelijks gebruik gemaakt. Het waarom is ons niet bekend. Binnenkort
zullen wij u in ieder geval nogmaals informeren over de mogelijkheden
die u heeft om u bij de gemeente te laten horen. Want dat moet u zeker
doen; de gemeente, dat zijn we tenslotte allemaal!
Actieve gemeente
Maar uiteraard leunen we niet achterover tot u zich bij ons meldt. De
gemeente doet er actief veel aan u bij het beleid te betrekken. Zo
bevatten al vele concept-beleidsnotities standaard een
communicatieparagraaf. Op die manier staat al in een vroeg stadium
vast hoe de communicatie met de burgers moet verlopen. Daarnaast moet
die communicatie dan wel verlopen zoals is afgesproken. Daarop gaan we
de komende tijd dan ook nog beter letten.
Burgers aan het woord is voor de gemeente een van dé items voor de
komende jaren!
Uit: burgerjaarverslag 2002
Communicatie: schakel tussen gemeente en burger
Welke algemene middelen gebruikt de gemeente om u bij de ontwikkeling
van beleid te betrekken en u te informeren over lopende zaken? Ook
daarvan geeft het burgerjaarverslag 2002 een overzicht. Een kleine
opsomming:
- het Internet
- de krant, radio en tv
- de gemeentelijke voorlichtingspagina
- folders en brochures
- de gemeentegids
Goede informatievoorziening is van wezenlijk belang. Het gaat dan niet
alleen om de bovengenoemde papieren informatie, maar ook om de manier
waarop de gemeente met zijn klanten, met de burgers omgaat. Oftewel:
helpen we u wel netjes en op tijd?
Kwaliteit van de dienstverlening:
Gelet op het eindcijfer dat we kregen naar aanleiding van diverse
onderzoeken over de dienstverlening een 7,7 - doen we het zo slecht
nog niet. De klant wordt dan ook steeds meer koning. Afzonderlijke
cijfers geven echter een genuanceerder beeld. Van de producten die de
gemeente levert scoort alleen het onderdeel bouwvergunningen hoger dan
het landelijke gemiddelde. We verwachten echter dat de gemeente na de
reorganisatie nog beter kan inspelen op de wensen van de burger als
klant.
In het contact met die klanten gingen burgemeester en wethouders in
2002 meer het stadhuis uit om de mensen op te zoeken. De burgers
hebben dat als zeer positief ervaren. Het college gaat dan ook door
met dit initiatief. Er moet bovendien meer wijkgericht worden gewerkt.
Uit: burgerjaarverslag 2002
Waar gehakt wordt, vallen spaandersNatuurlijk wil de gemeente dat u zo
weinig mogelijk te klagen heeft. Maar waar gehakt wordt, vallen
spaanders, ook bij ons. En dan heeft u het recht om te klagen en/of
bezwaar in te dienen. De gemeente probeert klachten positief te
benaderen. Want, klachten en bezwaarschriften zijn in wezen gratis
adviezen! We kunnen daarvan leren en voorkomen dat we die fouten
opnieuw maken.
U heeft als burger diverse mogelijkheden om u tegen gemeentelijke
besluiten en handelingen te weren. Als u bijvoorbeeld klachten heeft
over de dienstverlening kunt u terecht bij de klachtenman en (later)
eventueel bij de klachtencommissie. Via deze weg kunnen verdere
procedures worden voorkomen. De klachtenfunctie levert daarnaast een
bijdrage aan een betere relatie tussen het gemeentebestuur en de
bevolking.
Ombudsman
Sinds 2002 kunnen burgers in beroep gaan bij een instantie die buiten
de gemeente staat wanneer zij het niet eens zijn met de afdoening van
een klacht door de gemeente. En sinds januari vorig jaar is de
gemeente ook aangesloten bij de Nationale Ombudsman. Ook die kan iets
voor iemand betekenen wanneer hij/zij een probleem met de overheid
heeft.
Heeft u klachten over de gemeentelijke dienstverlening en wilt u lezen
wat u daarmee kunt doen? Lees dan de folder: Stap naar de klachtenman,
die in 2002 is aangepast. Hij is verkrijgbaar bij het Centraal
Informatiepunt in de hal van het stadhuis aan de Drs. F. Bijlweg 20.
Naast talloze e-mails die er in 2002 dagelijks bij de gemeente
binnenkwamen via info@denhelder.nl zijn er vorig jaar in totaal 21.591
brieven geregistreerd, waarvan 1781 als klachtgevoelig (8,24). Van de
overgebleven 157 brieven zijn er 108 waarvan de afdoeningtermijn van
zes weken is verstreken en waarvan ook geen tussenbericht is verzonden
(6,06). De andere 49 brieven zijn eind 2002 ingeboekt. Daarvan
verloopt de afdoeningtermijn in 2003.
Uit: burgerjaarverslag 2002
De raad: volksvertegenwoordiger, kadersteller en controleur
We hadden het al even over duaal: de gemeenteraad, het college en de
burgemeester hebben sinds de Wet Dualisering Gemeentebestuur andere
taken en verantwoordelijkheden gekregen. De bedoeling van al die
veranderingen is dat de gemeentelijke politiek en de besluitvorming
interessanter voor u wordt.
De raad, als volksvertegenwoordigend orgaan, stelt de kaders (ook
financieel) voor burgemeester en wethouders en controleert of binnen
deze kaders met de beschikbare middelen de gewenste doelen zijn
bereikt. Het college voert de wettelijke regels of de regels die de
raad heeft gesteld uit en vormt daarmee het dagelijkse bestuur van de
stad.
Wethouders zijn sinds de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2002 geen
lid meer van de gemeenteraad. Zij mogen dan ook niet meer aan de
besluitvorming van de raad deelnemen. Ze mogen alleen op uitnodiging
van de raad een bepaald onderwerp toelichten. Behalve de burgemeester:
die is grondwettelijk voorzitter van de raad.
Worsteling?
Het afgelopen jaar heeft zowel de gemeenteraad als het college
geworsteld met het nieuwe systeem. Zo ook de burgemeester. Hij ervaart
de combinatie voorzitter raad/ voorzitter college als een 'tijdelijk
ongemak', zoals hij het zelf uitlegt. Hij moet in een raadsvergadering
steeds duidelijk aangeven welke pet hij op heeft en moet ook de
voorwaarden scheppen voor een juiste en democratisch verantwoorde
besluitvorming.
De verwachting is dat de raad door de nieuwe rolverdeling minder
voorstellen van burgemeester en wethouders zal ontvangen. De raad moet
echter wel op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in de stad en de
besluiten die het college neemt. Het college realiseert zich dat de
informatieverstrekking aan de raad nog beter kan. Immers, de
raadsleden zijn niet alleen door de contacten die zij als
volksvertegenwoordigers in de gemeenschap onderhouden in staat die
kader stellende en controlerende taak uit te oefenen. Daarvoor hebben
zij ook informatie en verantwoording van het college nodig.
(te) veel discussie
Het dualisme is een leerproces dat in de toekomst een vaste vorm moet
krijgen. Zo'n ingrijpende verandering kan niet direct resultaat
opleveren. In 2002 is al gebleken dat het een hele opgave is om in de
nieuwe rol te werken. Het samenspel tussen de raad en het college,
bijvoorbeeld, kan beter. En ook de lange termijnplanning voor de raad
en de commissies vraagt nog de nodige aandacht.
Ook de raad zelf worstelt met de nieuwe rol. Het stellen van kaders
bleek het afgelopen jaar een lastige taak. En in de vergadering van de
gemeenteraad werden regelmatig discussies overgedaan die al in
commissieverband waren gehouden. Dat maakt het bijwonen van zon
bijeenkomst er niet leuker op. In de commissievergaderingen moeten de
discussies technisch en informatief zijn, zodat de raad het politieke
en normatieve debat kan voren. Dat vergt van alle betrokkenen een
cultuurverandering.
Vragen(half)uur
Om snel te kunnen inspelen op zaken die aan de orde zijn heeft de raad
het vragenhalfuur ingesteld. Dit is een agenda-onderdeel waarvan in
2002 in acht vergaderingen gebruik is gemaakt. De raadsleden stelden
daarin 62 vragen aan het college. Het is regelmatig voorgekomen dat
het vragenhalfuur uitliep tot een vragenuur. De raadsleden, zo is al
eens in de raad naar voren gebracht, zouden nog meer moeten proberen
alleen onderwerpen aan te kaarten die heel actueel, urgent of politiek
relevant zijn. Dat is ook het doel van het vragenhalfuur. Vragen die
dat niet zijn kunnen zij ook schriftelijk indienen of in
commissieverband bespreken.
Insprekers
De commissie- en raadsvergaderingen vinden in principe een keer per
maand plaats. De vergaderingen van de commissies beginnen om 20.00
uur, die van de raad om 19.30 uur. Het uitgangspunt daarbij is dat de
vergadering tot uiterlijk 23.00 uur duren. Zijn om 23.00 uur niet alle
agendapunten besproken, dan wordt een nieuwe datum gepland voor een
extra vergadering. Daarin komen de resterende punten aan de orde.
Na de opening van de vergadering van de commissie of de raad kunnen
burgers het woord voeren. In 2002 hebben 7 personen bij een
raadsvergadering ingesproken, en wel over de volgende onderwerpen:
- Knelpunten in toegankelijkheid (over de fysieke toegankelijkheid van
diverse plaatsen in Den Helder maar ook over die van het openbaar
vervoer, van diensten, voorzieningen en informatie)
- Bouw van een tweede bedrijfswoning
- Uitbreiding van het aantal vergunningen voor speelautomatenhallen
- Gebruik van het voormalige belastingkantoor aan de Drs. F. Bijlweg
voor een Multicultureel Ontmoetingscentrum
- Opvang van Antillianen aan de Krammerstraat en eventuele
verplaatsing daarvan
- Verkoop van de watertoren
- Dak- en thuislozenopvang in het Wapen van Den Helder
(In 2002 is niet bijgehouden hoeveel keer er in commissievergaderingen
is ingesproken).
De Lokale Omroep Stichting zendt iedere raadsvergadering op de radio
uit. Hoeveel luisteraars dit trekt en hoeveel daarvan ook werkelijk
een hele vergadering uitluisteren, is niet bekend.
In 2002 heeft de gemeenteraad 14 keer vergaderd. 8 Keer werd een
vergadering aan het eind van de avond geschorst en moest op de
reservedatum of op een nieuw te bepalen datum verder worden vergaderd.
In totaal werden dus 22 dagen gebruikt voor de genoemde 14
vergaderingen. De bijeenkomsten duurden in totaal 76 uur en 48
minuten. Gemiddeld duurde een vergadering, die dus over meerdere dagen
verspreid kon worden, zon 5 uur.
Uit: burgerjaarverslag 2002
Wist u dat in Den Helder in 2002...?
... 722 babys zijn geboren?
... 314 huwelijken zijn voltrokken?
... 396 mensen uit Den Helder naar het buitenland zijn geëmigreerd?
... 2012 mensen anderszins uit Den Helder zijn vertrokken?
... 689 inwoners zijn overleden?
... 3008 rijbewijzen zijn afgegeven?
... op 1 januari de grens van 60.000 inwoners werd overschreden?
... al is begonnen met de voorbereidingen op de kunstmanifestatie Kaap
Helder?
... het Spinach for Popeye Congres heeft plaatsgevonden?
... dit congres in het kader van Europese samenwerking op het gebied
van jeugd- en jongerenwerk is gehouden?
... in het kader van het project Zomer in de Kop een nieuw
parkeerterrein op de hoek Zanddijk/Middenvliet is aangelegd?
... de verlichting op de Postbrug weliswaar nieuw is, maar toch een
nostalgisch karakter heeft?
... de basisscholen Jac. P. Thijsseschool en Tuindorp zijn gefuseerd?
... veel aandacht is besteed aan sport en sportstimulering?
... diverse speeltoestellen zijn vernieuwd of geheel nieuwe
speeltuinen zijn aangelegd?
... de hoeveelheid onjuist aangeboden afval 851 ton bedroeg en dat dit
allemaal is opgeruimd na meldingen via de klantenservice?
... 160 nieuwkomers moesten meedoen aan een inburgeringstraject?
... circa 105 nieuwkomers het volledige traject hebben afgelegd?
... 220 jongeren een alternatieve straf van bureau Halt hebben
gekregen?
... plusminus 250 vergunningen zijn verleend voor het houden van
evenementen?
Gemeente Den Helder