Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Toespraak van de minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs, bij de aftrap van de vernieuwde campagne Afstand houden, op vrijdag 29 augustus om 13.00 uur in Den Haag

Dames en heren,

Laat ik beginnen met een paar cijfers. Ruim vijftig procent van de weggebruikers zet bumperkleven bovenaan de lijst van ergernissen in het verkeer. Veertig procent van alle ongelukken op de snelweg bestaat uit kop-staartbotsingen. En negentig procent daarvan kan volgens het KLPD voorkomen worden door meer afstand te houden. Bumperklevers zijn dus niet alleen hoogst irritant, ze zijn ook levensgevaarlijk. Dat is in een notendop waar het in de vernieuwde twee-seconden-campagne om draait. Ik wil vandaag graag onderstrepen dat campagnes als deze in mijn ogen steeds belangrijker worden in het hele verkeersveiligheidsverhaal. Laat ik u kort uitleggen waarom.

In 1972 kwamen er in ons land nog ruim 3000 mensen om in het verkeer. Vorig jaar waren er dat nog ongeveer 1000. Die enorme reductie is voor het grootste deel toe te schrijven aan een mix van regelgeving en infrastructuur. Van de helm- en gordelplicht en de blaastest uit de jaren zeventig, tot de rotondes en drempels uit later jaren.

De vraag is natuurlijk: hoe kunnen we het aantal verkeersdoden nog verder terugdringen? Er is de komende jaren minder geld voor dure ingrepen in de infrastructuur. Maar zeker zo belangrijk is, dat de wet van de afnemende meeropbrengst helaas ook geldt voor verkeersveiligheidsmaatregelen. Met andere woorden: er is een grens aan wat je met regelgeving en infrastructuur kunt bereiken. Ik zal niet zeggen dat onze mogelijkheden uitgeput zijn. Maar al met al wordt het wel steeds moeilijker om met regelgeving en infrastructuur forse resultaten te boeken. We moeten het dus steeds meer in gedragsbeïnvloeding zoeken, via voorlichting, educatie én handhaving. Vandaar mijn opmerking over het toenemend belang van verkeersveiligheidscampagnes.

De nieuwe campagne die u zo te zien krijgt, is oud en nieuw tegelijkertijd. De kernboodschap is hetzelfde gebleven, maar nog steeds heel actueel, namelijk: Wie twee seconden afstand houdt, rijdt veilig en voorkomt ergernis. Die norm komt niet uit de lucht vallen. Internationaal zijn de deskundigen het erover eens dat twee seconden minimale veiligheid betekent. Ook het CBR gebruikt deze norm al jaren bij het rijexamen. Er is dus geen enkele aanleiding om de boodschap van deze campagne te veranderen. Zeker niet nu uit onderzoek van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer blijkt dat nog geen dertig procent van de snelweggebruikers écht twee seconden afstand houdt. De rest zit daaronder, en tien procent rijdt zelfs op minder dan een halve seconde van zijn voorligger. Levensgevaarlijk!

Wat wel spiksplinternieuw is, zijn de campagnemiddelen waarmee we de twee seconden-boodschap de komende weken en maanden gaan uitdragen. U krijgt de spots en billboards zo te zien en te horen en ik denk dat ze voor zich spreken. Maar ik vind zelf de drie nieuwe borden langs de snelweg het meest geslaagd, omdat die in één oogopslag aangeven hoe lang twee seconden nu eigenlijk precies is. Het derde bord staat op ruim vijfenvijftig meter van het eerste bord; precies de afstand die je bij 100 kilometer per uur in twee seconden aflegt. En dat is dan ook wat de tekst op de borden in koeienletters zegt: BIJ 100 KM/U IS DIT 2 SECONDEN. Zo wordt het nog duidelijker wat 2 seconden afstand in de praktijk betekent.

Tot slot van mijn kant nog twee opmerkingen. Deze campagne is voor het zevende jaar een coproductie van mijn ministerie en het Verbond van Verzekeraars. Ik vind dat een goede traditie. Vandaar dat ik graag mijn grote waardering uitspreek voor de inzet van het verbond. Verkeersveiligheid is typisch zon onderwerp waar de overheid niet alleen voor verantwoordelijk moet zijn. Hoe breder het draagvlak, des te beter het is. Maar van mij mogen de verzekeringsmaatschappijen best nog een stap verder gaan en de bumperklever direct op zijn gedrag aanspreken. Ik weet dat sommige verzekeraars strenge voorwaarden in hun polissen hebben voor mensen die aangehouden worden als ze zonder gordel rijden of dronken achter het stuur zitten. Dat soort overtredingen werkt dan door in de premies. Van mij mag voor bumperkleven hetzelfde gaan gelden. Noem het maar gedragsbeïnvloeding via de portemonnee. Ik zeg dat ook omdat het technisch steeds gemakkelijker wordt om bumperklevers aan te wijzen.

Daarmee kom ik meteen bij mijn tweede en laatste opmerking. Die is namelijk bedoeld voor de groep bumperklevers die zich niets van het 2-secondenadvies aantrekt. Dat advies is niet vrijblijvend. Bumperkleven is een ernstige verkeersovertreding en dus strafbaar. U weet dat dit kabinet minder regels wil, maar ik waarschuw nu maar vast dat deze verkeersregel zeker gehandhaafd blijft. Sterker nog: het KLPD heeft een heel arsenaal aan hypermoderne middelen in huis, waardoor de pakkans groter is dan ooit. Maar daar zal de heer Van Beek u zo ongetwijfeld meer over vertellen en u kunt er straks ook een demonstratie van krijgen tijdens de persexcursie. Als ik u was zou ik zeker meegaan.

Dames en heren,

Dit is na de gordelcampagne en Bob de derde
verkeersveiligheidscampagne die we gaan voeren met de slogan Daar kun je mee thuis komen. Die uitsmijter zult u de komende jaren nog vaker tegenkomen, ook in andere campagnes. De slogan spreekt voor zich. Natúúrlijk wil je veilig thuiskomen, zowel voor jezelf als voor de mensen om je heen. En als we elkaar een klein beetje de ruimte geven letterlijk, in dit geval wordt het ook nog een stuk prettiger op de weg.

Dank u wel.

[Na uw toespraak begint direct de presentatie van de campagnemiddelen: tv- en radiospot, billboards]