Rotterdam, 15 augustus 2003
Jarig NAi toont verborgen schatten
Tentoonstelling Wonen op z'n Rotterdams geeft indringend beeld van de
ontwikkeling van het wonen
Tentoonstelling in Zaal 2 van het Nederlands Architectuurinstituut
30 augustus 2003 t/m 16 november 2003
Dit jaar bestaat het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) vijftien
jaar en is het tien jaar gevestigd op zijn huidige plek, in het
markante gebouw van Jo Coenen aan de rand van het Museumpark. Om dit
dubbele jubileum te vieren, organiseert het instituut verschillende
activiteiten. Zo is van 30 augustus t/m 16 november de tentoonstelling
"Wonen op z'n Rotterdams, stad in maquettes" te zien. 19 maquettes van
bekende en minder bekende woningbouwprojecten in Rotterdam van 1920
tot 2003 geven een beeld van de ontwikkeling van de stad. Het NAi
toont hiermee voor het eerst enkele verborgen schatten uit zijn
collectie, die, naast vele archieven en tekeningen, bestaat uit meer
zo'n 900 maquettes van honderden architecten. Bezoekers kunnen zien
hoe mooi hun buurt is, of had kunnen zijn.
Het had 15 jaar geleden niet veel gescheeld of het NAi was helemaal
niet op zijn huidige locatie terecht gekomen. Aan de vestiging van het
instituut ging een langdurige strijd vooraf tussen de steden Amsterdam
en Rotterdam. Beide steden probeerden elkaar te overtreffen in
faciliteiten en huisvesting voor het instituut. Amsterdam bood de
Beurs van Berlage aan, in Rotterdam was de oude gemeentebibliotheek
met uitbreiding van Rem Koolhaas de grote trekker. Uiteindelijk hakte
toenmalig minister van cultuur Elco Brinkman de knoop door en ging
Rotterdam met de eer strijken. Later werd besloten tot volledige
nieuwbouw in Rotterdam aan de rand van het Museumpark.
Band met de stad
Om zijn band met Rotterdam te onderstrepen, richt het NAi zich tijdens
zijn jubileum dan ook vooral op deze stad. Allereerst met de
tentoonstelling "Wonen op z'n Rotterdams, stad in maquettes". Deze
tentoonstelling laat de ontwikkeling van de stad zien aan de hand van
19 maquettes van woningbouwprojecten.
Ontwikkeling in woningbouw
Sinds het begin van de 20e eeuw zijn er onder invloed van de Woningwet
(1901) belangrijke ontwikkelingen geweest op het gebied van lichtval,
ruimte en indeling van woningen. Deze ontwikkelingen zijn goed te
volgen aan de hand van de maquettes. Met name in de jaren twintig en
dertig zijn er belangrijke stadsuitbreidingen gerealiseerd met
woonwijken als Spangen en de Kiefhoek. Van al die stadsuitbreidingen
worden maquettes getoond met daarbij foto's van direct na de
oplevering en hoe zo'n buurt er nu uitziet.
De maquettes zijn voor een deel afkomstig uit de omvangrijke
maquettecollectie van het NAi (zo'n 900 stuks) en voor een deel uit
bruikleen. Naast een beeld van de stad, schetst de tentoonstelling ook
een uniek beeld van de ontwikkeling van maquettes door de jaren heen
en van de grote diversiteit in bouw en ontwerp van maquettes: Van een
bijna 2 meter lange gedetailleerde maquette van een rij woningen in
het Witte Dorp van J.J.P. Oud, tot een eenvoudige opzet met houten
blokjes voor de wijk Pendrecht van J.B. Bakema.. Alle maquettes zijn
speciaal voor deze tentoonstelling gerestaureerd en schoongemaakt,
zodat ze op hun mooist te zien zijn.
Historische dimensie
Om de tentoonstelling een historische dimensie te geven en duidelijk
te maken hoe de woonidealen zich ontwikkelden, zijn niet alleen
maquettes uit de jaren twintig en dertig te zien, maar ook van
volkswoningbouw projecten na de Tweede Wereldoorlog zoals
Alexanderpolder en Hoogvliet en projecten in het centrum, zoals de
paalwoningen van Piet Blom en de woningbouw aan de Rotte. Ook van
recente ontwikkelingen zoals de reconstructie van het havengebied en
de woningbouw op de Kop van Zuid worden maquettes getoond.
Behalve aandacht voor wat er allemaal gebouwd is, zijn er ook
maquettes van nooit gerealiseerde uitbreidingen, zodat bezoekers ook
kunnen mijmeren, of juist zich opwinden over hoe het ook had kunnen
zijn. Kortom, heel Rotterdam kan in het NAi terecht om de eigen buurt
in maquettevorm te verkennen. Best mogelijk dat de huidige bewoners,
eenmaal geconfronteerd met de idealen waarmee hun wijk destijds is
gebouwd, met heel andere ogen naar hun buurt gaan kijken.
Excursie
In samenwerking met ArchiCenter / Rotterdam Marketing organiseert het
NAi op de zondagen 21 september, 5 & 19 oktober en 2 november
architectuurexcursies langs enkele woningbouwprojecten uit de
tentoonstelling. Na een bezoek aan "Wonen op z'n Rotterdams" gaan
deelnemers aan de hand van een aantal thema's per bus langs onder meer
het Witte dorp en de Kiefhoek ("Vroege experimenten"), via het Oude
Westen ("Stadsvernieuwing") en de Kubuswoningen van Piet Blom
("Kleinschalig en gezellig"), naar de Kop van Zuid ("Van werken naar
wonen") en het Wijnhaveneiland met de Waterstadtorens ("Stedelijk
wonen in Hoogbouw"). Meer informatie over deze excursie via
www.rotterdam.info
Educatieve activiteiten
De tentoonstelling "Wonen op z'n Rotterdams" is voor leerlingen van
Rotterdamse scholen een mooie gelegenheid om meer te weten te komen
over hun stad en de wijk waarin ze wonen. Speciaal voor leerlingen
komt er een dossier op de website, op basis waarvan zij hun
CKV-verslag van deze tentoonstelling kunnen schrijven. Het dossier
Wonen op z'n Rotterdams maakt het ook mogelijk om thuis alvast (of nog
een keer) een glimp van de tentoonstelling te krijgen. Docenten vinden
op de website mogelijkheden om een programma bij deze tentoonstelling
samen te stellen. Naast een rondgang met een NAi-gids zijn er
lessuggesties en is er andere informatie om het bezoek aan het NAi met
hun schoolgroep voor te bereiden.
Daarnaast biedt het NAi de mogelijkheid van een (korte) rondleiding
door de tentoonstelling.
Jubileum
Naast de tentoonstelling "Wonen op z'n Rotterdams" organiseert het NAi
op 2 november een speciale jubileumdag voor iedereen die
geïnteresseerd is in het NAi. Op deze dag zal het instituut gratis
toegankelijk zijn en zullen er vele bijzondere activiteiten plaats
vinden, allemaal met een Rotterdams tintje. Een goede reden dus om het
jubileum mee te vieren met het NAi.
---
OVERIGE INFO
Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunnen journalisten zich
wenden tot het team Marketing en Communicatie van het NAi. Op vrijdag
29 augustus vind de opening van Wonen op z'n Rotterdams plaats en is
er de mogelijkheid tot voorbezichtiging van de tentoonstelling.
Geïnteresseerde journalisten kunnen contact opnemen met:
Edwin Pelser (coördinator), tel 010-4401235
Elsbeth Grievink, tel 010-4401323
Martine Heijnen, tel 010-4401271
Astrid Karbaat, tel 010-4401260
Pepijn Lemmens, tel 010-4401253
fax 010-4366975, e-mail press@nai.nl
Publieksinformatie over Wonen op z'n Rotterdams
Nederlands Architectuurinstituut