Rijksdienst voor de Monumentenzorg

PERSBERICHT
14 augustus 2003

LELIJK IS GEEN ARGUMENT
Toonbeelden van de wederopbouw in Nederland 1940-1965

Vanaf september start de reizende tentoonstelling Lelijk is geen argument, Toonbeelden van de wederopbouw in Nederland 1940-1965. De organisatie is in handen van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ). Hengelo heeft de primeur en opent de
architectuurtentoonstelling op 3 september in het 40-jarige stadhuis. Daarna is de tentoonstelling te zien in het stadhuis van Amsterdam. Vervolgens reist de landelijke tentoonstelling in twee jaar langs twintig gemeenten. Aan de hand van tien thema's en vijftig illustraties wordt een bijzonder tijdbeeld van de jaren vijftig en zestig getoond. De gebouwen uit diezelfde periode worden nu met sloop bedreigd.

Herrijzend Nederland
Na de Tweede Wereldoorlog lag Nederland in puin. De binnensteden van Rotterdam, Rhenen, Arnhem, Nijmegen en Groningen waren grotendeels verwoest. Alleen al 100.000 woningen werden vernietigd. Met grote inzet werd het land weer opgebouwd. De Amerikaanse Marshallhulp werd daarbij dankbaar aanvaard om de industrie, infrastructuur, economie en voedselproductie te herstellen.

De wederopbouwperiode was een tijd van productie en samenwerking, en van optimisme en vrijheid. Dat is aan de bebouwing en de toegepaste kunst af te lezen, zoals de Lijnbaan in Rotterdam en het ANWB-kantoor in
Den Haag.
De toenemende mobiliteit en vrije tijd leidden tot unieke projecten als de Velsertunnel, de Euromast en de Efteling. Daarnaast werden nieuwe woningtypen geïntroduceerdzoals de galerijflat, duplexwoning en keuzeplanwoning, om de hoge woningnood te bestrijden. Open, groene woonwijken zoals het Soesterkwartier in Amersfoort, Angelslo in Emmen en Kanaleneiland te Utrecht vervulden een voorbeeldfunctie.

Slopen kan maar één keer
Een halve eeuw later is de architectuur en stedenbouw van de wederopbouw kwetsbaar geworden. Vooral de soberheid van toen zorgt nu voor een lage waardering van betreffende woonwijken. Gebrek aan onderhoud en maatschappelijke problemen dragen bij aan een negatief imago. De stedelijke vernieuwing lokt en sloop loert. In de binnensteden verdwijnen meer en meer naoorlogse gebouwen. Het is dan ook de hoogste tijd het erfgoed van de wederopbouw op z'n cultuurhistorische waarde te schatten. En 'lelijk' is daarbij geen argument om tot sloop over te gaan. Integendeel, de architectuur is vaak verfijnder en veelkleuriger dan meestal wordt gedacht.

Reizende tentoonstelling
Na het tijdperk van de 'jonge monumenten' (1850-1940) komt de periode van de wederopbouw (1940-1965) voor bescherming in aanmerking. Voor het bundelen en verspreiden van kennis over dit erfgoed is het Projectteam Wederopbouw binnen de RDMZ actief. Basis voor de tentoonstelling is de gezamenlijke publicatie Toonbeelden van de Wederopbouw (2002) van de RDMZ en het Nederlands Architectuurinstituut (NAi). De tentoonstelling, samengesteld uit historische en actuele foto's, reist langs gemeenten als Groningen, Utrecht, Maastricht, Nagele en Rotterdam, die het met lokale toonbeelden aanvullen. Zo wordt de bezoeker rondgeleid door het veelzijdige cultuurlandschap van de wederopbouw in Nederland.

UITNODIGING OPENING TENTOONSTELLING HENGELO

15.30 uur
Ontvangst in hal stadhuis en carillonconcert door stadsbeiaardier Roel Smit.

16.00 uur
Welkom door de heer drs. F.A.M. Kerckhaert, burgemeester van Hengelo. Toespraak door de heer prof. A.L.L.M. Asselbergs, directeur RDMZ. Officiële opening van de tentoonstelling.

17.00 uur
Informele afsluiting.

Uw aanwezigheid bij de opening van deze tentoonstelling wordt bijzonder op prijs gesteld. Indien u van de uitnodiging gebruik wilt maken, wilt u dit dan uiterlijk 27 augustus kenbaar maken aan: Gemeente Hengelo, Burg. Jansenplein 1, Postbus 18, 7550 AA Hengelo. Tel. 074-2459876, e-mail: gemeente@hengelo.nl.


---
Noot voor de pers:
Voor tentoonstellingslocaties, data en openingstijden kijkt u op www.monumentenzorg.nl, de websites van de deelnemende gemeenten of belt u met de InfoDesk (RDMZ) tel. 030-6983456.

Voor een toelichting op de tentoonstelling kunt u contact opnemen met de projectleiders Anita Blom (Projectteam Wederopbouw) 030-6983201 en Ben de Vries (woordvoerder) 030-6983475.

---