Gemeente Zoetermeer

Burgemeester van leeuwen wil slagvaardiger overheid

"We moeten vertrouwen terugwinnen"

De huidige samenleving vraagt om een doorzichtig bestuur, dat waarmaakt wat zij zegt te doen. De tevredenheid over de prestaties van de overheid is de laatste jaren echter sterk afgenomen en de afstand tussen burger en bestuur te groot. De overheid moet daarom herkenbare prestaties leveren, de bestuursdruk moet omlaag, de productiviteit omhoog en vertrouwen moet worden teruggewonnen. Dit vraagt om deregulering en decentralisatie. Een drastische inkrimping van de centrale overheid is vervolgens onvermijdelijk en gewenst. Dit pleidooi houdt prof. dr. L. van Leeuwen, burgemeester van Zoetermeer en hoogleraar openbare financiën der lagere overheden aan de Universiteit van Tilburg, vanavond om 20.00 uur tijdens de jaarlijkse burgemeesterslezing in het Atrium van het stadhuis van Den Haag.

In zijn betoog stipt burgemeester Van Leeuwen enkele problemen aan: "De bestuursdruk, waarbij er vanuit wordt gegaan dat een probleem kan worden opgelost door het invoeren van een extra maatregel, is ondraaglijk geworden. Die veel te veel regels zorgen voor een uitvoeringsapparaat dat de regeltjes moet controleren en bakken met geld kost. In dit compleet overgereguleerde land moet de belastingbetaler opdraaien voor het gebrek aan oplossingen en het uit de klauwen laten lopen van de bureaucratie. De burger wantrouwt de overheid en de centrale overheid wantrouwt de lagere overheden en de zelfstandige bestuursorganen. Daarom trekt de landelijke overheid alles naar zich toe, wat de afstand tussen overheid en kiezer alleen nog maar groter maakt. En dat terwijl externe ontwikkelingen, zoals het Europees denken, de toepassing van ICT en de wereldwijde aanwezigheid van CNN en BBC World, burgers nu juist veel zelfstandiger maken."

Nieuwe verhoudingen in de bestuurscultuur
Volgens Van Leeuwen moeten er daarom nieuwe verhoudingen in de bestuurscultuur komen. En daarvoor moet de organisatie van het openbaar bestuur worden aangepakt. Om te beginnen moet de productiviteit van de overheid sterk omhoog. De nieuwe begrotingssystemen met doelstellingen, kostenbepaling en resultaatverplichting zijn daarvoor een belangrijke voorwaarde. Ook moet er een directere band zijn tussen burger en bestuur. Dit vraagt om een rechtstreeks gekozen burgemeester die zijn eigen wethouders mag kiezen, maar dan ook financieel, aanzienlijk meer dan nu het geval is, zijn eigen broek moet ophouden. Hij zal moeten leren de lokale belastingbetaler te overtuigen van het nut van extra OZB-euro ten behoeve van een nieuw gemeentelijk project. De raden moeten kleiner om enerzijds de kwaliteit van volksvertegenwoordigers te verbeteren en anderzijds besturen op hoofdlijnen af te dwingen. De raadsleden kunnen, via een lokaal districtenstelsel, de burgers in de wijken vertegenwoordigen. De 12 provincies moeten opgaan in 4 landsdelen.

Laatste wijziging: 11-09-2003