Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
http://www.minszw.nl
MIN SZW: Toespraak staatssecretaris Rutte
Nr. 2003/125
22 september 2003
Embargo:
22 september 2003 tot
15.15 uur
Staatssecretaris Rutte: meer opsporingsambtenaren en inspecteurs
effectiever tegen illegale arbeid dan vergunningenstelsel.
'Ik zet liever in op aanzienlijk méér opsporingsambtenaren en
inspecteurs die gericht crimelen aanpakken dan het opnieuw invoeren
van een vergunningenstelsel in de uitzendbranche.' Dit zei
staatssecretaris Rutte bij de uitreiking van het 150e certificaat aan
een erkend inleenbedrijf in de vleessector op 22 september in Den
Haag. Volgens Rutte zullen louche uitzenbureaus en inleners die graag
mensen in dienst nemen onder het minimumloon elkaar altijd weten te
vinden, vergunningstelsel of niet. De inspectie- en
opsporingscapaciteit zal worden ingezet in die sectoren waar grof geld
verdiend wordt aan illegale arbeid en fraude. 'En we zullen inleners
en uitleners pakken waar het het meeste pijn doet: in de portemonnee',
aldus de staatsecretaris.
Toespraak staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
bij de uitreiking van het 150e certificaat aan een erkend
inleenbedrijf tijdens het symposium 'De Nederlandse vlees- en
vleeswarensector werkt!' op 22 september in het Nederlands
Congrescentrum in Den Haag.
Dit symposium heeft de titel meegekregen 'De Nederlandse vlees- en
vleeswarensector werkt!'. Dat kan ik uit eigen ervaring
onderschrijven. Toen ik nog bij Unilever zat, werkte ik enige tijd in
de week bij Unox in Oss. En ook toen ging het om
kwaliteitsverbetering. Verbetering van de kwaliteit van het werk en
verbetering van het product.
Ik voel me zogezegd 'thuis'. In dubbel opzicht. Ik ken het werk in de
sector. En de onderwerpen die u vandaag aansnijdt zijn mij zeer
vertrouwd. Niet in de zin van: oude koeien. Integendeel. Trefwoord is:
werken aan kwaliteit. Want kwaliteit op peil houden gaat niet vanzelf.
Daar moet continu op gehamerd worden. Zo zie ik in ieder geval de
inzet van de sociale partners in deze sector met zo'n dag als
vandaag.
Met het tegengaan van RSI, werken aan reïntegratie van mensen die zijn
uitgevallen,
meer vakmanschap door employability en scholing, en meer aandacht voor
de functiewaardering werkt u aan een hogere standaard.
En dat geldt ook voor het systeem van certificaten dat u hebt opgezet
voor bonafide uitzendbureaus. Ook dat is werken aan een hogere
standaard, aan goede en veilige producten en een betrouwbaar imago.
Ik ben er blij mee. Maar ik zie het ook als een noodzakelijke keuze.
Want een sector die per jaar 10 miljoen kilo vlees en vleeswaren
aflevert bij haar klanten en voor 3,5 miljard euro exporteert, kan
zich geen illegaliteit en fraude veroorloven.
Illegaliteit en fraude ondermijnen de bedrijfstak. En verpesten de
sociaal-economische verhoudingen.
Ik sta aan uw kant in de strijd tegen illegale arbeid en fraude. Met
veel plezier zal ik zo dadelijk het certificaat uitreiken. De garantie
voor een bonafide bedrijf vanuit de sector zelf.
Vaak vragen mensen aan mij: waarom voer je het wettelijk
vergunningenstelsel voor het uitzendwezen niet opnieuw in. Dat is toch
de beste manier om de illegaliteit en fraude aan te pakken?
Nee, dat is niet de beste manier. Naar mijn overtuiging schieten we er
niets mee op om het vergunningenstelsel weer in te voeren.
Een wettelijk vergunningenstelsel levert alleen iets op als we
rigoureus handhaven.
Oftewel: alle capaciteit van opsporingsdiensten en inspecties inzetten
om vergunningen te controleren.
Is dat efficiënt en effectief? Het antwoord is: nee. Want hoe werkt
het?
Er zijn 2 partijen. Een louche uitzender en een inlener die graag
mensen in dienst neemt ónder het minimumloon en het niet zo nauw neemt
met de arbeidsomstandigheden. Sterker nog: die komen op de laatste
plaats.
Die 2 partijen zullen elkaar altijd weten te vinden.
Vergunningenstelsel of niet. Criminelen vragen geen vergunningen aan.
Criminelen gaan door tot ze tegen de lamp lopen om de volgende dag
weer onder een andere naam te beginnen. Ondertussen alle procedures en
beroepsmogelijkheden uitmelkend die maar te bedenken zijn.
Moet ik dan alle opsporings- en controlecapaciteit inzetten op een
stelsel waar de criminelen zich altijd weer aan weten te ontrekken?
Dat is weinig effectief.
Ik kies voor een andere aanpak.
Ik zet liever in op aanzienlijk méér opsporingsambtenaren en
inspecteurs die veel gerichter de criminelen aanpakken. Inspecteurs
die strikt en gericht controleren en handhaven, vooral aan de
rafelkanten van de arbeidsmarkt waar grof geld verdiend wordt.
Inspecteurs die hoge boetes kunnen opleggen en binnen de kortste keren
die boetes ook kunnen innen. En op opsporingsambtenaren die complexe
netwerken kunnen ontrafelen en voor de rechter brengen.
Naar mijn idee kunnen we spreken van een logische en samenhangende
inzet.
Een systeem dat zowel inleners als uitleners pakt waar het het meeste
pijn doet: in de portemonnee.
Vanuit het ministerie voeren we de druk zo hoog mogelijk op.
Ik noem 3 punten die uw proces van certificering van bonafide
bedrijven ongetwijfeld zullen ondersteunen.
Ten eerste de invoering van de bestuurlijke boete.
Het wetsvoorstel dat de bestuurlijke boete invoert in het kader van de
Wet arbeid vreemdelingen is zo goed als klaar. Over een paar weken
zullen we het wetsvoorstel afronden in de ministerraad. Het uitmelken
van procedures wordt nagenoeg onmogelijk. Zowel inlener als uitlener
kunnen bij overtredingen rekenen op hoge boetes. Per direct.
Ten tweede versterken we het apparaat dat dit lik op stukbeleid
uitvoert. De Arbeidsinspectie krijgt er 80 inspecteurs bij voor de
aanpak van illegale arbeid. Ze gaan werken in een aantal nieuwe
interventieteams. Dat zijn teams waarin de Arbeidsinspectie, de
belastingsdienst, de Sociale Verzekeringsbank, het UWV, het Openbaar
Ministerie en de gemeenten gezamenlijk opereren. 8 oktober geven we de
aftrap voor deze interventieteams. Dan zullen we ook de sectoren
bekend maken waarin deze interventieteams extra actief zullen zijn.
Het spijt me dat ik het bij deze gelegenheid moet zeggen: de
vleesverwerkende industrie is nog niet van de rol.
We pakken malafide uitzendbureaus ook nog op een andere manier aan. De
AI zal extra capaciteit inzetten in de grote steden, te beginnen in
Den Haag. Zo werkt de AI mee aan het gemeentelijk handhavingsbeleid in
de probleemwijken.
De laatste schakel, als het strafrecht er aan te pas komt, is de SIOD.
In 2002 opgericht om de complexe en sectoroverschrijdende fraude aan
te pakken op het terrein van SZW. De SIOD richt zijn capaciteit op de
bestrijding van illegale arbeid van vreemdelingen, premiefraude,
grensoverschrijdende fraude, subsidiefraude en identiteitsfraude. De
dienst mag gebruik maken van bijzondere opsporingsmethoden en is hard
bezig om op volle sterkte te komen. In 2003 zijn 27 onderzoeken
gestart en 17 onderzoeken zijn afgerond. Hiermee is de
SIOD tientallen miljoenen euro's aan fraude op het spoor.
Al met al zijn we heel wat slagkracht aan het ontwikkelen. We zijn er
nog niet.
Dat geef ik grif toe. Maar ik denk wel dat deze inzet efficiënter en
effectiever is dan het terughalen van het wettelijke
vergunningenstelsel.
En het net zal nog fijnmaziger worden.
In samenwerking met de ABU doen we een proef met een scanner om
identiteitsfraude op te sporen. De scanner controleert automatisch
Nederlandse en de meest relevant buitenlandse paspoorten en
identiteitskaarten op echtheid. Het systeem geeft aan of de documenten
gestolen, vervalst of vermist zijn.
Ik ben blij met deze samenwerking. En met de ideeën die vanuit de
praktijk loskomen - ook uit uw sector - om nog meer kracht te
ontwikkelen om illegale arbeid en fraude terug te dringen. Want we
zullen het samen moeten doen, met het hele veld.
Daarom wil ik graag praten over mogelijkheden die u en andere sectoren
kunnen ondersteunen om nog meer werk te maken van zelfregulering. Ik
sta open voor nieuwe ideeën
En nu gaat gebeuren waar ik speciaal voor gekomen ben: de uitreiking
van het certificaat aan Lend Uitzendbureau B.V.
125 bedrijven zijn u voorgegaan. Vandaag komen er 25 bij. Wilt u zo
vriendelijk zijn naar voren te komen.
- LET OP EMBARGO -
22 sep 03 15:15