Socialistische Partij
Red de solidariteit
Jan Marijnissen: `Neem je verantwoordelijkheid'
Red de solidariteit
Noodkreet van Jan Marijnissen
`Neem je verantwoordelijkheid - houd de samenleving bij elkaar'
`Het vertrouwen van de mensen sijpelt weg: het vertrouwen in de
overheid, in de rechterlijke macht, in de democratie, in de politiek.
En daarmee verdwijnt ook de hoop dat het morgen beter wordt. De ziel
verdwijnt uit de samenleving. Dát neem ik de regering kwalijk. Waar
kunnen we nog trots op zijn?' Jan Marijnissen windt er geen doekjes
om. De plannen van Balkenende zijn `ronduit asociaal' en de
opeenvolgende regeringen hebben de `fundamenten van de beschaving
aangetast'. Zijn antwoord: `Mensen, neem je verantwoordelijkheid en
dóe iets.'
Jan Marijnissen `We werden bijna honderd procent rijker in de
afgelopen twintig jaar, maar we lijken wel armer geworden. We kachelen
op alle terreinen achteruit. De sociale zekerheid wordt afgebroken,
witte en zwarte wijken illustreren de feitelijke apartheid, de
woningnood is weer terug, natuur en milieu krijgen een
stiefmoederlijke behandeling, de openbare ruimte verloedert, de
rechterlijke macht en de politie kunnen het niet meer aan, onderwijs
kan niet meer vijf dagen per week, in de verpleeghuizen komen steeds
meer wantoestanden voor. En ga maar door.'
`Alles wat mooi is, alles wat ons land leuk maakt, alles waar we trots
op konden zijn wordt opgeofferd aan een absurde fixatie op het
begrotingstekort. Sportverenigingen, culturele instellingen, het
landschap..., maar ook onmisbare instituten als de reclassering en
rechtshulp. Iedereen die verder kijkt dan de uitkomsten op zijn
rekenmachine, begrijpt welke rampzalige gevolgen dit zal hebben.
Balkenende heeft het steeds over `meedoen', maar dat krijgt voor veel
mensen een heel cynische klank, als ze alle verslechteringen zien en
niet langer nog mee kúnnen doen.'
Allemaal de schuld van Balkenende?
`Nee natuurlijk niet. De problemen van nu kun je niet simpel op het
bordje schuiven van Balkenende, of van Paars. De verslechteringen
hebben zich opgestapeld onder de kabinetten Lubbers, onder de paarse
kabinetten en onder het rommelkabinet Balkenende I. Je kunt altijd wel
ergens bezuinigen, maar je kunt niet twintig jaar lang overal te
weinig geld voor uittrekken. Het is voor een belangrijk deel de
optelsom van deze kabinetten die heeft bijgedragen aan het wantrouwen
van de burger. En Balkenende trekt de lijn door. Hij gebruikt de
achterblijvende economische groei en de oplopende werkloosheid
dankbaar als alibi om de wensen van de VVD uit te voeren. Net als Kok
destijds in Paars laat nu ook Balkenende zijn beleid dicteren door
Zalm.'
Elke dag vechten om door te kunnen gaan
De bezuinigingen zijn ook voor chronisch zieken sociaal
aanvaardbaar, vindt premier Balkenende. Reumapatiënt Natasja van der
Wal uit Enkhuizen weet wel beter. `Ik slik veel pijnstillers die ik
zelf moet gaan betalen, mijn fysiotherapiebehandeling gaat uit het
ziekenfonds en de eigen bijdrage voor de gezinshulp gaat fors omhoog.
Daarnaast verdwijnt ook de vergoeding van het ziekenvervoer. Ik moet
twee keer per week naar Hoorn voor revalidatie en bijna eens per week
naar het ziekenhuis in Amsterdam. Nu worden de taxiritten vergoed. Als
dat vervalt, houdt het gewoon op. Ik kan echt niet met het openbaar
vervoer, de taxi is onbetaalbaar en de snipperdagen van mijn man zijn
een druppel op een gloeiende plaat. Het is voor chronisch zieken nu al
elke dag vechten om door te kunnen gaan, dat wordt er nog veel
zwaarder op. Echt schandalig.'
`Red de solidariteit!', heet de campagne van de SP. Dat is de kern?
`Inderdaad. Solidariteit hebben we nodig om de samenleving bij elkaar
en leefbaar te houden. Als de solidariteit verdwijnt, verdwijnen ook
de menselijke waardigheid en de gelijkwaardigheid van mensen steeds
verder achter de horizon. Dan krijgen we hier net zulke scherpe
tegenstellingen als in Amerika. Vertaald naar de politiek betekent
solidariteit het bij elkaar brengen van mensen. Zorgen dat iedereen
naar vermogen kan bijdragen door het beste in zichzelf naar boven te
brengen. Niet alleen aan het financieringstekort van het volgende jaar
denken, maar vooral ook aan de lange termijn: wat voor samenleving
willen wij? Solidariteit zorgt ervoor dat mensen vertrouwen hebben in
de overheid, vertrouwen in elkaar en daardoor misschien ook vertrouwen
in zichzelf. Dat staat lijnrecht tegenover het huidige beleid, dat
angstige mensen oplevert die kiezen voor hun eigen belang, en dat
belang alleen.'
Maar: we zítten in een recessie en we móeten bezuinigen. Daar kan de
SP ook niet omheen.
`O, die discussie ga ik ook zeker niet uit de weg. In de eerste plaats
kosten veel SP-voorstellen geen geld, maar leveren ze dat juist op.
Wij willen bijvoorbeeld de kinderbijslag inkomensafhankelijk maken,
torenhoge inkomens aanpakken, de NS weer in overheidshanden brengen,
een Nationale Zorgverzekering naar draagkracht invoeren, de
bureaucratie aanpakken, ecotaks invoeren voor grootverbruikers en de
aftrek voor de hoogste hypotheken verminderen. Verder gaat er wat ons
betreft een streep door de JSF, door de subsidie voor lease-auto's,
door het afschaffen van de OZB en willen we het kwartje van Kok
inzetten voor beter openbaar vervoer.'
Doorwerken, met alle bijkomende problemen
Kraanmachinist Piet van Gruitroij, 59, had gepland in 2005 met
pre-pensioen te gaan. Dat gaat niet door, als de plannen van
Balkenende werkelijkheid worden. `Ik kan onmogelijk alle belasting tot
m'n 65ste in één keer betalen. Ik heb jaren premie afgedragen om
eerder op te kunnen houden met werken, ik heb er echt naar toegeleefd,
en dan gebeurt dit. Onbegrijpelijk. Ik ga nu proberen al volgend jaar
met werken te stoppen. Lukt dat niet, dan wordt het doorwerken. Met
alle problemen voor mij en met alle risico's op de bouw van dien. Als
kraanmachinist moet je topfit zijn, anders is de kans op ongelukken
veel te groot.'
`In de tweede plaats hebben we doorgerekende financiële alternatieven:
op een sociaal volstrekt aanvaardbare manier valt er negen miljard te
bezuinigingen en acht miljard aan extra inkomsten te vinden. Zo kunnen
we elf miljard investeren om de wederopbouw van de publieke sector ter
hand te nemen en zes miljard gebruiken voor de verlaging van het
begrotingstekort. Onze voorstellen leiden tot een hogere economische
groei en een lagere werkloosheid en blijven volledig binnen de grenzen
van het Europese Stabiliteitpact, al zijn die voor ons niet heilig.
Want het gaat erom dat de politiek de mens centraal stelt, en niet
willekeurige Europese afspraken over de overheidsfinanciën. We moeten
ons niet blind staren op het Nationaal Inkomen maar ook kijken naar
het Nationaal Geluk!'
Dan de eigen verantwoordelijkheid van de mensen, het credo van
Balkenende...
`Ja, dat ben ik nou eens helemaal met hem eens. Alleen geef ik er een
andere uitleg aan. Ik roep iedereen op om zijn verantwoordelijkheid te
nemen door mee te doen aan de acties die in het hele land worden
opgezet tegen het beleid van Balkenende. De SP heeft overal lokale
comités Red de solidariteit! opgericht om de acties te bundelen.
Acties op terreinen als onderwijs, volksgezondheid, sociale zekerheid,
ouderenzorg en jeugdbeleid staan overal op stapel. Wat we vooral
willen is: onderzoeken waar het beleid concreet voor mensen toe leidt,
dat openbaar maken en vervolgens in actie komen om verbeteringen door
te kunnen voeren. Mijn oproep aan iedereen is daarom: Néém uw
verantwoordelijkheid en doe mee. Geef u op als lid van de SP en sluit
u aan bij de acties van Red de solidariteit!'