Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801 2509 LV Den Haag der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4 Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44 Telefax (070) 333 40 33 2513 AA DEN HAAG
Uw brief Ons kenmerk 90-03-SZW (1) A&G/W&O/2003/76769
Onderwerp Datum Analyse van de Arbeidsinspectie n.a.v. 20 oktober 2003 toename bedrijfsongevallen in de chemische
industrie
Naar aanleiding van de stijging van het aantal incidenten in de chemische industrie is een tweetal toezeggingen gedaan aan uw Kamer. Een daarvan is het in antwoord op Kamervragen van het lid Duyvendak gemelde onderzoek van de Arbeidsinspectie (Kamerstuk 2002-2003, 22343, nr. 79 en Kamervragen 2002-2003, nr. 1630). De andere was een gezamenlijke reactie van mijn collega van VROM en mij over deze stijging (szw0300495). Middels deze brief informeer ik u mede namens de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer over welke activiteiten er door ons zijn en in de komende tijd worden ondernomen, waarbij ik tevens de toegezegde analyse van de Arbeidsinspectie aanbied.
Zoals aangegeven treft u bij deze brief een door de Arbeidsinspectie opgestelde beknopte analyse van 19 incidenten die in de periode januari 2002 tot en met maart 2003 hebben plaatsgevonden in de regio Rijnmond/Zeeland. Hierbij moet worden gesteld dat de door de Arbeidsinspectie getrokken conclusies uitsluitend betrekking hebben op de onderzochte incidenten. Het aantal incidenten is namelijk te klein om conclusies te kunnen trekken over de veiligheidssituatie in de chemische industrie in Nederland. De VROM-Inspectie heeft in aanvulling op de analyse van de Arbeidsinspectie een beperkte analyse uitgevoerd ten aanzien van de Wm-aspecten van die incidenten.
Door de Arbeidsinspectie wordt aangegeven dat de conclusies wel indicatief zijn voor de oorzaken van zware ongevallen in bredere zin. Zo blijkt uit de geanalyseerde incidenten dat onjuiste werkwijzen en procedures en ook falend onderhoud hebben geleid tot het ontstaan van deze incidenten. Onderliggende oorzaken die hierbij een rol hebben gespeeld zijn een gebrekkig onderhoudsmanagement, communicatie en het ontwerp van de installatie. Overigens zijn de gevolgen voor mens en milieu bij de onderzochte incidenten in vrijwel alle gevallen beperkt gebleven tot het bedrijfsterrein. Uit de verkenning van de VROM- Inspectie is gebleken dat in vrijwel alle onderzochte gevallen de bedrijven een diepgaand eigen onderzoek naar de oorzaak van het incident hebben uitgevoerd en dat ook door het toezichthoudend bevoegde gezag op grond van de Wet milieubeheer (veelal de provincie) handelend is opgetreden.
A&G/W&O/2003/76769
---
De VROM-Inspectie heeft geprobeerd een relatie te leggen tussen het optreden van de
incidenten en de `veiligheidsattitude' van de bedrijven in kwestie, met als centrale vraag:
"treden incidenten op in nalatige bedrijven?". Gebleken is dat deze relatie niet kan worden
aangetoond. Ernstige incidenten doen zich ook voor bij bedrijven die als betrouwbaar en
veilig te boek staan. Ook hier geldt natuurlijk dat het relatief kleine aantal incidenten het
leggen van een verband met de kwaliteit van het veiligheidsbeleid van bedrijven in het
algemeen uiterst moeilijk maakt.
Deze constatering verdient in het licht van de Arbeidsinspectie getrokken conclusies nadere
toelichting. Het blijkt dat bedrijven met een overall goede veiligheidsattitude toch op
onderdelen ter zake van werkwijze en onderhoud steken kunnen laten vallen waardoor deze
incidenten toch kunnen optreden.
De door de Arbeidsinspectie uitgevoerde analyse is het eerste resultaat van diverse acties die
al zijn en nog worden ondernomen door de betrokken departementen. Zo heb ik in
september een constructief gesprek gevoerd met de chemische industrie. Hierbij was ook het
Ministerie van VROM vertegenwoordigd. Geconcludeerd werd dat de chemische industrie
met zorg heeft kennisgenomen van de incidenten en inmiddels stappen heeft gezet om
eventuele structurele oorzaken te achterhalen. Ook zullen bedrijven onderling meer
informatie gaan uitwisselen om op veiligheidsgebied van elkaar te leren. Verder is
afgesproken dat SZW in samenwerking met VROM en de chemische industrie op korte
termijn een onderzoek start naar onder andere organisatorische en onderhoudskundige
aspecten die mogelijk samenhangen met de eerder genoemde incidenten. Hierbij worden de
resultaten van de analyse van de Arbeidsinspectie meegenomen. Over de voortgang van dit
onderzoek zult u in april 2004 geïnformeerd worden.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(M. Rutte)