Lijst Pim Fortuyn
Den Haag, 28 oktober 2003
Inbreng Lijst Pim Fortuyn behandeling, Justitiebegroting 2004
Het goede nieuws kwam deze week uit Rotterdam. Door acties met
preventief fouilleren is in één jaar tijd in diverse probleemwijken
het aantal overvallen met 8% afgenomen en het gebruik van wapens
daarbij zelfs met 32%. Zeshonderd wapens werden in beslag genomen.
Preventief fouilleren werkt, ondanks alle scepsis en bezwaren over de
maatregel van tevoren.
De les is: we moeten de onveiligheid in dit land durven bestrijden,
ook als dat ten koste gaat van privacy. Het kwaad heeft nu eenmaal de
neiging om zich te verschuilen. Het blijkt dat veel burgers goed
kunnen leven met minder privacy als men daar meer veiligheid voor
terug krijgt. De LPF wil daarom dat preventief fouilleren standaard
mogelijk wordt in alle uitgaanscentra, in het openbaar vervoer en rond
de Centraal Stations. Met waarschuwingsbordjes kan worden aangegeven
dat een fouilleer-gebied wordt binnengetreden. Hoe staat de minister
tegenover dit idee? En hoe staat de minister tegenover het voorstel
van de LPF om de maximumstraf op verboden wapens te verhogen?
Top-prioriteit van Justitie moet in de ogen van de Lijst Pim Fortuyn
ook dit jaar zijn het bestrijden van geweld. Geweldsmisdrijven tegen
burgers nemen als alle jaren nog steeds toe in 2002 (CBS) en het
afgelopen jaar was eveneens een extreem agressief jaar voor vele
benzinepomphouders, juweliers en grote warenhuizen. De helft van de
detailhandel heeft te maken met diefstal en agressief gedrag richting
het personeel, zo bleek uit onderzoek. Met het mes soms letterlijk op
de keel moeten de winkeliers zien te overleven. Het is de taak van de
politiek om hen daarbij te helpen.
Geweldsplegers en agressors stoppen helaas niet door zachte middelen.
In onze ogen is er te lang gepraat en gebakkeleid en zijn er teveel
notas geschreven. In zon klimaat gedijt geweld natuurlijk uitstekend!
In dat kader kan ik niet begrijpen dat er weer een nieuw Centrum voor
Criminaliteitspreventie wordt opgericht (blz 21). Wat kost dit nieuwe
centrum?
Wat ik werkelijk gehoopt had, voorzitter, toen ik de begroting van
Justitie pakte was: dit wordt de Grote Ommezwaai: 2004 is het
Startschot voor Justitie om orde op zaken te gaan stellen. Het wordt
namelijk tijd dat er zichtbaar iets gaat gebeuren aan de onveiligheid
in de steden. We moeten af van de jaren 90-filosofie dat hangjeugd en
wijkagent elkaar mogen tutoyeren om het vertrouwen te winnen en dat
een agent het beste zijn pet kan afzetten om niet te autoritair over
te komen. Autoriteit is juist nodig om deze jongeren te laten zien
waar de overheid staat. Namelijk aan de kant van de onschuldige
burgers, die s-avonds niet meer de straat op durven. Meer bevoegdheden
zijn nodig om die autoriteit weer terug te brengen: in dat verband wil
ik de minister vragen wanneer wij de invoering van de algemene
identiteitskaart kunnen verwachten?
Via de kranten hebben de talrijke problemen met criminele Marokkaanse
jongeren nu ook politiek Den Haag wakker geschud. In een aantal wijken
van onze hoofdstad zijn geweld, intimidatie en aanrandingen door deze
jongeren aan de orde van de dag. Mensen schreeuwen om maatregelen maar
jarenlang is het probleem bedekt door een verstikkende deken van
hulpverlening en welzijnswerk. Waar een harde aanpak van reljongeren
had gemoeten, kwamen er hangplekken en buurthuizen. Terwijl de
straatterreur toenam, draaide de preventie-industrie op volle toeren.
Alleen een harde aanpak biedt volgens de Lijst Pim Fortuyn nog
uitkomst. Met 1.500 harde kernjongeren in Amsterdam, vraag je je af
hoeveel het er in heel Nederland zullen zijn. Want het broeit ook in
in Gouda, Den Helder, Venlo en Apeldoorn. En als men dan wordt
aangesproken op het wangedrag is het standaard antwoord: wij worden
gediscrimineerd. Heel snel wordt de slachtofferrol opgezocht en ligt
de schuld bij anderen. Het zijn jongeren met een uiterst negatief
zelfbeeld, vaak van Marokkaanse of Antilliaanse afkomst, vaak onder de
17 jaar, vaak al meermalen met justitie in contact geweest en ze
blijken totaal ongevoelig voor hulpverlening. Omdat de situatie in een
aantal buurten vrijwel onbeheersbaar dreigt te worden, wil de LPF een
aantal onorthodoxe maatregelen voorleggen aan de minister om het tij
te keren.
Graag verneem ik daarom van de minister een reactie op de volgende
maatregelen:
1) Een zero tolerance beleid in de probleemgebieden:
wapencontroles op straat a la New York City uitgevoerd door mobiele
teams zgn. flying squads; want waarom wordt er in Amsterdam zo weinig
preventief gefouilleerd? (Adam West, Rdam West/Centrum, Gouda centrum)
2) Een samenscholingsverbod voor hangjongeren onder de 17 jaar in
probleemwijken zoals Amsterdam-Geuzenveld;
3) Een publieke schandpaal zoals de Regering Blair dat in Engeland
heeft ingevoerd en dus de schandpaal-functie van straffen meer
benutten: laat jongeren hun straf uitvoeren in de wijk waar zij wonen,
zodat ook de familie van de jongeren wordt getroffen door schaamte;
4) Deskundigen in de uitvoering hebben mij overtuigd dat het
jeugdstrafrecht voor de reljongeren in kwestie niet helpt. Een
celstraf van een paar maandjes werkt alleen statusverhogend en een
reprimande door een wijkrechter ook. De oplossing moet meer dan ooit
gezocht worden in het civielrecht: met de ondertoezichtsstelling
kunnen onhandelbaar criminele jongeren worden weggehaald bij hun
ouders en onder staatsvoogdij worden gesteld en kunnen ze 1,5 jaar
worden heropgevoed in een instelling als in Den Engh. De LPF-fractie
wil dat deze civiele ondertoezichtsstelling vaker kan worden
toegepast: nu kan dat maar tot de leeftijd van 18 jaar. Het strafrecht
geeft de mogelijkheid om jongeren als volwassenen te berechten en
volwassenen als jongeren: ik wil vragen aan de minister of hij deze
flexibiliteit ook ten aanzien van de ondertoezichtsstelling wil
invoeren. Voordeel hiervan zou zijn dat jongeren die 17,5 zijn en
onder toezicht worden gesteld, het hele traject van 1,5 jaar kunnen
volgen. Zou het geen goed idee zijn om de wettelijke leeftijd van 18
in het BW art. 254 op te rekken tot bijvoorbeeld 20 jaar om dit
probleem te omzeilen?
5) Verruimen van de ondertoezichtsstelling betekent ook een
noodzakelijke verruiming van de capaciteit van de heropvoedingskampen.
Tegenover 1.500 harde kernjongeren zijn de 36 plaatsen voor
veelplegers in de internaten van Den Engh en Glen Mills natuurlijk
maar een druppel op de gloeiende plaat. Wij willen de minister daarom
te hulp schieten met een amendement, waarin wij een voorstel doen om
in 2004 4,5 miljoen vrij te maken, ten behoeve van een uitbreiding van
de opvangcapaciteit van opvoedingsinternaat Den Engh met 20 plaatsen.
Uiteindelijk zou in 2007 een capaciteit van 160 plekken tegemoet
moeten kunnen worden gezien. Het betreft een totale investering van 39
miljoen.
Dan de uitvoering van de straf en het cellentekort. De Lijst Fortuyn
is blij met de 2 op 1 cel proef die momenteel loopt en hoopt dat in
alle gevangenissen waar mogelijk meermanscelgebruik snel zal worden
ingevoerd. Het aantal heenzendingen en vervroegde
invrijheidsstellingen is immers veel te hoog. De minister wil het
tekort aan cellen van 1.500 dit jaar ondermeer gaan bestrijden door de
invrijheidstelling om te zetten naar een voorwaardelijke
invrijheidstelling. Criminelen kunnen dan, als zij zich goed gedragen,
al na de helft van de straf weer vrij komen. Dat is een heel
gevaarlijke ontwikkeling en kan uiteraard niet op instemming van de
LPF-fractie rekenen. Wij willen helemaal af van de invrijheidstelling,
zeker voor geweldplegers: straf is straf.
Tot slot, voorzitter, iets over geweld tegen dieren. In Twente is
sinds juli van dit jaar een dierenbeul actief die waarschijnlijk ook
verantwoordelijk is voor de gruwelijke marteling en dood van 13
paarden en 4 schapen eerder in de omgeving. Vorig weekend werd opnieuw
een schaap opengesneden en afgeslacht. Deze gebeurtenissen hebben
grote impact gehad op de plaatselijke bevolking. De politie zit met 5
rechercheurs op deze zaak maar boekt vooralsnog geen enkel succes.
Volgens het Wetboek van Straftrecht kan zulke ernstige
dierenmishandeling worden bestraft met ten hoogste 2 jaar cel of een
boete. Vindt u met mij nu niet dat deze maximumstraf omhoog zou
moeten? Ook ben ik benieuwd of u vindt dat Justitie in Twente een
beloning zou moeten uitloven, nu het rechercheonderzoek naar deze
dierenmishandelingen zo lang zo vast lijkt te zitten?
Tot slot wil ik de minister een compliment geven met zijn recente
voorstellen om de rechtsgang te bespoedigen; dat gaat de goede kant
op. Over de gang van zaken in de rechtszalen van Nederland rest mij
nog één vraag, namelijk over hoofddoekjes in de rechtszaal. Waar
blijft de door uw voorganger Korthals aangekondigde omzetting in wet
van het titulatuursbesluit, waarmee hij de hoofddoekjes in de
rechtszaal wilde verbieden?
Tot zover mijn eerste termijn.