GroenLinks
GroenLinks Tweede-Kamerfractie 4 november 2003 07:02
Initiatiefwet GroenLinks: regio's mogen wegverkeer beprijzen
( 4 november 2003)
GroenLinks wil dat regio's zo snel mogelijk de vrijheid krijgen om een vorm van tolheffing in te voeren. De heffing zal een prikkel geven om te carpoolen, openbaar vervoer en fiets te gebruiken of de spits te vermijden. Drukke regio's kunnen op die manier de verkeersoverlast verminderen. De opbrengst kunnen zij bijvoorbeeld gebruiken om het openbaar vervoer te verbeteren.
Tolheffing, gedifferentieerd naar tijd en plaats, is volgens GroenLinks een onmisbaar element in het verkeersbeleid; voor rijk, provincies en gemeenten. Wijnand Duyvendak zal minister Peijs bij de begroting Verkeer en Waterstaat een initiatiefwet aanbieden, die het mogelijk maakt voor gemeenten en provincies om op de eigen wegen zelf een heffing voor het weggebruik in te voeren. De opbrengst van de heffing komt aan de betreffende gemeente of provincie ten goede, bijvoorbeeld voor beter openbaar vervoer. Verschillende regio's willen deze vorm van beprijzing invoeren, nu het rijk deze oplossing voor de verkeerschaos voor zich uitschuift.
Met dit wetsvoorstel is het bijvoorbeeld voor steden mogelijk een heffing voor autoverkeer naar de stad in te voeren, zoals Londen begin dit jaar heeft gedaan. Er komen in Londen dagelijks 60.000 minder auto's de stad in. In plaats daarvan gaan velen carpoolen, met bus, trein of fiets. De files zijn met 30% verminderd en de reistijden zijn terug gebracht. De economie vaart er wel bij. De stad steekt de opbrengsten in beter openbaar vervoer.
Het voorstel van minister Peijs voor een rijksheffing per kilometer in ruil voor lagere autobelastingen, is te mager en te laat. Het lost de problemen in en om de grote steden niet op. Invoering van een vaste heffing, overigens pas na de verkiezingen in 2007, stimuleert automobilisten niet om buiten de spits te vertrekken, noch om drukke routes of woongebieden te vermijden. GroenLinks heeft weinig vertrouwen in het voorstel om na 2010 alsnog met een naar tijd en plaats gedifferentieerde heffing te komen: vele ministers hebben dit al voor hun opvolgers bedacht. De minister zou nu politieke moed moeten tonen door het voorstel uit te werken.
Geen van beide voorstellen biedt overigens de mogelijkheid aan regio's om via een heffing het eigen gebied bereikbaar te houden en de opbrengsten te investeren.
Verkeer en Waterstaat heeft al jaren de snelst groeiende begroting. Miljarden euro's gaan naar nieuwe wegen. De overlast van files, vervuiling en lawaai nemen echter alleen maar toe. Voor het bestrijden van de files en het behoud van de leefbaarheid is de invoering van beprijzing de enige echte oplossing: de schaarste moet een prijs krijgen, de vervuiler moet betalen.
Het wetsvoorstel van Groenlinks past de wet Bereikbaarheid en Mobiliteit aan. Het voorstel biedt gemeenten en provincies de mogelijkheid om ook op bestaande wegen een toltarief in te stellen. Zij kunnen zelf de hoogte bepalen en de opbrengsten naar eigen inzicht te besteden. Door dit wetsvoorstel krijgen steden de mogelijkheid om zelf iets te doen aan de bereikbaarheid en leefbaarheid in de eigen regio. Dat wordt hoog tijd.
Wijnand Duyvendak