European Commission

IP/03/1494

Brussel, 4 november 2003

Eerste EU-"Marie Curie" beurzen ter erkenning van wereldprestaties in Europees onderzoek

Europees Commissaris voor onderzoek, Philippe Busquin, overhandigde de allereerste Marie Curieprijzen voor topkwaliteit aan vijf eminente Europese wetenschappers, als deel van de Marie Curieweek (3-15 november). De ceremonie was georganiseerd door de Vrije Universiteit van Brussel en de Université Libre de Bruxelles. De prijzen, elk ten bedrage van 50.000 euro, zijn één van de innovaties van het met 20 miljard euro gedoteerde 6^e EU-kaderprogramma voor onderzoek (KP6 2002-2006) en het is de bedoeling de carrière van onderzoekers van wereldklasse vooruit te helpen door bij te dragen tot hun internationale erkenning. De prijzen worden toegekend aan toponderzoekers die, met de hulp van Marie Curie-beurzen en -toelagen van de EU, zorgen voor significante doorbraken op onderzoekgebied. De winnaars van dit jaar zijn Paola Barbara Arimondo (Verenigd Koninkrijk) voor haar werk inzake kankeronderzoek, Daniel Bonn (Nederland) voor zijn werk over complexe vloeistoffen, Letitia Fernanda Cugliandolo (Argentinië) voor haar werk over evenwichtsdynamiek, Marco Dorigo (Italië) voor zijn werk over de organisatie van mieren en Luis Serrano Pubull (Spanje) voor zijn werk over biologische systemen.

Deze actie stemt precies overeen met een van de doelstellingen van de Europese onderzoekruimte, namelijk wetenschappelijke topkwaliteit een centrale plaats geven in ons beleid, zei Philippe Busquin. We kunnen niet hopen de braindrain stop te zetten en de mobiliteit van onderzoekers in heel Europa te vergroten, als we geen maatregelen nemen om wetenschappelijke carrières aantrekkelijker te maken. We leiden in Europa onderzoekers van wereldklasse op, maar we kunnen hun niet altijd aantrekkelijke salarissen, goede werkomstandigheden en stimulerende projecten bieden. Met de "Marie Curie"prijzen wordt niet alleen hulde gebracht aan de grote Poolse wetenschapsvrouw, maar wordt ook beoogd erkenning te geven aan Europese topkwaliteit in wetenschappen en Europese onderzoekers trots te maken op hun beroep, in het bredere kader van onze initiatieven om de status van onderzoekers in Europa te verhogen.


1,6 miljard euro EU-financiering voor onderzoekers

Sedert de start van de Europese onderzoekruimte in januari 2000, heeft de Europese Commissie de mobiliteit en de loopbaanontwikkeling van onderzoekers een centrale plaats gegeven in haar strategie om de EU aantrekkelijker te maken voor onderzoekers en de braindrain tegen te gaan. Het zesde kaderprogramma voor onderzoek (KP6 2002-2006) besteedt voor het eerst nagenoeg 10% van zijn begrotingsmiddelen aan het financieren van regelingen ter ondersteuning van opleiding, mobiliteit en loopbaanontwikkeling voor onderzoekers, namelijk 1,6 miljard euro op een totaal van 20 miljard euro.

Waar zitten de knapste koppen?

Concentratie op een ruim en goed opgeleid arbeidspotentieel aan onderzoekers is een essentiële voorwaarde voor de succesvolle tenuitvoerlegging van het mandaat van de Europese Raad van maart 2000 in Lissabon, namelijk om van Europa tegen 2010 de meest dynamische en concurrerende, op kennis gebaseerde economie van de wereld te maken.

Het is ook van het grootste belang voor de tenuitvoerlegging van de 3 %-doelstelling, d.w.z. het besluit dat op de Europese Raad van Barcelona in maart 2002 is genomen: tegen het einde van het decennium 3% van het Europese gemiddelde BBP aan onderzoek te besteden. Volgens recente ramingen zouden er, om de 3%-doelstelling in de praktijk te realiseren, 700.000 onderzoekers tegen het einde van het decennium moeten bijkomen.

De menselijke factor

Eén van de belangrijkste nieuwigheden van het 6e KP is de opneming in het programma De menselijke factor en mobiliteit" van een reeks specifieke regelingen om wetenschappelijke carrières te bevorderen en topkwaliteit in wetenschappelijke loopbanen te belonen, ook bekend als de Marie Curie-acties. De Marie Curie-prijzen zijn bedoeld om jonge onderzoekers te belonen die, na voltooiing van een door de Europese Unie gefinancierde mobiliteitsproef, erkenning op wereldvlak hebben gekregen voor hun onderzoeksactiviteiten. Meer dan 35.000 onderzoekers hebben tot nog toe voordeel gehaald uit dergelijke programma's.

Een onmiddellijke reactie

In totaal zijn 84 in aanmerking komende voorstellen ingediend in antwoord op de eerste uitnodiging tot het indienen van voorstellen voor de Marie Curieprijzen voor topkwaliteit, die in december 2002 is gepubliceerd. De beoordeling van de voorstellen vond plaats in de periode 22 juli - 12 september 2003 met de hulp van 63 onafhankelijke deskundigen. De uiteindelijke aanbevelingen voor de prijswinnaars werden gedaan door de Marie Curie Grand Jury, een internationaal panel van 6 leden onder het Voorzitterschap van Professor Hélène Langevin-Joliot, een prominent Frans fysicus en kleindochter van Marie Curie.

71 van de 84 in aanmerking komende voorstellen werden ingediend door kandidaten uit EU-lidstaten, 9 uit toetredingslanden en 4 uit niet-Europese landen. 61 voorstellen werden ingediend door mannen en 23 door vrouwen. Qua indeling naar vakgebieden hadden 26 voorstellen betrekking op biowetenschappen, gevolgd door 21 voor natuurwetenschappen, 9 voor ingenieurswetenschappen, 8 voor milieuwetenschappen en wiskunde, 5 voor chemie, 4 voor economie en 3 voor sociale wetenschappen en menswetenschappen.

De prijzen bestaan uit een bedrag van 50.000 euro voor elk van de laureaten. Ieder jaar zullen maximaal 5 prijzen worden uitgereikt.

En de winnaars zijn ....

* Paola Barbara Arimondo (Verenigd Koninkrijk) voor haar werk over "Nieuwe kankerwerende agentia, gebaseerd op conjugaten van topoisomeraseremmers en sequentiespecifieke DNA-ligands"
* Daniel Bonn (Nederland) voor zijn werk over "Nieuwe grenzen in complexe vloeistoffen"

* Letitia Fernanda Cugliandolo (Argentinië) voor haar werk over "Een theoretetische benadering tot de niet-evenwichtsdynamiek van langzaam evoluerende macroscopische systemen"
* Marco Dorigo (Italië) voor zijn werk over "Organisatie van mierenkolonies en mierenalgoritmen"

* Luis Serrano Pubull (Spanje), voor zijn werk over "Opzet van biologische systemen om de levenskwaliteit te bevorderen.

Marie Curie-week

De uitreikingsceremonie, die plaatsheeft in de Dupréel-zaal van het Institute of Sociology van de Université Libre de Bruxelles, op 4 november 2003 van 14.30 tot 15.45 u, is de bekroning van de eerste Marie Curie-week, een voorlichtingsevenement waarop een hele reeks gebieden werd bestreken, en dat georganiseerd wordt van 3 tot 15 november door de Europese Commissie, de Université Libre de Bruxelles (ULB), de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Doelstellingen van de week zijn: het publiek informeren over de rol en het werk van Marie Curie, in het kader van de honderdste verjaardag van haar Nobelprijs voor natuurkunde; het beroep van onderzoeker onder de aandacht brengen van het publiek in het algemeen; de aantrekkelijkheid van wetenschappelijke loopbanen voor jonge mensen vergroten; en bijdragen tot de verbetering van de sociale erkenning van onderzoekers in Europa.

De uitreikingsceremonie wordt voorgezeten door Philippe Busquin, Europees Commissaris voor Onderzoek. De toespraak wordt gehouden door Professor Bronislaw Geremek, Historicus, en voormalig Pools Minister voor Buitenlandse Zaken.

Meer informatie betreffende de ceremonie en de Marie Curie-week is te vinden op de website van de Marie Curie-acties

http://europa.eu.int/mariecurie-actions