Curaçao 2003 - Van der Weide blikt terug
Mijn goede vriend en collega Bart Stam heeft u de afgelopen dagen op
de hoogte gehouden van de gebeurtenissen in het toernooi van
Willemstad. Mijn impressie is niet bedoeld om zijn weergave te
corrigeren of aan te vullen. Ik weet echter dat er, vooral in het
Stichtse en het Leidse, hordes fans zijn die smachten naar mijn
verslag over de gang van zaken alhier en ik kan hen onmogelijk
teleurstellen.
Over het schaaktechnische kom ik zo te spreken. U treft mijn partij
aan tegen Robert Hübner, voormalig nummer 3 van de wereld. Het zou
passend zijn als beide spelers na deze partij hun schaakcarrière
beëindigden. Hübner heeft dat eigenlijk al gedaan. Hij heeft sinds een
paar jaar normaal werk. Voor mij is de mogelijkheid om nooit meer een
zet te doen nog open.
De oplettende volger heeft gezien dat ik de laatste ronde niet ben
aangetreden. Reden was dat mijn vlucht gecancelled was en ik
noodgedwongen een dag eerder moest vertrekken. Dit had nog heel wat
voeten in de aarde. De organisatie had bedacht dat het veel leuker was
als ik nog een tijdje bleef en boekte voor mij een terugvlucht ergens
rond kerst. Maar zelfs een beroepsschaker heeft af en toe afspraken...
Hoe dan ook, dit alles speelde terwijl ik nog streed om de koppositie
in het toernooi. Ik haat excuses, maar toen ik de ongevraagde
bemoeienis vernam, vergat ik tegen Granda prompt op b4 te slaan. Ik
vraag me af of hij dan de tijdnoodfase overleefd had. Zo werd mijn
partij van de volgende dag een gevecht in de marge:
van der Weide - Hübner (ronde 8)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 4. e5 c5 5. a3 Lxc3+ 6. bxc3 Pe7 7. Dg4
0-0 8. Ld3 f5 9. exf6ep Txf6 10. Lg5 Tf7 11. Dh4 h6 12. Lxe7 Txe7 13.
Pf3 Pc6 Een andere variant is 13. ... e5 14. dxe5 Txe5+ 15. Kd2 +=.
14. 0-0 c4 15. Lg6 Ld7 16. Lh5 Le8 17. Lg4 Lg6
Ik was er volledig van overtuigd dat ik dit ooit bekeken had. De
"standaardmanoeuvre" Lh5/Lg4 om loperruil te vermijden, had ik vlot
uitgevoerd. Hier was dan ook het eerste echte denkmoment. Ik had al
snel spijt van mijn zet. Later bleek dat ik een stelling had bekeken
die hier op leek. In feite heeft wit al geen voordeel meer. 18. Tfe1
Ik zat mezelf te vervloeken dat ik niet de andere toren genomen had:
18. Tae1 Dd6 19. Pe5 Pxe5 20. Txe5 Lxc2 21. f4 leek me geweldige
compensatie te bieden, maar zwart speelt ijskoud 21... Tae8 22. Lh5
Tf8 en ik sta er gewoon één achter. 18. ... Dd6 19. Te2 19. Pe5 Lxc2
geeft nu helemaal geen compensatie. 19. ... Tae8 20. Tae1 Wits beste
kans is waarschijnlijk het bescheiden 20. Dg3 Dxg3 21. hxg3 e5 waarna
zwart volgens Hübner ook iets beter staat. 20. ... Dxa3 21. Lxe6+ 21.
Txe6 Le4 21. ... Kh8 22. Dg4 Mogelijk was 22. Dg3 iets beter, maar ook
dan blaast zwart uiteindelijk e6 op met Pd8. 22. ... Lh7 Het hopen was
natuurlijk op 22. ... Le4? 23. Pg5 hxg5 24. Txe4. 23. Te3 23. Pe5 Pxe5
24. Txe5 lijkt ook nog wel houdbaar 23. ... Dd6 24. h4? Dit slaat echt
nergens op. Wits laatste kans is 24. Ph4 gevolgd door Pf5. Nu is het
uit. 24. ... a5 Nog steeds trapt zwart niet in 24. ... Le4 25. Pg5.
25. Dh3 a4 26. Ld7 26. Pg5 hxg5 27. hxg5 g6 26. ... Txe3 27. fxe3 Tf8
28. Lxc6 bxc6 29. Pe5 Lxc2 30. Te2 Le4 31. Tb2 a3 32. Tb7 a2 33. Ta7
Db8 34. Dd7
34... Tg8? Ongetwijfeld had zwart in de voorgaande fase verschillende
winstwegen. Hier heeft Hübner een "ICC-tje" (ten Geuzendam): 34. ...
a1D+ 35. Txa1 Db2. Nu hij dit nalaat, is het plotseling remise. 35.
Kh2 Db2 36. Dg4 De sympathieke Herr Dr. begon hier binnensmonds
vreselijk te vloeken. Het niet afronden van deze partij is voor een
speler van zijn kaliber inderdaad ontluisterend. 36..Kh7 36. ... a1D
37. Pf7+ Kh7 38. Pg5+ Kh8 37. h5 37. Pf7?
Db8+ 37. ... Kh8 37. ... a1D 38. Dg6+ Lxg6 39. hxg6+ Kh8 40. Pf7#) 38.
Pf7+ Kh7 39. Pe5 Kh8 1/2-1/2
Laat ik u tot slot nog even melden hoe ik over Curaçao denk. Het is
onvoorstelbaar dat er mensen zijn die willen verblijven op dit
godvergeten eiland. De folders laten zon, zee en parelwitte stranden
zien. Die zijn er inderdaad, maar het is onmogelijk je ogen te sluiten
voor de armoede en criminaliteit. Ik voelde mij althans een gevangene
in mijn hotel en dat is voor een notoir wandelaar niet prettig (al
werd dat wandelen ook door de temperatuur onaangenaam gemaakt). De
inlanders kijken je vreemd aan. Sommigen negeren je, bij anderen zie
je de haat in hun ogen. Ik ben er stellig van overtuigd dat er een
grote meerderheid is die wacht op een gelegenheid je de keel door te
snijden.
Een Havanna-gevoel bekruipt me. In de gelijknamige film gaat het over
de omwenteling op Cuba (Castro). Je ziet hier dezelfde verschijnselen;
blanken verplaatsen zich per voertuig van de ene safe-haeven naar de
andere. Hiertussen liggen no-go-areas. De safe-haevens worden bewaakt
door bewapende employees. Het creëert een schijnheiligheid.
Ondertussen hebben de Nederlanders hier niets in de gaten. Ze hangen
een beetje de koloniaal heerser of de toerist uit. Het is wachten op
een uitbarsting van geweld.
Dit was dus het artikel zoals ik het na de achtste ronde geschreven
had. Nu ik er, hopelijk in alle redelijkheid, naar kijk sta ik
versteld van mezelf. Wat een negatief en eenzijdig stuk. Dat anagram
van Leon Pliester snijdt zowaar houdt. Ik werd echt doodziek van
mezelf. Had ik ooit niet eens ergens beweerd dat de berichtgeving over
het schaken positiever moest?
Laat ik opnieuw beginnen. De organisatie van het toernooi bestond uit
bijzonder enthousiaste vrijwilligers. Toen er problemen waren met mijn
vlucht terug, hebben ze zich buitengewoon ingespannen hier een
oplossing voor te vinden. Verder was er aandacht besteed aan
après-schaak. Er heerste een gezellige sfeer aan de bar en er waren
excursies. De rondleiding in het slavernijmuseum Kura Hollanda door
eigenaar Jacob Gelt Dekker himself was exceptioneel, al maakte hij een
potje van de geschiedenisles. Op de rustdag werden wij naar de mooiste
plekjes op het eiland vervoerd en konden we een authentiek debat over
de restaurantrekening volgen tussen organisatrice en uitbater. De
speelzaal was uitstekend; de airco zorgde overigens in het hele hotel
voor aangename verkoeling. Er was een ruim ontbijtbuffet waar je
oprecht van kon genieten als je de conversaties tussen de Sjonnies en
Anita's aan belendende tafels niet verstond.
Het hele deelnemersveld bestond zonder uitzondering uit innemende
personen. Conflicten werden in den minne geschikt. Kreeg hoofdarbiter
Leon Muis de ene dag nog een middelvinger, de volgende dag kreeg hij
de volledige hand. Andere markante personen mogen niet onvermeld
blijven. Hans Böhm vermaakte zijn publiek met anekdotes en studies,
lokaalmatador Mahmood trok zich voor de derde en vierde ronde terug om
het spel grondig te bestuderen in de hoop alsnog een punt te maken en
Ard van Beek verdedigde met overtuiging het laatste bord.
Met de voorgaande alinea's heb ik getracht mijn "schuld" af te kopen.
Is dat gelukt? Niet echt. De goddelijke voorzienigheid strafte mij
hardhandig. Een wachttijd van tien uur op vliegveld Hato, een enorme
stortbui bij vertrek, ingesloten door Sjonnies en slikkers in een te
klein vliegtuig en tot overmaat van ramp werd ik na terugkomst door
mijn vriendin aan de dijk gezet.
---
Koninklijke Nederlandse Schaakbond