boundary="----------=_1069779238-11649-123"
Mime-Version: 1.0
Gesproken woord geldt
Den Haag, 25 november 2003
Bijdrage van Anja Timmer (PvdA) aan het plenaire debat begroting VWS
Voorzitter,
Mijn collega, José Smits, heeft al het nodige gezegd over deze begroting voor 2004.
Een begroting die oorzaak is van veel maatschappelijke onrust.
De fractie van de PVDA is van mening dat het anders, beter had gekund, zoals wij hebben laten zien in onze tegenbegroting. Een begroting, die extra geld inzette voor zorg.
De afgelopen jaren is er veel goeds gedaan in de zorg. Neemt niet weg dat de druk op de zorg toeneemt door toenemende vraag en zorgzwaarte.
Wij willen een kwalitatief hoogwaardige zorg die laagdrempelig en bereikbaar is voor iedereen, voldoende handen aan het bed en dat er doelmatig en efficiënt wordt gewerkt, waardoor de kosten niet de pan uitrijzen. Dit krijg je niet voor elkaar door rigoureus te snijden, maar door te leren van wat er goed gaat en verbeteren van wat er niet goed gaat.
Bijna iedere maatregel van dit kabinet is op zichzelf al een aanslag, alles bij elkaar opgeteld is te veel. Het kan ook anders en volgens de PvdA beter.
De PvdA wil zorg voor de werkers in de zorg, niet alleen nu, maar ook in de toekomst.
Ons uitgangspunt is: solidariteit, bescherming van mensen die het gemiddeld genomen niet zo getroffen hebben dan wij hier in deze zaal.
De PvdA is bereid en ziet ook de noodzaak van kritisch kijken naar de zorg en waar nodig verbetering en vernieuwing aanbrengen. Onze keuzes zijn echter anders dan die van dit kabinet.
De verschraling van zorg in de verpleeg- en verzorgingshuizen, die wel degelijk aan de orde is. Het gaat niet alleen om lichamelijke verzorging maar ook om het welzijn van de bewoners. Wat doen we aan de toenemende eenzaamheid van ouderen in en buiten de instellingen, depressiviteit en het gebrek aan aandacht? U zult wellicht denken: 'Daar kan de overheid niks aan doen'. Volgens de PVDA kan dat wel, door gewoon voorwaarden en eisen te stellen waarin alle aspecten van zorg, welzijn en welbevinden een plek krijgen. Een goed aanbod van welzijn vermindert het beroep op zorg, of stelt deze uit. Naar dit effect is nog nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan: Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft in zijn Rapportage 'Ouderen 2001' betoogd, dat 'meer duidelijkheid over functies, gebruik en effecten van het welzijnswerk voor ouderen' een voorwaarde is om dienstverlening en welzijn een centrale rol in het beleid te geven;
De PvdA vraagt onderzoek te laten doen naar het preventieve effect van welzijnsvoor-zieningen op het beroep op de gezondheidszorg en de Kamer te informeren over opzet, voortgang en uitkomst van dit onderzoek.
Wat zijn de minimumkwaliteitseisen in een verpleeg- of verzorgingshuis, wat vindt dit kabinet basiszorg? Eén pyamadag, één keer per week douchen? Minder bij de maaltijd? Wordt het niet eens tijd mensen in deze instellingen gewoon duidelijk te maken waar zij recht op hebben? ? Deze vragen stel ik in gelijke mate voor chronisch zieken en gehandicapten. Wij vragen daarbij speciale aandacht voor gehandicapten met een complexe zorgvraag.
Wat voor zorg zou de minister voor zijn eigen familie wensen?
Emotie? Ja ook, ik citeer een mevrouw uit een verzorgingshuis: "Het komt nog zover dat we ons moeten schamen dat we oud geworden zijn", einde citaat.
Onze inzet is helder: management dat niet of onvoldoende functioneert en teveel bureaucratie aanpakken. Waarborgen dat een ieder de zorg krijgt die zij nodig heeft lichamelijk, psychisch en emotioneel, zoals hoort in een beschaafd, welvarend land.
Vraagsturing is niet oneindig, dat snapt iedereen. Maar op deze manier, met deze voorstellen gaat veel van de vraagsturing verloren, instellingen kunnen door gebrek aan menskracht dan niet meer voldoen aan wat mensen nodig hebben laat staan aan wat ze vragen.
Nu al kunnen zieke personeelsleden niet vervangen worden, omdat dat teveel kost. Niets is namelijk erger dan zorg af te raffelen onder druk. Leidinggevenden vrezen een griep- of zwangerengolf!
Deze maatregelen hebben een averechts effect.
Het kan beter: bijvoorbeeld door te zorgen dat goede ontwikkelingen, uitkomsten van verbeteringen, in relatie tot kosten en kwaliteit ingevoerd worden. Waarom kunnen we niet ieder jaar een aantal best practices landelijk invoeren en instellingen daarop afrekenen? (motie)
Voorzitter, het woord instellingen brengt mij bij de "werkers" in de zorg. Vele jaren was ik één van hen.
Verpleegkundigen/verzorgenden zijn naast medici benoemd als kernberoepen in de zorg, logisch, de handen aan het bed komen het meest in contact met de patiënt en familie. Zij zijn dus bepalend in de zorg en beeldvorming over de zorg. Merkwaardig is dan, dat deze deskundigheid nog steeds niet overal ten volle benut wordt.
Zij behoren daarom verplicht betrokken te worden bij verandering en bij onderzoeken in de zorg die bijvoorbeeld door Zonmw. gedaan worden. Graag een reactie...?
Medewerkers zijn het kapitaal van de organisatie, daarom kiest de PVDA niet voor bezuinigen op de instroom en willen we vroegtijdige uitstroom tegengaan. Ik ken mensen die nu willen stoppen met ambulant werken, omdat ze geld mee moeten brengen om hun autokosten te betalen, in plaats van dat ze daarvoor een fatsoenlijke vergoeding krijgen. Het kabinet gaat er vanuit dat geen geld nodig is voor individuele loonkostenontwikkeling, opvangen van de verhoogde pensioenpremies. Maar dit gaat ten koste van personeel in de zorg of ten koste van kwaliteit van de zorg.
De bezuiniging op de sectorfondsen Zorg en Welzijn, die dit kabinet voorstelt, zullen ervoor zorgen dat het de tweede fase Arboconvenanten in gevaar komen. Als de convenanten niet kunnen worden verlengd, zullen de kosten voor de WAO/ ziektekosten (personeel) voor bijvoorbeeld de ziekenhuizen tot en met 2005 toenemen met ongeveer 65 miljoen euro.
Voor de instroom van nieuwe medewerkers is het belangrijk dat er goede en voldoende opleidingen en stageplaatsen zijn. De minister zou de instellingen moeten verplichten een vast percentage stageplaatsen op een vast aantal formatieplaatsen te hebben. De PvdA wil dat er een opleidingsfonds komt. Graag uw reactie.
U moet met OC en W kritisch gaan kijken naar de huidige structuur: korte, lange, snuffelstage en het opleidingsniveau. Uit onderzoek blijkt, dat 76% van verzorgenden en helpenden in de zorg niet of onvoldoende is opgeleid (Opgeleid voor kwaliteit, oktober 2003). Wanneer gaat u met uw collega van OCenW regelen dat er een betere structuur en opleidingsniveau komt?
(motie)
Hoe gaat het met de in en door stroom banen in de zorg?
Snelle rekensom: er ligt nog: ¤ 23,5 mln. op de plank voor regulariseren in 2003. Blijft dit gereserveerde geld voor 2004 beschikbaar voor de zorg?
Hoe gaat de minister stimuleren dat het streefaantal van 2003 alsnog gehaald wordt en dat het in 2004 wel gaat lukken?
Waarom is het bedrag verlaagd van ¤ 17.000 in 2003 naar ¤ 12.000 in 2004?
Rechtstreeks effect op personeel heeft de 0,8 % procent efficiency korting!
Tijdens werkbezoeken bleek dat er minder geld is voor scholing, werkoverleg en inzet personeel bij ziekte.
Dit gaat ten koste van de kwaliteit van de zorg.
Als de aanname juist is dat sommige besturen/directies het wel goed doen en andere niet, zou dan een specifieke ipv generieke maatregel niet beter op zijn plaats zijn? En waarom alles over één kam scheren ipv organisaties de gelegenheid geven van elkaar te leren?
De PvdA vindt geld voor zorgvernieuwing zeer belangrijk. Bij de AFB hebben we een amendement ingediend dat regelt dat 170 mln zorgvernieuwingsgeld verpleeghuizen en thuiszorg blijft bestaan; en dat ook 100 mln niet productiegerelateerde middelen voor thuiszorg blijft bestaan
Het lijkt de PVDA een goed idee de gelden onder te brengen in één "zorgvernieuwingspot". Dit zorgt er dan meteen voor dat op VWS maar één directie aanspreekpunt is. (motie).Wij begrijpen de uitspraak van de staatssecretaris ook niet, die zei dat het allemaal zo weinig transparant was, verschillende organisaties hebben overzichten en verantwoordingen gestuurd.
Voorzitter, nog drie onderwerpen cq. vragen:
Kunnen we op korte termijn een plan van aanpak tegemoet zien, waarin nu eindelijk staat wat er gedaan wordt voor de enorme groep mantelzorgers in ons land?
Investeren in de jeugd is investeren in de gezondheid van morgen. Dit onderwerp is in het sportdebat uitgebreid besproken. Goed jeugd- en preventiebeleid vragen om een duurzame integrale aanpak. Wij willen graag op korte termijn een overleg over jeugd en jongeren beleid. Een voorbeeld van jeugdpreventie vinden wij voorlichting over alcohol, roken en drugs (grootste veroorzakers van gezondheidsproblemen), zou wat ons betreft al op de basisschool moeten beginnen.
Voorzitter, ik noem nog twee zaken die voor ons belangrijk zijn.
Er zijn een aantal moties ingediend bij verschillende begrotingen, over de opvang van dak/thuislozen en verslaafden.
Minister Dekker van VROM heeft positief gereageerd op onze motie.
Het kabinet spreekt met één mond, naar ik aanneem. Is dan ook de veronderstelling juist dat dit leidt tot een gezamenlijk plan van aanpak? Wanneer krijgt de kamer dit plan?
'Iedereen onder dak in 2007', dit is de leus van het PvdA-plan, durft het kabinet die uitdaging aan?
Samenwerking tussen departementen, provincie, gemeente en andere instanties is noodzakelijk voor een oplossing en daar waar regelgeving belemmeringen vormt: aanpakken en opruimen!
Tot slot
Uit het pas gepresenteerde onderzoek van het Trimbosinstituut blijkt dat betere verslavingzorg meer dan nodig is! Laten we daar nu een aanzet voor geven!
Het gereserveerde geld voor medische behandeling met heroïne lijkt niet eens genoeg is om de huidige plaatsen (300) te behouden laat staan de 1000 plaatsen waar wij voor pleiten. Daar hebben wij een amendement over ingediend.
Kleinere gemeenten die niet horen bij de zes die nu deze behandeling al aanbieden, krijgen geen ontheffing om dit in hun gemeente ook te doen, zelfs niet als ze de financiering zelf willen betalen.
Of is hier sprake van regel zucht van "hogere"overheid?
---
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Aan dit bericht kunnen geen rechten worden ontleend.
Partij van de Arbeid