Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT)

Persbericht van de AWT
27 november 2003

Kennisbenutting: plaats mensen in de hoofdrol

Kennisbenutting is mensenwerk. Bedrijven en overheid moeten meer werk maken van dit uitgangspunt. Dat stelt de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) in zijn zojuist verschenen advies Netwerken met kennis; kennisabsorptie en kennisbenutting door bedrijven. Het advies sluit aan bij discussies rondom de 'Europese paradox': kennisinstellingen ontwikkelen veel kennis, maar de benutting daarvan door bedrijven blijft achter.

De AWT vestigt in dit advies de aandacht op de rol van bedrijven. Veel bedrijven kunnen zich actiever opstellen om de benutting van kennis uit publieke kennisinstellingen te verbeteren. Het is voor hen bij uitstek een mogelijkheid om de eigen innovatiekracht en daarmee de concurrentiepositie te versterken. Tot nu toe richtten veel discussies zich op wat kennisinstellingen anders moeten doen. Kennisbenutting vraagt echter om actieve betrokkenheid en inzet van alle partijen.

De 'menselijke factor' is de kern in het stimuleren van kennisabsorptie en kennisbenutting. Mensen zijn namelijk de belangrijkste pijlers voor netwerken en effectieve samenwerkingsverbanden. Het Nederlands (innovatie)beleid moet méér werk maken van dit uitgangspunt. Verder benadrukt de AWT om bedrijven niet over één kam te scheren. Succesvol innovatiebeleid houdt rekening met verschillen in innovatiestrategie en uiteenlopende kennisbehoeften van bedrijven. Er is vooral winst te behalen in bedrijven met een beperkte R&D-staf en daarmee een beperkte eigen capaciteit tot kennisabsorptie.

Bedrijven én de overheid kunnen de 'menselijke factor' op de volgende manier vorm geven:

1. Verhoog het kennisniveau in bedrijven. Enerzijds door het in dienst nemen van meer hoger opgeleiden (in staat om kennis op te nemen en om te zetten in concrete innovaties). Anderzijds door het op peil houden van kennis en competenties van medewerkers. Vooral in het MKB is op dit punt winst te behalen. Detacherings- en scholingsregelingen zijn daarbij behulpzaam. De AWT vindt het daarom een verkeerd signaal dat bestaande regelingen niet worden gecontinueerd, zonder duidelijk zicht op alternatieven.
2. Versterk netwerkvorming. Interactie tussen medewerkers uit bedrijven en kennisinstellingen stimuleert uitwisseling en overdracht van kennis. Netwerkactiviteiten vormen vaak de basis voor toekomstige, meer formele kennisstromen zoals personeelsuitwisseling, contractresearch en R&D-samenwerking.
3. Stimuleer personele mobiliteit tussen bedrijven en kennisinstellingen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van tijdelijke detacheringen, deeltijdaanstellingen, gastcolleges, stages, afstudeeropdrachten en variatie in promotietrajecten, zoals meer mogelijkheden om onderzoek geheel of gedeeltelijk in het bedrijfsleven uit te voeren.

4. Meer aandacht voor het toepasbaar maken van kennis voor bedrijven met een beperkte R&D-staf. Hogescholen, o.a. door hun lectoren, en commerciële intermediairs kunnen hier een nuttige en belangrijke rol vervullen. Zij verdienen volgens de AWT meer aandacht in het innovatiebeleid.

De boodschap dat mensen cruciaal zijn bij kennisbenutting is niet nieuw. Het is echter nu tijd om méér werk te maken van 'netwerken met kennis'.

Het advies Netwerken met kennis; kennisabsorptie en kennisbenutting door bedrijven (AWT-advies nr. 56) is te raadplegen op de website van de AWT www.awt.nl.

Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot:

Mw. dr. V.C.M. Timmerhuis, secretaris AWT
telefoon: 070-3110929

E-mail: secretariaat@awt.nl