PERSBERICHT
27/11/2003

De invloed van voeding bij overgangsklachten

In Nederland zijn 1,2 miljoen vrouwen in de overgang. Maar liefst tachtig procent van hen ervaart daadwerkelijk klachten, als opvliegers, nachtelijk zweten en stemmingswisselingen. Wat is de invloed van voeding op deze klachten? Tijdens het symposium "De tweede helft, de rol van voeding in de overgang" op 20 november 2003 in Utrecht, stond deze vraag centraal. Vier deskundigen uit wetenschap en praktijk spraken niet alleen over de overgang zelf, maar ook over de periode na de overgang.

Hormoontherapie is een vaak toegepaste behandeling bij overgangsklachten. Dr. Ronald Barentsen van de Vrije Universiteit Amsterdam, lichtte deze therapie toe. De behandeling is gebaseerd op de verhoging van de tijdens de overgang verlaagde oestrogeenspiegel. Hierdoor kunnen de overgangsklachten afnemen.

Risico's hormoontherapie
Op de lange termijn kan een behandeling van overgangsklachten door middel van hormoontherapie een belangrijk voordeel hebben: ze kan preventief werken op ziekten als osteoporose. Hormoontherapie bij overgangsklachten staat echter onder druk. In augustus 2003 publiceerde het toonaangevende tijdschrift The Lancet een onderzoek waaruit bleek dat vrouwen die langdurig hormonen slikken een verhoogde kans hebben op borstkanker. Daarnaast wordt het steeds duidelijker dat het gebruik van hormonen in combinatie met andere risicofactoren zoals roken, hoge bloeddruk en diabetes, risico's met zich meebrengt. Begrijpelijk dus dat er steeds meer aandacht is voor alternatieven voor hormoontherapie.

Beweeg, voorkom stress en let op voeding
Catherine van Heest, directrice van de organisatie Care for Women, ging in haar presentatie in op enkele alternatieven. Ze stelde dat door voldoende beweging en het vermijden van stress de overgangsklachten kunnen verminderen. Daarnaast kan voeding de klachten verlichten of verergeren. Voeding die rijk is aan fyto-oestrogenen zoals isoflavonen, lignanen en coumestanen -dit zijn voedingsstoffen met een hormoonachtige werking- kunnen de klachten verminderen. Deze stoffen komen bijvoorbeeld voor in soja en rode klaver.

Soja; gunstig effect
Dr. Jeanne de Vries van de Wageningen Universiteit, onderstreept deze aanbeveling. Ze werkte recentelijk mee aan een onderzoek naar het effect van voeding op de typische overgangsklachten opvliegers en nachtelijk zweten. Hieruit bleek dat vrouwen met last van opvliegers, de klachten met 16% zagen toenemen na het gebruik van suikers en met 14% na het gebruik van eiwit. Vrouwen met last van nachtelijk zweten bemerkten een toename van de klachten met 13% na het gebruik van suiker en 11% na het gebruik van eiwit. De inname van specifieke voedingssupplementen bleek bij 64% wel een gunstig effect te hebben op de klachten. In het onderzoek van De Vries is ook gekeken naar voedingsmiddelen met fyto-oestrogenen. Van deze voedingsmiddelen lijken sojaproducten (bijvoorbeeld sojadrink, tofu en tempeh) het meeste effect te hebben, alhoewel aanvullend onderzoek zeker nodig is.

Voeding na de menopauze
Na de overgang is de kans op overgewicht, diabetes type 2, hart-en vaatziekten en osteoporose groter. Hart- en vaatziekten zijn zelfs de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen na de menopauze. Diëtiste Ingrid Langen gaf in haar presentatie weer welke voedingsmiddelen het risico op bovenstaande aandoeningen kunnen verkleinen. Daarbij is een mogelijke rol weggelegd voor voedingmiddelen met een lage Glycemische Index (GI) zoals fruit, bladgroenten, melk, zuivelproducten en sojadrink.

Vetzuren
Daarnaast adviseerde Langen het gebruik van transvetzuren te verminderen. Deze vetzuren in dierlijk vet (melk, kaas, vlees) en geharde vetten (koek en banket) zijn nadelig voor hart- en bloedvaten. Aan te bevelen zijn producten met een hoog gehalte onverzadigde vetzuren, zoals vette vis, plantaardige oliën en noten.

Tot slot adviseerde Langen een goed gebalanseerde aanbreng van vitamines en mineralen, lichaamsbeweging en valpreventie ter voorkoming van osteoporose.

Over het symposium
Het symposium "De tweede helft, de rol van voeding in de overgang" is georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Diëtisten, Care for Women en Alpro Soja. De bijeenkomst op 20 november in Utrecht, werd bijgewoond door 300 (para)medici en diëtisten.


Noot voor de redactie (