Socialistische Partij

Zorgbegroting vol domme bezuinigingen

27-11-2003 * Veel van de bezuinigingen in de zorg zijn dom, omdat ze op de langere termijn de samenleving juist geld gaan kosten. Dit stelde Agnes Kant deze week namens de SP-fractie in het debat over de Volksgezondheidsbegroting. Bovendien is het onverantwoord om zo sterk te bezuinigen op een sector die juist schreeuwt om investeringen. Bizar is het te constateren dat de regering vrijwel niets doet om de bureaucratie in de zorg te bestrijden. Onderzoek van de SP wees uit dat daar nog een miljard euro mee te winnen is.

Lees hier de bijdrage Agnes Kant aan het debat over de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, inclusief de interrupties van andere fracties.

Agnes Kant Mevrouw Kant (SP): Voorzitter. Wij hebben vele acties gezien in de zorg, zoals de heer Buijs al heeft gezegd: de ouderen die een telefoonactie hebben gehouden, de gehandicapten en chronisch zieken vorige week bij de Tweede Kamer, de fysiotherapeuten vanochtend, de psychotherapeuten, de verloskundigen, de thuiszorg, de stichting Freya en allerlei organisaties die worden gekort op hun subsidies en de daklozen, die hier al wat langer geleden hebben gedemonstreerd. De rode draad in het verhaal is dat men boos is over de bezuinigingen in de zorg. Ik begrijp dat heel goed.

Ik heb een cadeautje bij mij voor de bewindspersonen. Het is een kussensloop met de tekst: geen sloop van de zorg. Dat algemene gevoel dat de zorg wordt gesloopt, hebben al die mensen gevoeld die hebben geprotesteerd. Ik slaap nog wel redelijk goed 's nachts. Ik weet niet of dat ook voor de bewindspersonen geldt.

Staatssecretaris Ross-van Dorp: Wij krijgen toch niet samen maar één sloop?

Mevrouw Kant (SP): Ik ga er niet over of u samen het kussen deelt.

De voorzitter: De minister houdt ook nog recht op een sloop.

Mevrouw Kant (SP): Boosheid leidt vaak tot creativiteit. Ik heb allerlei mooie kreten gezien bij de afgelopen demonstraties. Vanmiddag was er een mevrouw in een rolstoel over de thuiszorg: niet korten, maar storten. Hij is heel helder. Bij de fysiotherapeuten zag ik een bord met: fysiotherapineut. Ik moest even denken, maar ik vond het wel leuk gevonden. Ook de stichting Freya was zeer creatief. Ik heb een heel mooie plaat met een foto van het Binnenhof en een kinderwagen met een verbodsteken erdoor, natuurlijk emotioneel voor de betrokkenen: wij willen de discussie wel vruchtbaar houden. Dat gaat dus over IVF uit het pakket. Het is een heel mooie en creatieve manier om hun boosheid over de maatregelen te uiten.

Ook mijn fractie vindt dat de solidariteit uit de zorg wordt gesloopt. Daar gaan heel veel van die acties over. De solidariteit wordt gesloopt en wel op twee manieren. In het systeem van de zorg zelf worden maatregelen genomen die de solidariteit eruit halen, terwijl de bezuinigingen groepen treffen waarmee de overheid solidair zou moeten zijn en waarvoor zij solidariteit zou moeten organiseren.

Ik ga eerst in op de veranderingen in het systeem. Alle dingen die uit het pakket gaan zijn een aantasting van de solidariteit. Ik som ze toch maar even op. Ik noem de psychotherapie tot maar 30 behandelingen, alsof een probleem na 30 behandelingen opgelost moet zijn. Vele groepen zullen hierdoor buiten de boot vallen. Als je het niet kunt betalen, is die vorm van behandeling voor jouw probleem, een persoonlijkheidsstoornis, niet meer voor handen. Dat leidt tot een tweedeling. Ook hier is er helaas een dosis-effectrelatie. Sommige mensen zijn na 20 behandelingen geholpen, terwijl anderen veel meer behandelingen nodig hebben. Maar dit kabinet zegt gewoon: na 30 behandelingen moet u maar genezen zijn, alsof je na een antibioticakuur van 30 dagen ook genezen moet zijn. Zo simpel zit de zorg helaas niet in elkaar.

Ook de IVF-behandeling gaat uit het pakket. Dus als je onvruchtbaar bent en er een medische behandeling voor handen is, is het afhankelijk van je portemonnee of die voor jou beschikbaar is. Ik vind dat nogal wat. Wij zijn een welvarend land en wij hebben die medische technologie, maar wij vinden het normaal dat het straks voor sommige mensen niet meer bereikbaar is. Ik begrijp die maatregel helemaal niet: waarom alle medicatie en de eerste IVF-behandeling? Daarmee maak je het mensen die weinig geld hebben echt onmogelijk om überhaupt een poging te doen om via deze medische behandeling kinderen te krijgen.

Dan kom ik bij de fysio- en oefentherapie. Vanochtend was er een grote demonstratie. De fysiotherapie wordt gewoon letterlijk om zeep geholpen. Het gaat uit het pakket, maar dat is niet het enige. Er komt geen tariefaanpassing, die al jaren nodig is en de koepel, die veel doet aan kwaliteitsbewaking, krijgt een subsidiestop.

Je helpt daarmee iets belangrijks om zeep. Fysiotherapie helpt veel mensen die daarmee weer een draaglijk leven krijgen of helpt mensen zelfs van klachten af.
De tandzorg gaat uit het pakket voor volwassenen vanaf 18 jaar. Het CVZ schrijft letterlijk: "Schrappen pakt met name nadelig uit voor mensen met lagere inkomens". Onderzoek toont aan dat nu al 500.000 mensen de aanvullende verzekering niet kunnen betalen. Dat betekent dat er in de tandzorg straks nog meer een tweedeling te zien is: je kunt het betalen of niet.

Over de zelfzorggeneesmiddelen hebben wij al uitgebreid gediscussieerd tijdens de financiële beschouwingen. Ook daarvoor geldt: pijnbestrijding als je chronisch ziek bent? Zelf betalen. Als je het niet kunt betalen, dan moet je maar kiezen tussen armoede of pijn.

De pil gaat uit het pakket vanaf 21 jaar. Ook daarvoor geldt dat het natuurlijk niet om heel grote bedragen gaat, maar dat het weer opstapelt. Voor sommige vrouwen zal het wel degelijk een keuze zijn of zij het wel of niet moeten doen. Ook boven de 21 jaar zijn er natuurlijk ongewenste maatschappelijke effecten.

Als ik het over de pil heb, krijg ik in discussies vaak te horen: condooms zitten toch ook niet in het pakket? Ja, waarom eigenlijk niet? Ik heb een alternatief uit België. Het gaat niet zozeer om de voorbehoedkant van het condoom, als wel om de bescherming tegen seksueel overdraagbare ziektes. Het condoomgebruik neemt af met het risico dat de ziektes toenemen. Dat zien wij ook gebeuren. Ik stel voor dat wij aan jongeren tot een bepaalde leeftijd "liefdescheques" gaan uitdelen. Daarmee kunnen zij gratis of met korting condooms halen bij de drogist of waar ze dan ook te krijgen zijn. Op die manier kunnen wij het condoomgebruik van jongeren stimuleren. Iemand in mijn fractie zei: noem het nou gewoon vrijkaartjes, maar dat vond ik iets te plat.

Ik had het over het pakket. Ook het zittend ziekenvervoer gaat voor een belangrijk deel uit het pakket. Een aantal groepen krijgt een uitzondering, maar heel veel groepen gaan gewoon buiten de boot vallen. Ik vind het teleurstellend dat ik het CDA er vandaag niet over gehoord heb. Men zou er vandaag op terugkomen, want ook daar is men niet tevreden met de voorliggende maatregel. Dat had ik althans begrepen, maar blijkbaar is het CDA ook op dit punt door de bocht.

Het is pure willekeur. Er is niet nagedacht over de gevolgen van de maatregelen. Van de bewindspersonen wil ik per maatregel een duidelijke argumentatie en onderbouwing. Ik heb aangegeven dat ik het er niet mee eens ben. Ik heb een amendement ingediend om deze zaken niet uit het pakket te halen.

Steeds wordt gezegd dat de mensen zich kunnen bijverzekeren. Nee, er vindt gewoon risicoselectie plaats. Mensen die zich willen bijverzekeren worden geweigerd. Wie volgt: de chronisch zieken, mensen die onvruchtbaar zijn, mensen met ziektes in de familie? U kunt het wel invullen. Sowieso zijn er steeds meer berichten van mensen die onverzekerd zijn omdat zij de hoge nominale premies niet kunnen betalen. Op Kamervragen heeft de minister gezegd daarop niet te willen ingaan en er geen onderzoek naar te willen doen. Ik vind het nogal teleurstellend dat je niet eens wilt weten wat de gevolgen van je beleid zijn. Ik wil weten hoeveel mensen in ons land onverzekerd zijn en of de reden daarvoor gelegen is in het niet kunnen betalen van de nominale premies.

Een andere manier om de solidariteit in het systeem aan te tasten wordt gevormd door de eigen bijdragen. Ze zijn er al, maar ze worden ook nog eens flink verhoogd. Ik vind het volstrekt onacceptabel dat mensen die al AWBZ-premie betalen, op het moment dat zij op thuiszorg aangewezen zijn, zo'n hoge eigen bijdrage voor de kiezen krijgen. Wij hebben daarvoor een amendement ingediend.

In 2005 krijgen wij het eigen risico van rond de 250 euro per persoon en 500 euro per gezin. Ook dat is een aantasting van de solidariteit. Iedereen die chronisch ziek of ouder is, zal natuurlijk aan dat bedrag komen en zal het bedrag dus per definitie moeten betalen. In het nieuwe zorgstelsel -- wederom een aantasting van de solidariteit -- zullen er alleen nominale premies zijn, of je in de bijstand zit of miljonair bent. Dat is niet erg solidair, dat is geen heffing naar draagkracht. Het CDA zegt: ja, maar dat gaan wij compenseren. Nou, het CDA moet bij mij niet aankomen met het woord compenseren. Daar heb ik niet zo heel veel vertrouwen meer in.

Ik zei al dat er een tweede manier is waarop de solidariteit wordt aangetast, namelijk de mensen die het treft. De mensen die wij zouden moeten steunen, waarvoor we op zouden moeten komen, worden getroffen door deze maatregelen, zoals chronisch zieken en gehandicapten. Ik noem het voorbeeld van een cystic fibrosis patiënt. De fysiotherapie gaat uit het pakket: volgens schatting 250 euro per jaar. Straks komt er een eigen risico: 250 euro per jaar. Zelfzorgmiddelen uit het pakket: 250 euro per jaar. Zittend ziekenvervoer - deze patiënt behoort immers niet tot de groepen die worden uitgezonderd - 1000 euro per jaar, eigen bijdrage thuiszorg 1000 euro per jaar. Dit is echt niet verzonnen, dit overkomt zo'n patiënt werkelijk, als de maatregelen van het kabinet doorgaan. Als ik die bedragen optel, kom ik uit op rond de 3000 euro per jaar, en dan komt er een compensatie. Voordat ik hier mocht spreken, heb ik een brief gezien, waarin enige uitleg wordt gegeven over de inhoud van de compensatie. Het is helaas niet meer dan ik verwacht had: die bijzondere kosten die nu via de belasting mogen worden afgetrokken, worden straks, als je de belasting niet hoeft te betalen, uitgekeerd. Dit is de zogenaamde verzilvering. Dat houdt dus in dat je maximaal een derde van die kosten terug kunt krijgen, ook als je echt op het minimum zit. Dat is toch geen compensatie? Die cystic fibrosis patiënt, die van dit kabinet volgend jaar 3000 euro om de oren krijgt, krijgt daar maximaal 1000 euro voor terug. CDA, dat is toch geen compensatie? U kunt toch niet menen dat zo'n patiënt, die een minimuminkomen heeft, volgend jaar gewoon 2000 euro moet dokken? Natuurlijk kan zo iemand dat gewoon niet betalen. Dit heeft niets meer met solidariteit te maken.

Ik wil het ook even hebben over de dak- en thuislozen. Op heel veel andere terreinen leiden de maatregelen ertoe dat de armoede zich verdiept en mensen eerder dak- en thuisloos zullen worden. Ik ben er benauwd voor dat dat aantal onder dit kabinet zal groeien. Een paar dagen geleden ontvingen wij een brief van het kabinet, waarin staat wat het denkt te gaan doen. Ik heb een paar jaar geleden al het actieplan Onder dak geschreven, waarin een tienpuntenplan zit voor het oplossen van de dakloosheid in Nederland. Wij zijn toen uitgenodigd op het ministerie, we kwamen in gesprek, we hadden goede ideeën, maar het geld was er niet. Dat is een beetje hetzelfde als de brief van het kabinet. Ik ben eigenlijk best wel tevreden over een aantal dingen die erin staan, maar de financiële middelen om dat te gaan realiseren, zijn er niet. De verantwoordelijkheid wordt in de brief ook nergens neergelegd. Er staat: gemeenten moeten zorgen voor toereikende voorziening, 24-uurszorg en permanente doorstroom. Van harte mee eens, maar nergens wordt de plicht neergelegd om dat ook te gaan doen, want de gemeenten hebben die zorgplicht niet. Wat zouden de bewindslieden ervan vinden, de gemeenten wel die zorgplicht te geven, inclusief de middelen? Waarom geen leegstaande asielzoekerscentra gebruiken om daklozen de winter door te helpen? Het wordt weer koud, heel veel mensen slapen op straat, het moet toch mogelijk zijn om voorzieningen te treffen.

Het afgelopen weekeinde kwam ook het Trimbosinstituut met het bericht dat er meer overlast was door daklozen, en dat er een groot gebrek was aan bedden. Het probleem is dat niemand eindverantwoordelijk is om het voor deze mensen op te nemen, om hen een bed en een dak boven het hoofd te geven. Ik vind dat een schande voor deze maatschappij, die wij zouden moeten oplossen.

Van de ene schande naar de andere schande: de ouderen. Ik heb het over de groepen die onze solidariteit nodig hebben, over de ouderen die dit land hebben opgebouwd, over grote groepen die nu in verzorgingshuizen wonen of thuiszorg nodig hebben. Deze groepen worden door dit kabinet in de steek gelaten. Zelfs daarop wordt gewoon bezuinigd, in plaats van dat wat nu zo keihard nodig is, namelijk investeren, zodat de werkdruk omlaag gaat en mensen meer tijd hebben om ouderen te verzorgen, zodat ouderen eindelijk eens een eigen kamer krijgen in een verpleeghuis. Gisteren hebben we het debat gevoerd over twee op één cel in de gevangenis, maar de ouderen in ons land leven al jaren met vijf of zes man op één kamer. Het is toch een gotspe! Daar wordt helemaal niets aan gedaan. Mijn fractie is daarom begonnen met een actie Respect voor ouderen, en reken erop dat wij daarmee doorgaan, tot er eindelijk echt iets verandert in de ouderenzorg.

Voor de gehandicaptenzorg kan ik hetzelfde verhaal houden. Natuurlijk is er de kamerbreed gesteunde motie-Dankers, een goed CDA-Kamerlid, dat daarvoor haar best heeft gedaan. Maar de motie wordt niet uitgevoerd, er komt geen privacy voor gehandicapten, de werkdruk in de gehandicaptenzorg wordt niet verminderd, dit wordt absoluut niet opgepakt. Zelfs daarop durft men te bezuinigen!

De voorzitter: U hebt nog vier minuten voor de tweede termijn.
---

Mevrouw Tonkens (GroenLinks): Uw betoog is mij buitengewoon sympathiek, op heel veel punten, misschien wel op alle. Ik vraag mij echter wel af hoe de SP denkt over de kostenbeheersing in de zorg. Ik neem aan dat ook u daar zorgen over heeft, al heeft u daarvoor misschien andere redenen dan het kabinet, meer vanwege de solidariteit.

Mevrouw Kant (SP): Vorige week heb ik een boekje gepresenteerd, getiteld Meer zorg, minder bureaucratie. Er is een miljard euro te halen als je echt durft te schrappen in de bureaucratie in de zorg. Ik heb dat overigens niet bedacht. Mijn fractie heeft een meldpunt geopend. Mensen die werken in de zorg hebben ons gemeld waar de bureaucratie in de zorg te vinden is. Wij hebben vervolgens met die mensen gesproken. We hebben daarna een tienpuntenplan opgesteld. Wij hebben aan de hand daarvan berekend dat er ongeveer een miljard euro kan worden bezuinigd. Dat geld gaat weer terug naar de zorg. Het leidt tot een verlaging van de werkdruk. Mensen die werken in de zorg krijgen meer plezier in hun werk, want ze kunnen hun tijd besteden aan patiënten in plaats van aan papier en regels. Ik vraag de minister om zijn antwoord te reageren op de plannen die wij in het boekje hebben gepresenteerd.

Een ander voorstel heeft betrekking op de Prijzenwet voor geneesmiddelen. De pil wordt veel te duur betaald. Er worden allerlei ingewikkelde manieren bedacht om geld af te romen, maar het is veel gemakkelijker de Prijzenwet aan te scherpen, ook voor generieke geneesmiddelen. Je kunt ongeveer een half miljard euro binnenhalen als je op de geneesmiddelenprijs bezuinigt. Dat geld kan ook weer in de zorg worden besteed. Ook het draagvlak van de verzekering kan worden verbreed. De AWBZ-premie stopt bij de tweede schijf. Waarom wordt die niet doorgetrokken? Mensen met iets hogere inkomens kunnen ook over de tweede schijf AWBZ-premie betalen. Samengevat, de SP heeft heel veel alternatieven om geld voor de zorg bij elkaar te halen.

Ik kan na mijn betoog over de solidariteit niet anders dan concluderen dat de minister van Volksgezondheid vooral zijn hoofd, maar niet zijn hart laat spreken. Hoewel, zijn hoofd? Hij laat alleen dat deel van zijn hersenen werken dat kan rekenen. Als hij echt nadenkt en zijn verstand gebruikt, zou hij weten dat veel van de bezuinigingen die hij voorstelt uiteindelijk leiden tot duurdere zorg. Dat begrijp ik niet van deze minister. Ik begrijp dat hij andere ideeën over solidariteit heeft, maar ik vind het onbegrijpelijk dat hij de zorg duurder maakt. Heeft de minister geen last van zijn nek zo langzamerhand? Ik heb het idee dat zijn nek een beetje vastzit, dat hij alleen maar naar het papiertje met cijfertjes kan kijken en dat hij niet vooruit en achteruit kan kijken. Als de minister achteruit zou kunnen kijken, zou hij weten dat die eigen bijdragen alleen maar leiden tot bureaucratie. Dat was een van de redenen voor het afschaffen van de eigen bijdrage in het ziekenfonds die Paars had ingevoerd. Als de minister vooruit zou kunnen kijken, zou hij weten dat heel veel van de maatregelen die hij neemt tot duurdere zorg leiden. Het beperken van de psychotherapie leidt tot meer opnames. De pil uit het pakket leidt tot meer ongewenste zwangerschappen en abortussen. De fysiotherapie uit het pakket leidt tot meer ziekteverzuim, ergere klachten en wellicht operaties. De maatregelen leiden dus tot schade aan de gezondheid. De zorg wordt uiteindelijk duurder.

De weg die wordt gekozen, de weg van de marktwerking, is niet de weg die mijn fractie voorstaat. Die weg leidt tot meer bureaucratie en duurdere zorg. Daarnaast leidt die tot tweedeling en aantasting van de kwaliteit van de zorg. Ik vind dat onbegrijpelijk. Een van de ergste gevolgen van de marktwerking in de zorg is de aantasting van de institutionele moraal van de mensen die in de zorg werken. Alsof deze mensen, die dag in, dag uit hun best doen om andere mensen te verzorgen, prikkels nodig hebben. Zij willen niet worden geprikkeld. Zij willen gewoon de tijd hebben hun werk goed te kunnen doen en andere mensen te helpen en te verzorgen.

De heer Buijs (CDA): Ik was blij met het boekje van de SP, maar vanavond hoor ik een grote tirade van mevrouw Kant, een grote klachtenstroom, maar geen enkele oplossing. Hoe gaat u de kostentoename van 15% over de afgelopen jaren te lijf om de zorg betaalbaar te houden? Hoe gaat u de bureaucratie verder te lijf, behalve dat u zegt dat gereguleerde marktwerking u niet past?

Hoe staat u tegenover de leegstand van ziekenhuizen op vrijdag? Hoe wilt u de kantoortijden in ziekenhuizen gefixeerd houden? Op welke andere wijze wilt u overmatige bureaucratie uitbannen? Ik hoor alleen maar goedkope praat over wat er niet goed is. Het zou u sieren als u als vervolg op uw boekje ook met een fatsoenlijk plan komt over de wijze waarop de problemen in verband met de vergrijzing en de toenemende kosten aangepakt kunnen worden. U valt mij tegen.

Mevrouw Kant (SP): Ik ben degene die na al die verkiezingsprogramma's met een hoop gezwam over bureaucratie, actie heeft ondernomen. Ik noem de 1 mld, en dat valt u tegen? Ik heb een geheel ander idee over de invulling van een zorgstelsel, zoals premieheffing naar draagkracht en mensen met een hoger inkomen over de hogere belastingschijf de AWBZ-premie laten betalen. Dan wordt meer geld opgebracht voor de zorg. U hebt het over leegstand van ziekenhuizen op vrijdagmiddag. Het is efficiënt om de plafonds van de budgetten op te heffen, want dan kunnen de ziekenhuizen werken en operaties doen op het moment waarop dat uitkomt. In mijn boekje wordt voorgesteld om de RIO's af te schaffen. Dat leidt tot minder langdurige ziekenhuisopnames, omdat een uitbehandelde kankerpatiënt niet op de indicatie van het RIO hoeft te wachten. Hij kan dan gewoon naar huis. Door het afschaffen van machtigingen hoeft men niet onnodig lang te wachten op een machtiging bijvoorbeeld voor sondevoeding. Deze patiënten houden dan geen ziekenhuisbed bezet, want zij kunnen thuis verder worden behandeld. De volgende kankerpatiënt kan daardoor op tijd worden geholpen. Zegt u mij niet dat ik geen antwoord heb.

Mevrouw Schippers VVD): Ik heb uw boekje ook gelezen. Het zou mij verbazen als de instelling van een regionale monopolist geld oplevert. Solidariteit gaat u aan het hart, maar u hebt ook te maken met een economie die in de krimp zit c.q. zo'n beetje tot stilstand is gekomen en u hebt ook te maken met forse premiestijgingen. U wilt het pakket niet opschonen en u wilt geen eigen bijdrage. Uiteindelijk is er dan maar één oplossing, namelijk het weer invoeren van de uitgavenplafonds. Daardoor ontstaan er wachtlijsten, maar daarop staan echt niet de rijke mensen, want zij kopen hun zorg wel in. Op die lijsten staan de middenklassen en alles daaronder. U redt het dan niet met die 1 mld. Ik denk overigens dat uw voorstellen zeker geen 1 mld zullen opleveren.

Mevrouw Kant (SP): Ik denk dat zij nog meer opleveren, vooral veel werkplezier voor werkenden in de zorg. Ik heb bij al mijn voorstellen en de amendementen daarvoor de dekking aangegeven, en nog wel binnen uw systeem van begroten en niet het mijne. Bij uitvoering van ons verkiezingsprogramma wordt minder uitgegeven aan asfalt en defensie, want dan schaffen wij geen JSF aan. Wij kiezen voor een ander belastingstelsel, zodat rijke mensen meer bijdragen aan solidariteit in de samenleving. Maar daar heb ik het niet eens over. Mijn voorstellen worden gedekt binnen het systeem zoals het in de coalitie is afgesproken.

Wij maken andere keuzes. Ik durf te kiezen voor het terugdraaien van de pakketverkleining door de ziekenfondspremies niet te verlagen. Wij willen de eigen bijdrage voor de thuiszorg niet verhogen, want als de AWBZ-premie met een minimaal percentage wordt verhoogd, is dat niet nodig. Het terugdraaien van de bezuiniging op de ouderenzorg bekostig ik inderdaad via het terugdringen van de bureaucratie. Dat is daar gemakkelijk uit te dekken.

Mevrouw Schippers (VVD): Wij hebben een vergrijzingspercentage, een "grijze druk" in 2000 van 21%, oplopend naar 41% in 2040. U wilt de problemen in de gezondheidszorg oplossen door verhoging van de premies. Dan zie ik het wel zitten met de economie, want dan wordt arbeid in Nederland helemaal niet meer te betalen.

Mevrouw Kant (SP): Welke problemen in de zorg lost u dan op? Het is een groot misverstand dat door alle maatregelen die worden genomen de kosten voor de zorg worden teruggedraaid. Bent u helemaal besnuffeld, dat is helemaal niet waar. De collectieve rekening wordt gelegd bij de mensen die ziek worden, de chronisch zieken. Een fysiotherapeut moet men voortaan zelf betalen.

De voorzitter: Gelet op de tijd, beëindig ik dit debatje.