Toespraak
Directie:
Voorlichting
Publicatiedatum:
27-11-2003
Status:
Informatie
Speech door staatssecretaris Van der Laan, bij de in ontvangstname van
het boekje 'Prettig Kennis-Maken' in het Northgo College in Noordwijk
op 27 november 2003
N.B.: Alleen het gesproken woord geldt
Dames en heren,
Ik dank u voor uw uitnodiging voor deze miniconferentie. Ik zal
vandaag de publicatie 'Prettig kennis-maken, innovatie op het Northgo
College' in ontvangst nemen'. Ik zal het met plezier en interesse
doorlezen. Maar ik vind het vooral belangrijk dat uw collega's zich
erin verdiepen. Goede voorbeelden geven anderen vaak ook de energie en
inspiratie om aan de slag te gaan. Van elkaar leren betekent vooral:
elkaar inspireren.
Ik heb al even in de concepttekst van het boekje gelezen. Op pagina 60
van het boekje 'prettig kennis-maken' staat - geheel in die lijn - de
volgende stelling.
'In de door kennis gestuurde samenleving is de dialoog het startpunt
om wezenlijke vooruitgang mogelijk te maken'.
Daar ben ik het mee eens, zeker nu we met elkaar binnen het onderwijs
een nieuwe koers varen. De politiek doet een stapje terug. De
onderlinge relaties in de driehoek 'school, maatschappij en overheid'
zijn aan het schuiven. Scholen wachten niet langer tot de overheid
reageert op een maatschappelijke ontwikkeling. Maar nemen zelf het
voortouw en delen dat met anderen.
Een heel mooi voorbeeld vind ik het project collegiale visitatie, dat
momenteel vaart onder de vlag van Q*primair. Daarbij nemen scholen bij
elkaar een kijkje in de keuken, en vragen elkaar om een mening.
Het doel daarvan is om scholen de eigen kwaliteit te laten toetsen aan
de mening van collega's. Om dat aan te durven moet je sterk in je
schoenen staan. Je moet tegen kritiek kunnen, en tegelijkertijd ook
onderbouwde kritiek willen leveren op anderen.
Dat vraagt om een zelfbewuste houding van scholen. En het vraagt om
een open houding naar elkaar. Overigens worden vergelijkbare
initiatieven ook in het voortgezet onderwijs genomen, onder meer in
het project Q5.
Het Northgo College is zo'n school met een krachtig zelfbewustzijn en
een open mind. Dat heeft geleid tot een vernieuwende manier in de
omgang met ICT. PDA (Personal Digital Assistant, handheld computer) en
de implementatie van Enterprise Resource Planning wordt hier echt
ingezet als een instrument. Niet als een op zich staand technisch
wondermiddel, waarbij je nog maar moet zien of het binnen de school
past. Maar als een mogelijk en vooral handzaam antwoord op bestaande
problemen en knelpunten. Afgestemd op de wensen van docenten,
leerlingen en ouders. Zó leidt ICT tot werkelijke vernieuwing in het
onderwijs.
Het is geen pad dat louter over rozen gaat. Uit de ervaringen met de
nieuwe apparatuur hier leid ik af ik dat de omgang ermee een
leerproces op zich is. Bij ICT werkt het net zoals bij klassieke
muziek of opera. De kennismaking ermee opent een weg naar nieuwe
werelden. Maar je moet er wel wat voor doen om die te ontdekken. Ik
vind het uitstekend dat die ontdekkingsreis - met z'n ups en z'n
downs, en vanuit verschillende gebruikers - wordt beschreven in het
boekje 'Prettig kennismaken'.
Het zal voor andere scholen die met de PDA's aan de slag willen een
feest van herkenning zijn. En het zal ze misschien net dat duwtje
geven om door te gaan. Omdat het ze vertrouwen geeft dat deze
projecten op termijn echt winst opleveren.
Mijn ministerie neemt in die overdracht van kennis en ervaring ook een
stevige verantwoordelijkheid. Op 23 oktober hebben we met de vaste
kamercommissie gesproken over de rol van OCenW bij vernieuwingen op
ICT-gebied. De nadruk ligt nog steeds op de infrastructuur en op het
ontwikkelen van nieuwe toepassingen. Maar het verspreiden van goede
praktijkvoorbeelden wordt minstens zo belangrijk. Daarin valt nog wel
een wereld te winnen. ICT is een krachtig middel voor vernieuwing van
onderwijs en leren, maar kennisontwikkeling en verspreiding van
ervaringen kan nog beter en gerichter. Daar wil ik een rol in spelen.
Dames en heren,
Time flies. Twee weken geleden memoreerden we nog dat vijftien jaar
geleden de eerste Nederlander het net opging. Nog geen vijf jaar
geleden waren er nauwelijks scholen voor voortgezet onderwijs met een
goede internetaansluiting. En werd er nog hevig gediscussieerd over
het heil of juist onheil van de computer in de klas. Nu gaat ICT
vooral over het koppelen van gegevens en bestanden, en het gemak dat
dat oplevert. Binnenkort kunnen schoolkinderen - via een levendige
internetverbinding met ruimtevaarder Anton Kuipers - volgen of
tuinkers ook in de ruimte groeit.
En over een paar jaar hebben alle papieren turflijsten voor laatkomers
en spijbelaars plaatsgemaakt voor de elektronische detectives,
luisterend naar de naam PDA.
Ik wens u veel succes met het ontdekken van meer nieuwe werelden die
ICT het onderwijs te bieden heeft. En wil mijn verhaal eindigen met
een stelling, die we mee kunnen nemen in het gesprek.
Die stelling luidt:
Techniek: leidt het tot vrijheid of een nieuwe Big Brother
Ik dank u voor de aandacht.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen