IP/03/1609
Brussel, 26 november 2003
De Commissie bespreekt wijzigingen in de EU-Grondwet
De Commissie heeft vanmorgen de wijzigingen in de ontwerp-Grondwet
besproken, die gisteravond door het Italiaanse voorzitterschap werden
gepresenteerd. Zij verheugt zich over vele delen van de voorstellen en
zal steun verlenen aan alle inspanningen van het voorzitterschap om
het evenwichtige resultaat van de Conventie te handhaven. Een aantal
van deze wijzigingen tornt echter aan compromissen die na moeizame
inspanningen op de Conventie werden bereikt. De Commissie betreurt
tevens de geringe vooruitgang die tot nog toe op de
intergouvernementele conferentie (IGC) werd geboekt, waarbij ernaar
werd gestreefd de ontwerp-Grondwet op bepaalde specifieke punten te
verbeteren.
Op 28 en 29 november 2003 zou een bijeenkomst van de IGC in Napels het
pad moeten effenen voor de slotonderhandelingen. De bijeenkomst zou
een keerpunt moeten betekenen. Zij zou ertoe moeten leiden dat de IGC
zich afwendt van een gewone opsomming van nationale standpunten en
overschakelt naar de slotfase van onderhandelingen en besluitvorming
in het algemeen Europees belang. Idealiter zouden de werkzaamheden
moeten worden afgerond op de Europese Raad van Brussel van 12 en 13
december, maar de Commissie steunt het Italiaanse voorzitterschap om
niet te trachten tot elke prijs een compromis te vinden.
Institutionele aangelegenheden als zodanig zullen officieel niet op de
agenda van Napels staan. De Commissie moedigt het voorzitterschap
ertoe aan de dubbele meerderheid te handhaven voor stemmingen in de
Raad. Het is een eenvoudig en evenwichtig systeem. De kwestie van de
samenstelling van de Commissie blijft onopgelost. Het denkbeeld van
het voorzitterschap om het ambigue onderscheid tussen Commissieleden
"met" en "zonder" stemrecht te behouden, is fundamenteel gebrekkig.
Een goede oplossing kan alleen worden gevonden door de erkenning van
de gelijkheid van alle leden van de Commissie.
De Commissie verheugt zich over vele delen van het voorstel van
gisteren. De inspanningen van het voorzitterschap om het evenwichtige
resultaat van de Conventie te behouden, bijvoorbeeld op het gebied van
de economische governance of de bevoegdheden van het Europees
Parlement op begrotingsgebied, zijn van doorslaggevende betekenis voor
een geslaagde IGC. Andere positieve elementen zijn een uitbreiding van
de stemming met gekwalificeerde meerderheid in het kader van het
gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) en de
invoering van flexibiliteit voor de toekomstige herziening van de
beleidsbepalingen van de Grondwet. Er is vooruitgang geboekt bij de
verduidelijking van de verantwoordelijkheden van de EU op het gebied
van volksgezondheid en van onderzoek en ontwikkeling.
Andere wijzigingen verstoren echter het evenwichtige resultaat van de
Conventie. De "twee petten"-constructie voor de minister van
Buitenlandse Zaken mag niet worden gewijzigd door het GBVB een
overkoepelende rol toe te kennen voor alle externe betrekkingen van de
EU. De Conventie heeft het juiste evenwicht tot stand gebracht tussen
intergouvernementele besluitvorming voor het GBVB en communautaire
mechanismen voor andere aspecten van de externe betrekkingen. Dat moet
ongewijzigd blijven. Het denkbeeld om de Europese Raad te introduceren
als een beroepsinstantie op strafrechtelijk gebied wijzigt het
compromis inzake justitie en binnenlandse zaken, dat de Conventie zeer
gedetailleerd heeft uitgewerkt. Ook een aanvullende en algemene
verwijzing naar bepaalde regionale ontwikkelingsproblemen in de
context van de staatssteun is overbodig en leidt tot een
interpretatieprobleem.
Ten slotte wenst de Commissie een beperkt aantal verbeteringen in de
tekst van de Conventie. De stemming met meerderheid van stemmen in
fiscale zaken in verband met de interne markt is van essentieel belang
voor een doeltreffend optreden van de EU. De Commissie heeft
voorgesteld het toepassingsgebied van de stemming met meerderheid van
stemmen zeer nauwkeurig af te bakenen. Zij betreurt dat dit idee niet
is overgenomen.
Voor nadere gegevens over de voorstellen die door de Commissie aan de
IGC zijn gedaan, zie IP/03/1261 van 17.09.2003.
European Commission