Ministerie van Buitenlandse Zaken

Aan de Voorzitter van de TweedeKamerderStaten-Generaal

Binnenhof4

Den Haag


- Directie Integratie Europa

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag


Datum


- 2 december 2003

Behandeld

GJ Bijl de Vroe


Kenmerk


- DIE-707/03

Telefoon


- 070 - 348 5005


Blad


- 1/1

Fax


- 070 - 348 6381


Bijlage(n)


- 1


- gj.bijl-de-vroe@minbuza.nl


Betreft


- Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 8-9 december 2003-

Graag - bieden wij u hierbij- de geannoteerde agenda aan van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen- - - van 8-9 december 2003.


- De Minister De Staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, voor Europese Zaken,

Mr. J.G. de Hoop Scheffer Mr. Drs. A. Nicolaï

Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen

van 8-9 december 2003

Algemene Zaken
Stand van zaken overige Raden
Bij het verzenden van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar.

Voorbereiding Europese Raad 12-13 december-
De Raad zal zich buigen over de geannoteerde agenda voor de Europese Raad van 12-13 december.

Deel I: Economische groei-

De Europese Raad wordt verondersteld een definitief oordeel te geven over de Europese Actie voor Groei (voorheen het Europese Groei-initiatief). Nederland steunt de Europese Actie voor Groei. Wel hecht Nederland aan de conclusie van de Europese Raad in oktober jl. dat de Europese Actie voor Groei past binnen de kaders van de bestaande financiële perspectieven, het Groei- en Stabiliteitspact en de globale richtsnoeren van economisch beleid.

Bij de bespreking van de Europese Actie voor Groei zal de aandacht van de Europese Raad vooral uitgaan naar de lijst van investeringsprojecten in het zogenaamde 'quick start program'.

Nederland meent dat voorafgaand aan de Europese Raad overeenstemming dient te komen over het 'quick start program'. Daarnaast is Nederland van mening dat de lijst op het gebied van transport- en energieprojecten een gebalanceerd beeld geeft van prioritaire projecten die voldoen aan de gestelde kwalificaties. Voor zover het de thematische projecten betreft op het gebied van onderzoek en ontwikkeling meent Nederland dat de lijst meer aandacht dient te geven aan projecten op het gebied van duurzame technologie en life sciences.

Deel II: Ruimte voor Veiligheid, Vrijheid en Rechtvaardigheid (RVVR)

De betreffende paragraaf van de geannoteerde agenda is opengelaten in afwachting van de uitkomsten van de JBZ-Raad van 27 en 28 november. Waarschijnlijk zal het voorzitterschap ontwerp-conclusies voor het Agentschap voor het beheer van de buitengrenzen van de lidstaten van de EU agenderen, waar het voorzitterschap op hoofdlijnen een politiek akkoord over wil bereiken. Daarnaast zullen de ontwikkelingen in de relaties met landen van oorsprong en herkomst van migratiestromen aan de orde komen. In dit kader zal de Europese Raad (ER) een rapportage van de Commissie ontvangen over een separaat gemeenschapsinstrument om het Actieplan Terugkeer te ondersteunen. Aanvankelijk stond het Kaderbesluit Illegale Drugshandel ook geagendeerd, maar hierover is reeds een politiek akkoord bereikt.

Nederland heeft het voorstel voor een Agentschap verwelkomd en kan op hoofdlijnen instemmen. Aandachtspunten voor de verdere uitwerking van het voorstel zijn voor Nederland een duidelijke Europese meerwaarde, doelmatigheid, samenhang met bestaande operationele structuren en nationale bevoegdheden. In de conclusies van de Europese Raden van Thessaloniki (juni 2003) en Brussel (oktober 2003) staat verwoord dat alle passende instrumenten, met inbegrip van actievere partnerschappen met de betrokken derde landen, in de bestrijding van illegale immigratie moeten worden aangewend. Nederland is een voorstander van een dergelijke globale, geïntegreerde aanpak. In deze context is de Raad, de Commissie en de lidstaten verzocht alles in het werk te stellen de Gemeenschap te faciliteren in het afsluiten van terug- en overnameovereenkomsten. Tijdens de JBZ-Raad van 6 november jl. heeft Nederland steun in de vorm van experts toegezegd. Tevens heeft de ER van Brussel de Raad en Commissie verzocht het Actieplan Gemeenschappelijke Terugkeerbeleid de hoogste prioriteit toe te kennen. De ER gaf ook aan ingenomen te zijn met het voornemen van de Commissie om een voorstel in te dienen dat strookt met de financiële vooruitzichten en voorziet in financiële steun voor de repatriëring van illegale immigranten en afgewezen asielzoekers naar de landen van herkomst en van doorreis. Nederland staat positief ten aanzien van samenwerking inzake terugkeerbeleid.

Deel III: Uitbreiding

De Raad zal spreken over de concept ER-conclusies ten aanzien van de 10 nieuwe lidstaten en Bulgarije, Roemenië, Turkije en Kroatië. Nederland zal er, in lijn met het regeringsstandpunt zoals vastgelegd in de notitie "De vijfde uitbreiding van de Europese Unie", op aandringen dat de conclusies duidelijk maken dat verdere inspanningen van de toetredende landen voor het voldoen aan de Kopenhagen-criteria vereist zijn en dat zonodig passende maatregelen zullen worden genomen. De voortgang van het toetredingsproces van Bulgarije en Roemenië dient afhankelijk te zijn van de gemaakte progressie door beide landen. De ER kan Turkije aanmoedigen het hervormings- en implementatieproces voort te zetten.

Meerjarenprogramma 2004-2006 en Jaarprogramma Ierland - Nederland 2004 Op de Europese Raad van Sevilla op 21 en 22 juni 2002 is besloten dat, overeenkomstig diens rol om algemene politieke beleidslijnen van de Unie vast te stellen, voortaan strategische meerjarenprogramma's door de Europese Raad worden vastgesteld voor een periode van drie jaren, in overleg met de Europese Commissie en op aanbeveling van de Raad Algemene Zaken. Oogmerk van dit besluit was de continuïteit en de samenhang tussen de verschillende voorzitterschappen te bevorderen. Het eerste strategische meerjarenprogramma wordt, overeenkomstig de conclusies van Sevilla, aangenomen bij de Europese Raad van 12 en 13 december 2003. Ter voorbereiding daarvan zal het worden besproken bij de Raad Algemene Zaken van 8 en 9 december.

Daarnaast is in Sevilla besloten dat ieder jaar in december aan de Raad Algemene Zaken een operationeel jaarprogramma wordt voorgelegd. Dit programma wordt opgesteld door de twee inkomende voorzitterschappen en houdt rekening met de dialoog met de Europese Commissie over de jaarlijkse beleidsprioriteiten.

De voorlopige versies van het Meerjarenprogramma 2004-2006 en het Iers-Nederlands operationeel jaarplan voor 2004 zullen met een separate brief aan de Tweede Kamer worden toegezonden.

De definitieve versies van de programma's worden opgesteld in het licht van de besprekingen in de Raad Algemene Zaken.

Externe Betrekkingen

Westelijke Balkan
De Raad zal spreken over recente ontwikkelingen in de regio, waaronder de verkiezingen in Kroatië. Voorts zal de Raad zich buigen over de uitkomst van de haalbaarheidsstudie van de Commissie naar het openen van onderhandelingen over een Stabilisatie- en Associatie Akkoord met Bosnië-Herzegovina. De Raad zal tevens een ontmoeting hebben met de Ministers van Buitenlandse Zaken van de vijf landen van de Westelijke Balkan. Deze bijeenkomst biedt de gelegenheid de balans op te maken van de vorderingen die zijn gemaakt in het proces van toenadering tot de Unie sinds de Balkan-Top van 21 juni 2003 te Thessaloniki. Nederland is voorstander van een gezamenlijke verklaring waarin de Europese roeping van de landen in de regio wordt bevestigd. Daarnaast zal Nederland bepleiten dat hierbij een heldere boodschap doorklinkt aan de politieke leiders in de regio om door te gaan met de implementatie van hervormingen die nodig zijn voor verdere aansluiting bij de EU, zoals herstructurering van het overheids- en justitieel apparaat, aanpak van georganiseerde criminaliteit en corruptie, regionale samenwerking en samenwerking met het Joegoslavië-Tribunaal (ICTY). De Unie dient deze inspanningen zoveel mogelijk te blijven ondersteunen.

Irak
De Raad zal zich buigen over de stand van zaken in Irak, met name over de thans voorziene wijze van overdracht van bevoegdheden aan de Irakese autoriteiten en de veiligheidssituatie. Het nieuwe schema voor het transitieproces beoogt de politieke wederopbouw in Irak een impuls te geven en de legitimiteit van de Iraqi Governing Council te versterken. Nederland is van mening dat de Raad deze aanpak moet verwelkomen. Hierbij dient wel de specifieke rol van de Verenigde Naties gewaarborgd te zijn en voorkomen te worden dat een te snelle overdracht van bevoegdheden destabiliserende effecten oplevert. Daarnaast zal Nederland wederom wijzen op de blijvende noodzaak van vergroting van het draagvlak voor de internationale inspanningen onder de Irakese bevolking, o.a. door verbetering van de veiligheidssituatie en de levensomstandigheden in dit land, waaraan het zelf ook een belangrijke bijdrage levert.

Iran
De Raad zal zich buigen over de relatie van de EU met Iran, mede naar aanleiding van de door de Board of Governors van het IAEA aangenomen resolutie inzake het nucleaire programma van Iran. Hierin wordt de Directeur-Generaal van het IAEA gevraagd uiterlijk in februari 2004 te rapporteren over de uitvoering van deze resolutie. Nederland staat positief tegenover het bereikte resultaat, maar is van mening dat de verdere ontwikkeling van de relatie van de Unie met Iran afhankelijk dient te zijn van de nakoming door Iran van de gemaakte afspraken met het IAEA, alsook van Iran's opstelling ten aanzien van de andere zorgpunten van de Unie (mensenrechten, terrorisme, Midden-Oosten vredesproces). Op deze punten is vooralsnog geen vooruitgang geboekt. Met betrekking tot de mensenrechten is Nederland tevreden over de aanvaarding van de onder meer door Nederland mede-ingediende resolutie inzake Iran in de Derde Commissie van de AVVN.

MOVP
De Raad zal zich buigen over de actuele situatie in het Midden Oosten, waar recentelijk een aantal positieve ontwikkelingen aanleiding geeft tot voorzichtig optimisme. De politieke impasse aan Palestijnse zijde is met het aantreden van het nieuwe kabinet van Qurei doorbroken en het geweld is afgenomen, zowel van Palestijnse als Israëlische zijde. Met actieve Egyptische bemiddeling wordt achter de schermen gewerkt aan een nieuw staakt-het-vuren. De Israëlische premier Sharon heeft gezinspeeld op de mogelijkheid van unilaterale stappen van Israël, waaronder de ontmanteling van enkele geïsoleerde nederzettingen. Voorts heeft de VN-Veiligheidsraad in een resolutie de Roadmap bekrachtigd. Nederland is van mening dat de huidige situatie van relatieve rust maximaal moet worden benut om voortgang te boeken bij de implementatie van de Roadmap. Aanvullend aan de Roadmap zou de Unie moeten bezien hoe de verschillende aanvullende initiatieven, zoals het Genève document, gebruikt kunnen worden om het vredesproces te bevorderen.

Follow-up Euromed Conferentie 3-4 december
De Raad zal mogelijk spreken over de follow up van de Euromed ministeriële, die op 2-3 december a.s. zal plaatsvinden te Napels. Naast de discussies op het gebied van de politieke en veiligheidsdialoog, handel en investeringen en sociaal-culturele aangelegenheden, zal in Napels gesproken worden over de mogelijke oprichting van een Euro-Mediterrane Parlementaire Assemblee, de uitbreiding van het mandaat van de bij de EIB ondergebrachte Faciliteit voor Euro-Mediterrane Investeringen en Partnerschap (FEMIP) en de mogelijke oprichting van de Euro-Mediterrane Stichting voor de Dialoog der Culturen. Mogelijk zal de Raad eventuele besluiten op deze specifieke punten bekrachtigen.

EU-veiligheidsstrategie

De EU-veiligheidsstrategie is inmiddels nagenoeg afgerond en zal voorliggen aan de Raad met het oog op doorgeleiding naar de Europese Raad. De ontwerptekst noemt als belangrijkste dreigingen terrorisme, proliferatie van massavernietigingswapens, regionale conflicten, 'state failure' en georganiseerde criminaliteit. Strategische doelstellingen die hieruit voortvloeien zijn het tegengaan van de specifieke dreigingen, het werken aan veiligheid in de regio's die grenzen aan de Unie en het leveren van een bijdrage aan een internationale orde, gebaseerd op effectief multilateralisme.

Nederland onderschrijft de in de ontwerp-strategie opgenomen analyse en strategische doelstellingen. Nederland hecht grote waarde aan de gekozen brede, geïntegreerde benadering van het begrip 'veiligheid' in het document, waarbij naast militaire aspecten ook OS, handel, milieu en de bevordering van goed bestuur, rechtsstaat en democratie in hun onderlinge samenhang worden beschouwd. Belangrijk is verder onder andere de nadruk op effectiviteit van het multilaterale systeem en de waarde van de transatlantische band. Ten slotte hecht Nederland ook in het bijzonder aan de duidelijke koppeling tussen interne en externe veiligheid en een coherente inzet van beschikbare instrumenten (van de Unie en nationaal), alsook aan de voorziene versterking van de dialoog en samenwerking met de Arabische wereld.

Massavernietigingswapens (WMD)

De Raad zal kennis nemen van de vorderingen bij de uitvoering van het EU-actieprogramma inzake de non-proliferatie van massavernietigingswapens. Tevens zal gesproken worden over de aanvaarding van een EU-non-proliferatiestrategie, op basis van de tijdens de Europese Raad van Thessaloniki aangenomen basisprincipes en genoemd actieprogramma.

WTO / 'Doha Development Agenda'-

De Raad zal zich buigen over de inzet van de Europese Unie in de WTO Doha-onderhandelingen en hierover conclusies aannemen. Deze onderhandelingen hebben een tijdlang stilgelegen na de mislukte WTO Ministeriële Conferentie in Cancún van september jl. De door de RAZEB te bekrachtigen Europese inzet wordt voorbereid door een informele bijeenkomst van EU-handelsministers op 2 december op basis van Commissievoorstellen.

De Commissie zal opereren in Genève op basis van het bestaande mandaat voor de Doha-onderhandelingen en de conclusies van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen. Daar vinden informele onderhandelingen plaats in de aanloop naar de WTO Algemene Raad van 15 december a.s., waar de WTO leden een besluit trachten te nemen over het verdere verloop van de Doha-onderhandelingen. Voornaamste aandachtspunten in de onderhandelingen zijn landbouw, industrieproducten, katoen en de zg. 'Singapore issues' (investeringen, mededinging, transparantie in overheidsbestedingen en handelsfacilitatie).

Arabische wereld

Naar verwachting zullen de Hoge Vertegenwoordiger en de Commissie een voorstel presenteren voor de verdere ontwikkeling van de relatie met de Arabische wereld, naar aanleiding van een verzoek daartoe van de Europese Raad in Thessaloniki in juni jl. Nederland heeft het belang van intensivering van deze relatie steeds onderschreven, waarbij optimaal gebruik moet worden gemaakt van reeds bestaande kaders/instrumenten als het Barcelona-proces en akkoorden met betrokken landen.


---