Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Persbericht ministerraad
12 december 2003
Kabinet schaft wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen af
Het kabinet schaft per 1 juli 2004 de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen af. Gezien
de wachttijd voor een uitkering (een jaar) houdt dit in dat er vanaf 1 juli 2005 geen nieuwe instroom
meer mogelijk is. Zelfstandigen hoeven vanaf 1 januari 2004 geen premie meer te betalen, maar zijn in
het eerste half jaar van 2004 nog wel wettelijk verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Degenen die op 1
juli 2005 een uitkering hebben, blijven deze behouden. Op voorstel van minister De Geus van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid heeft de ministerraad ingestemd met een wetsvoorstel van deze strekking.
Het kabinet geeft hiermee uitvoering aan het regeerakkoord. Eerder hebben ondernemersorganisaties
en de SER geadviseerd om de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen af te schaffen. Uit
onderzoek blijkt verder dat het merendeel van de zelfstandigen geen behoefte heeft aan de huidige
publieke arbeidsongeschiktheidsverzekering, die voorziet in een uitkering op minimumniveau bij
langdurige arbeidsongeschiktheid. De premie wordt als te hoog ervaren. Met afschaffing van de Wet
arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen laat de overheid het arbeidsongeschiktheidsrisico van
zelfstandigen over aan de private markt.
Sinds de invoering van de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen in 1998 ligt het aantal
personen met een uitkering door de jaren heen nagenoeg constant op ongeveer 56.000. Het jaarlijkse
aantal nieuwe en beëindigde uitkeringen bedraagt circa 7.500. Het Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen (UWV) voert de wet uit en financiert de uitkeringen uit het
Arbeidsongeschiktheidsfonds zelfstandigen. Premies, een rijksbijdrage en rente vormen de financiële
baten van dit fonds. Momenteel kent het fonds een positief saldo van ruim een miljard euro.
Uit het fonds zullen de kosten worden gefinancierd die voortvloeien uit het feit dat tegenover de
nieuwe uitkeringen die ingaan in het eerste halfjaar van 2004 geen premie-inkomsten meer staan. Het
kabinet heeft besloten de premie niet pas per 1 juli 2004 af te schaffen omdat zelfstandigen dan hun
boekjaar zouden moeten splitsen en daardoor extra administratieve lasten zouden hebben. Verder staan
ook tegenover de (doorlopende) uitkeringen die uiterlijk voor 1 juli 2005 zijn ingegaan geen premie-
inkomsten. Financiering van deze uitkeringen vindt eveneens plaats uit het
Arbeidsongeschiktheidsfonds zelfstandigen en als de reserves uit dit fonds zijn uitgeput uit andere
bron.
Met de maatregel bespaart het kabinet 25 miljoen euro in 2005 oplopend tot 110 miljoen in 2007. Voor
de zelfstandigen zelf betekent de maatregel een verlichting van de administratieve lasten die de
verplichte publieke verzekering met zich meebrengt. Momenteel bedragen deze 20 miljoen euro.
De ministerraad heeft ermee ingestemd dat het wetsvoorstel voor advies naar de Raad van State zal
worden gezonden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden pas
openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
RVD, 12.12.2003
Ministerie van Algemene Zaken