23-12-03
Winternummer Christen Democratische Verkenningen: De Staat en de
Straat
Het winternummer van Christen Democratische Verkenningen getiteld De
Staat en de Straat zet vraagtekens bij de kwaliteit van de in omloop
zijnde politieke diagnoses en oplossingen.
'Voor welk probleem is de directe verkiezing van de burgemeester -
waar ik op zichzelf niet tegen ben - een oplossing? Welke staatkundige
visie ligt daaraan ten grondslag?'
aldus de vice- voorzitter van de Raad van State, Tjeenk Willink in een
groot interview in De Staat en de straat, het net verschenen
winternummer van Christen Democratische Verkenningen.
Na de Fortuyn-revolutie hebben de politieke partijen de drang gekregen
te zoeken naar wegen burgers meer invloed te geven.
In een razend tempo lijken voorstellen voor directe democratie
gerealiseerd te gaan worden: binnen de partijen zelf: 'one man, one
vote',directe verkiezingen en meervoudige voordrachten. Daarbuiten: de
gekozen burgemeester, het referendum over de Europese Grondwet, een
nieuw kiesstelsel.
Na al dat hardnekkige verzet van met name VVD en CDA in de afgelopen
jaren kan de snelle omslag nu wantrouwen oproepen. Dit nummer wil aan
het denken zetten over die omslag. Meer straat en minder staat? Waarom
eigenlijk? Om de kloof tussen de burger en politiek te verkleinen?
Maar is die eigenlijk wel het probleem?
Het winternummer van Christen Democratische Verkenningen getiteld De
Staat en de Straat zet vraagtekens bij de kwaliteit van de in omloop
zijnde politieke diagnoses en oplossingen.
Met name drie oplossingsrichtingen worden aan de orde gesteld.
Herstel primaat politiek?
'Politici hebben hun functie verwaarloosd' 'Gebrek aan deugdelijke
staatkundige visie, povere analyse en een zwak collectief geheugen
breken de nieuwe generatie politici, bestuurders en ambtenaren op'.
Dat stelt Tjeenk Willink. Daarom 'dient de vernieuwing van de
overheid te beginnen bij een politieke vernieuwing, een hernemen van
het primaat van de politiek waarin politici aanspreekbaar problemen
definiëren, richting wijzen'. Klink, directeur van het
Wetenschappelijk Instituut voor het CDA onderschrijft deze diagnose in
zijn probleemstellende artikel 'De straat roept de staat terecht tot
de orde'. Hierin pleit hij daarom onder andere voor 'meer
staatssecretarissen' en een 'mobiele beleidsafdeling binnen de
rijksdienst'
Directe democratie?
De discussie over meer directe democratie als remedie gaat tussen
Deetman, Kinneging, Dölle, Sap en Hoekstra Is het blijvend opwerpen
van een dam opwerpen tegen vormen van directe democratie achterhaald
zoals Sap betoogt? Of blijven er principiële gronden voor verzet
tegen openingen voor directe democratie? ( Kinneging en Dölle). 'De
taak van de volksvertegenwoordiging is niet als een seismograaf de
mood of the country te registreren en in besluiten te vertalen'
(Alfons Dölle). 'Veel argumenten van het CDA tegen het referendum
blijken vooral argumenten van de bestuurderspartij' (Jan Willem Sap).
Interactief bestuur?
Is tenslotte interactief bestuur een remedie? Zo'n herijking van
principes van recht en democratie zou recht doen aan de veranderende
samenleving van de 21e eeuw (Sophie Van Bijsterveld) en zou een
radicale terugtred van de overheid moeten betekenen . Paul Frissen
verdedigt de stelling 'Het politieke monopolie op representatie kan
worden opgegeven. () We hebben een politiek zonder opvattingen nodig
die als lege institutie dienstbaar is aan de burger '. Dorien Pessers
trekt in haar bijdrage echter fel van leer tegen een dergelijk naïef
geloof in de maakbare samenleving van onderop: 'Frissens voorstellen
voor bestuurlijke vernieuwing lijken geïnspireerd door de slogan "Fuck
the rules and watch the traffic".
Exemplaren worden aan de pers toegestuurd. U kunt eventueel ook een
exemplaar afhalen bij de balie van het CDA huis (dr. Kuyperstaat 5,
Den Haag).
Nadere informatie te verkrijgen bij Thijs Jansen (hoofdredacteur),
e-mail jansen.wi@bureau.cda.nl of Jan Prij (redactiesecretaris),
06-52153145, e-mail prij.wi@bureau.cda.nl