Campagne Voedingscentrum niet evenwichtig

Voedingssupplementen in veel gevallen zinvol

ERMELO, 20040210 -- Het Voedingscentrum start campagne om gebruik van supplementen ter discussie te stellen en stelt zich op het standpunt dat bij een gevarieerde voeding suppletie niet nodig is. NPN vindt dat een gevarieerde voeding de beste basis is voor een goede gezondheid, echter voedingssupplementen zijn vaak een goede aanvulling. Voedingssupplementen kunnen een positieve rol vervullen voor veel Nederlanders. In elk geval kunnen kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen en alle Nederlanders boven 60 jaar alleen via suppletie aan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid voldoen. Bovendien blijkt uit consumptiepeilingen dat veel Nederlanders dagelijks minder dan de ADH innemen. Het Voedingscentrum benadrukt dit onvoldoende.



De slogan van het Voedingscentrum ' Eet lekker, gevarieerd en gezond, dan krijg je al je vitamines en mineralen binnen' geldt niet voor deze drie grote groepen. Bovendien wijst zij steeds weer op de mogelijke gevaren van een overdosering van vitamine A en D. In de Nederlandse situatie, waarin duidelijke maxima wettelijk bepaald zijn, zijn er echter geen veiligheidsproblemen bij het houden aan de aangegeven gebruiksadvies en komen in de praktijk ook niet voor.


Er zijn goede wetenschappelijke onderzoeken bij ouderen die aantonen dat door het gebruik van extra vitamines en mineralen in de vorm van supplementen een positieve invloed ontstaat t.a.v. de immuunrespons (Chandra, Lancet 1992), infecties (Girodon, Nutrition & Metabolism, 1997), het risico op Alzheimer (Cache County Study, 2004), preventie van chronische ziektes (Fletcher, JAMA 2002), risico op hartinfarct (SHEEP, Nutritional Epidemiology, 2003). Deze positieve gezondheidseffecten zijn nog niet algemeen wetenschappelijk aanvaard, maar goede wetenschappelijke studies met positieve resultaten van suppletie zijn er desalniettemin. De vraag is hoe lang het verantwoord is om deze feiten aan de consument te onthouden. Zou het niet zo moeten zijn dat zolang de betreffende doses veilig zijn dat de consument moet worden geïnformeerd zodat zelf een keuze kan maken!
Bovenstaande onderzoeken zijn deels gedaan met hogere doses dan de ADH. De ADH is immers geen maatstaf voor een optimale dosis bij diverse bevolkingsgroepen.


Op de website van het Voedingscentrum wordt gemeld dat men gemakkelijk teveel vitamine D kan binnenkrijgen. In de Nederlandse situatie waar in supplementen wettelijk niet meer dan 5 mcg per dagdosis is toegestaan is dat zeer onwaarschijnlijk. Immers de maximale veilige dagdosis die het Voedingscentrum aanhoudt is 25 mcg per dag (de officiële EU-instantie SCF heeft 50 mcg als veilig maximum bepaald) wordt pas gehaald als men diverse supplementen met vitamine D tegelijkertijd inneemt. Dat is bij normaal gebruik zeer onwaarschijnlijk. Door het zeer kleine gevaar van overdosering steeds te benadrukken worden de positieve effecten van suppletie ondergewaardeerd en de consument hiervan afgehouden.
Ook voor vitamine A geldt een maximale dosering (1200 mcg) van suppletie die redelijk ver onder de veilige dagelijkse dosis van 3000 mcg ligt.


Positief vinden wij dat het Voedingscentrum nu erkent dat bij een aanzienlijk deel van de ouderen (circa 25 %) de opname van vitamine B12 uit voeding verstoord is. Echter dit zou in de campagne en op de website veel duidelijker gecommuniceerd moeten worden. Nu ziet men deze informatie pas als men het deel over "Wie heeft extra vitamines nodig" tot het einde doorleest. Indien een oudere de Vitamine en Mineralen test doet wordt bovendien bij het eindadvies niet vermeldt dat er een redelijke kans (25 %) is dat vitamine B12 suppletie gewenst is. Ook zeer hoge doses vitamine B12 zijn zeer veilig. Steeds vaker wordt ook door voedingskundigen erkend dat een multivitamine supplement een gewenste aanvulling is voor ouderen.


Een aantal andere opmerkingen op de Vitamine en Mineralen test:
- bij zwangere vrouwen tussen 20 en 50 jaar wordt t.a.v. foliumzuur niet duidelijk vermeld dat suppletie noodzakelijk is. Immers bij een gevarieerde voeding (steeds het bovenste antwoord in de test) wordt het eindadvies: "U eet voldoende van de verschillende soorten produkten en hoeft zich geen zorgen te maken dat u te weinig vitamines en mineralen binnenkrijgt". Daaraan zou toegevoegd moeten worden: Bij zwangerschap is suppletie echter ook in uw situatie noodzakelijk.
- Bij ouderen boven 60 jaar geldt hetzelfde: de noodzaak van suppletie van vitamine D zou duidelijk vermeld moeten worden
- Bij ouderen wordt niet gevraagd naar chronisch geneesmiddelengebruik. Dat kan een grote invloed hebben op de nutriënten opnamen en behoefte.


De grote vraag is of deze campagne de consument op een evenwichtige wijze informeert over het mogelijke nut van suppletie, met name ook vanwege het feit dat vitamines en mineralen in de doseringen, zoals zij op de Nederlandse markt zijn, veilig zijn. Voor veel mensen kan suppletie tijdelijk of voor langere tijd zeker bijdragen aan het behoud van een goede gezondheid.
In termen van de grote bedreigingen voor de volksgezondheid zou het wenselijk zijn dat het Voedingscentrum aandacht besteed aan het nog steeds veel te hoge gebruik van nutriënt-arme, energierijke levensmiddelen die o.a. bijdragen aan de toename van overgewicht en diabetes en indirect aan het ontstaan van hart- en vaatziekten. Daar is echt gezondheidswinst te behalen voor de Nederlandse bevolking.
In het algemeen hebben gebruikers van voedingssupplementen een evenwichtiger voedingspatroon. Suppletie past in een bewust en gezond leefpatroon. Omdat de produkten veilig zijn is het zelf mogen kiezen en alle informatie daarover krijgen een recht, ook omdat deze consumenten bewust en uit eigen middelen aan preventie doen. De cruciale vraag is hoe lang het verantwoord is om dit gezonde gedrag te ontmoedigen, zoals het Voedingscentrum dat nu in feite doet.


Branchevereniging Natuur-& gezondheidsProducten Nederland (NPN)
Voor meer informatie: www.npninfo.nl
Tel: 0341-554023