Nieuws
18 feb 2004 - Jan Geluk: de kustverdediging moet
komende jaren topprioriteit krijgen
Inbreng AO Kierbesluit Haringvliet & Zwakke schakels in de kust. 18
februari 2004
De VVD maakt zich grote zorgen over de kustverdediging. Wij moeten de
komende jaren een absolute prioriteit stellen aan de veiligheid van de
kustprovincies. Onderzoek heeft aangetoond dat het zeewater de komende
jaren zal stijgen evenals het gegeven dat er hogere en sterkere golven
zijn. Als wij onze kust niet binnen afzienbare tijd verstevigen, voorzie
ik gevaarlijke situaties voor Nederland die niet zijn te overzien. De zee
kan altijd meer.
9 Miljoen mensen in Nederland leven achter onze dijken en leveren voor
ongeveer 60 % bij aan onze economische welvaart. Dit alles beneden
zeeniveau! Reden te meer om alle aandacht op veiligheid te vestigen.
Wat in de ogen van de VVD onjuist is - verkeerd gebruik van belastinggeld
- is het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen om zout water in te
laten voor natuurdoeleinden. Dit project van ca 34 miljoen, kost veel
geld en zal een gering natuureffect, hoe positief de VVD daar ook
tegenover staat, laten zien. Dit project is in onze ogen volstrekt
ondergeschikt aan de versteviging van onze kust. Waarom zouden wij
miljoenen uitgeven aan een plan dat op veel punten onduidelijk en
inefficiënt is, terwijl onze kust dringend aan versteviging toe is? Dat
kan ik mijn kiezers niet uitleggen. De VVD durft deze keuze tussen
veiligheid en natuur te maken. De inlaat van het zoute water zal in een
periode van veel aanvoer van zoetwater - de winter - zorgen voor weinig
zout water in het Haringvliet, terwijl in de zomerperiode het omgekeerde
het geval is. Planten in een brakmilieu hebben baat bij een constante
brakke leefomgeving, maar wisselingen van of zout of zoet zijn letterlijk
dodelijk. Daarnaast moet je maar hopen dat bij een tekort aan zoet water
in de grote rivieren, zoals afgelopen zomer de zoute zeewatertong in de
Haringvliet niet voor het inlaatpunt bij de Hoekschewaard komt te liggen,
waarbij deze geblokkeerd moet worden. Dat risico mogen wij nooit lopen.
De gehele zoetwatertoevoer voor het Rotterdamse industriegebied staat
daarmee op het spel.
De VVD wil de volle aandacht op dit probleem vestigen. Wij hebben er geen
behoefte aan de kop in het zand te steken. Wees duidelijk en zeg waar het
op staat! Wij vinden dat er geld voor de kust op lange termijn
vrijgespeeld moet worden.
Laten wij nu vandaag eens naar de lange termijn kijken en een blik 5 tot
15 jaar vooruit werpen. In elk geval ook over deze kabinetsperiode heen.
De VVD constateert daarbij het volgende:
1. Voor het herstel van de steenbekledingen van de dijken is 225 miljoen
¤ uitgetrokken tot 2010 (begroting 2004) De staatssecretaris geeft aan
dat er nog een tekort is van 300 miljoen ¤ ná 2010. Totaal zal er tot
2015, meer dan 1100 miljoen ¤ nodig zijn. (uw brief febr 2003)
2. Er zijn 9 zwakke schakels, zoals o.a. bij Den Helder tot Callantsoog,
de Pettemer en Hondsbossche zeewering, Hoek van Holland tot Kijkduin en
bij Cadzand. En dat ook nog exclusief de Waddenzee en de Westerschelde!
Volgens de nieuwe inzichten is hier ruim 700 miljoen voor nodig tot 2015.
Naar het onderzoek dat wij hier naar gedaan hebben blijkt dat er alleen
geld is gereserveerd vanaf 2008. Op het infrastructuurfonds zien wij tot
en met 2008 voor "aanleg en waterkeren" gemiddeld een bedrag gereserveerd
van 120 mln euro per jaar. Daar moet gemiddeld 85 mln van worden
afgetrokken voor de steenbekledingen. Is de conclusie juist dat er op het
infrastructuurfonds geen extra geld is gereserveerd tot 2008? Kan
aangegeven worden, waarom er pas drie jaar na afronding van de
planstudies - het geld voor de studies is beschikbaar tot 2005 - begonnen
wordt met de realisatie? Deze regering mag geen geld reserveren voor de
volgende regeerperiode (niet na 2010). Willen wij de opvolgers van deze
regering in 2007 achterlaten met enkele stevige lijken in de kast? Is het
verantwoord zo om te gaan met de veiligheid van de achterliggende burgers
en bedrijven?
3. Spuicapaciteit van de afsluitdijk. Het IJsselmeer wordt niet onder de
zwakke schakels in de kust gerekend maar is dit wel terecht, zo vraagt de
VVD fractie zich af. Vergroting van de spuicapaciteit van het IJsselmeer
is noodzakelijk. Afgelopen weken is dit ivm de problemen van de balgstuw
voor Zwolle weer eens duidelijk geworden. Dit project is echter vertraagd
in het MIT naar 2008-2013. De vrijkomende gelden worden gebruikt voor het
Nationaal Bestuursakkoord Water. Maar bij ongewijzigd beleid - geen extra
spuicapaciteit - zullen er vanaf 2010 dijken zijn langs het IJsselmeer
die niet voldoen aan de toetsingen! U motiveert dit besluit met de
woorden dat dit risico voor enkele jaren aanvaardbaar wordt geacht. De
VVD vindt dit balanceren aan de rand. "De mooiste bloemen groeien altijd
aan de rand van de afgrond"!
4. Bij de Haringvlietsluizen kampt u met een schaarste aan budgetten voor
onderhoud. Zoals bij meerdere Rijkswaterwegen.
5. Waterschappen worden gevraagd voor te financieren bij de versterking
van de zwakke schakels. Dit is ook niet van weelde en getuigd van een
tekort aan middelen
Kortom, aangetoond is overduidelijk dat kustverdediging geld kost, véél
geld en dat het zeer verleidelijk is de investeringen naar achter te
schuiven in een periode dat het geld elders hard nodig is.
Tevens is duidelijk dat er voor de kustverdediging onvoldoende geld is
gereserveerd voor de middenlange termijn tot 2007-2008 en tevens dat er
nog geen geld is gereserveerd na deze periode en dit allemaal in de
toekomst gevonden zal moeten worden!
Mijn vraag aan de staatssecretaris is of zij deze mening deelt en of het
juist is dat er in feite te weinig geld voor onze kust is gereserveerd in
de nabije toekomst?
Wij kunnen daar best creatief in zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan mijn,
door de Kamer breed aangenomen motie, voor het plan van kustuitbreiding
voor Zuid-Holland. Hier zijn combinaties van landaanwinning voor allerlei
doeleinden inclusief natuur en kustverdediging bij mogelijk.
Het is aan de politieke om keuzes te maken.
Daarom wil de VVD de motie die een heroverweging vraagt dan ook wederom
in stemming wil brengen na dit overleg met de staatssecretaris. Laat
vooral duidelijk zijn dat met heroverwegen van het kierbesluit bedoeld
wordt "stoppen met" de inlaat van het zoute water bij deze sluis.
Dit overleg "het kierbesluit van het Haringvliet" gekoppeld met de
"zwakke schakels in onze kust" geeft de politiek een uitgelezen moment te
kiezen voor datgene wat echt belangrijk is. Eerst veiligheid en dan
natuur. Kiezen voor veiligheid en daar ook geld voor vrijmaken.
VVD