VVD



Nieuws

18 feb 2004 - Jan Geluk: de kustverdediging moet
komende jaren topprioriteit krijgen

Inbreng AO Kierbesluit Haringvliet & Zwakke schakels in de kust. 18 februari 2004

De VVD maakt zich grote zorgen over de kustverdediging. Wij moeten de komende jaren een absolute prioriteit stellen aan de veiligheid van de kustprovincies. Onderzoek heeft aangetoond dat het zeewater de komende jaren zal stijgen evenals het gegeven dat er hogere en sterkere golven zijn. Als wij onze kust niet binnen afzienbare tijd verstevigen, voorzie ik gevaarlijke situaties voor Nederland die niet zijn te overzien. De zee kan altijd meer.

9 Miljoen mensen in Nederland leven achter onze dijken en leveren voor ongeveer 60 % bij aan onze economische welvaart. Dit alles beneden zeeniveau! Reden te meer om alle aandacht op veiligheid te vestigen.

Wat in de ogen van de VVD onjuist is - verkeerd gebruik van belastinggeld - is het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen om zout water in te laten voor natuurdoeleinden. Dit project van ca 34 miljoen, kost veel geld en zal een gering natuureffect, hoe positief de VVD daar ook tegenover staat, laten zien. Dit project is in onze ogen volstrekt ondergeschikt aan de versteviging van onze kust. Waarom zouden wij miljoenen uitgeven aan een plan dat op veel punten onduidelijk en inefficiënt is, terwijl onze kust dringend aan versteviging toe is? Dat kan ik mijn kiezers niet uitleggen. De VVD durft deze keuze tussen veiligheid en natuur te maken. De inlaat van het zoute water zal in een periode van veel aanvoer van zoetwater - de winter - zorgen voor weinig zout water in het Haringvliet, terwijl in de zomerperiode het omgekeerde het geval is. Planten in een brakmilieu hebben baat bij een constante brakke leefomgeving, maar wisselingen van of zout of zoet zijn letterlijk dodelijk. Daarnaast moet je maar hopen dat bij een tekort aan zoet water in de grote rivieren, zoals afgelopen zomer de zoute zeewatertong in de Haringvliet niet voor het inlaatpunt bij de Hoekschewaard komt te liggen, waarbij deze geblokkeerd moet worden. Dat risico mogen wij nooit lopen. De gehele zoetwatertoevoer voor het Rotterdamse industriegebied staat daarmee op het spel.

De VVD wil de volle aandacht op dit probleem vestigen. Wij hebben er geen behoefte aan de kop in het zand te steken. Wees duidelijk en zeg waar het op staat! Wij vinden dat er geld voor de kust op lange termijn vrijgespeeld moet worden.

Laten wij nu vandaag eens naar de lange termijn kijken en een blik 5 tot 15 jaar vooruit werpen. In elk geval ook over deze kabinetsperiode heen.

De VVD constateert daarbij het volgende:

1. Voor het herstel van de steenbekledingen van de dijken is 225 miljoen ¤ uitgetrokken tot 2010 (begroting 2004) De staatssecretaris geeft aan dat er nog een tekort is van 300 miljoen ¤ ná 2010. Totaal zal er tot 2015, meer dan 1100 miljoen ¤ nodig zijn. (uw brief febr 2003)

2. Er zijn 9 zwakke schakels, zoals o.a. bij Den Helder tot Callantsoog, de Pettemer en Hondsbossche zeewering, Hoek van Holland tot Kijkduin en bij Cadzand. En dat ook nog exclusief de Waddenzee en de Westerschelde! Volgens de nieuwe inzichten is hier ruim 700 miljoen voor nodig tot 2015. Naar het onderzoek dat wij hier naar gedaan hebben blijkt dat er alleen geld is gereserveerd vanaf 2008. Op het infrastructuurfonds zien wij tot en met 2008 voor "aanleg en waterkeren" gemiddeld een bedrag gereserveerd van 120 mln euro per jaar. Daar moet gemiddeld 85 mln van worden afgetrokken voor de steenbekledingen. Is de conclusie juist dat er op het infrastructuurfonds geen extra geld is gereserveerd tot 2008? Kan aangegeven worden, waarom er pas drie jaar na afronding van de planstudies - het geld voor de studies is beschikbaar tot 2005 - begonnen wordt met de realisatie? Deze regering mag geen geld reserveren voor de volgende regeerperiode (niet na 2010). Willen wij de opvolgers van deze regering in 2007 achterlaten met enkele stevige lijken in de kast? Is het verantwoord zo om te gaan met de veiligheid van de achterliggende burgers en bedrijven?

3. Spuicapaciteit van de afsluitdijk. Het IJsselmeer wordt niet onder de zwakke schakels in de kust gerekend maar is dit wel terecht, zo vraagt de VVD fractie zich af. Vergroting van de spuicapaciteit van het IJsselmeer is noodzakelijk. Afgelopen weken is dit ivm de problemen van de balgstuw voor Zwolle weer eens duidelijk geworden. Dit project is echter vertraagd in het MIT naar 2008-2013. De vrijkomende gelden worden gebruikt voor het Nationaal Bestuursakkoord Water. Maar bij ongewijzigd beleid - geen extra spuicapaciteit - zullen er vanaf 2010 dijken zijn langs het IJsselmeer die niet voldoen aan de toetsingen! U motiveert dit besluit met de woorden dat dit risico voor enkele jaren aanvaardbaar wordt geacht. De VVD vindt dit balanceren aan de rand. "De mooiste bloemen groeien altijd aan de rand van de afgrond"!

4. Bij de Haringvlietsluizen kampt u met een schaarste aan budgetten voor onderhoud. Zoals bij meerdere Rijkswaterwegen.

5. Waterschappen worden gevraagd voor te financieren bij de versterking van de zwakke schakels. Dit is ook niet van weelde en getuigd van een tekort aan middelen

Kortom, aangetoond is overduidelijk dat kustverdediging geld kost, véél geld en dat het zeer verleidelijk is de investeringen naar achter te schuiven in een periode dat het geld elders hard nodig is.

Tevens is duidelijk dat er voor de kustverdediging onvoldoende geld is gereserveerd voor de middenlange termijn tot 2007-2008 en tevens dat er nog geen geld is gereserveerd na deze periode en dit allemaal in de toekomst gevonden zal moeten worden!

Mijn vraag aan de staatssecretaris is of zij deze mening deelt en of het juist is dat er in feite te weinig geld voor onze kust is gereserveerd in de nabije toekomst?

Wij kunnen daar best creatief in zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan mijn, door de Kamer breed aangenomen motie, voor het plan van kustuitbreiding voor Zuid-Holland. Hier zijn combinaties van landaanwinning voor allerlei doeleinden inclusief natuur en kustverdediging bij mogelijk.

Het is aan de politieke om keuzes te maken.

Daarom wil de VVD de motie die een heroverweging vraagt dan ook wederom in stemming wil brengen na dit overleg met de staatssecretaris. Laat vooral duidelijk zijn dat met heroverwegen van het kierbesluit bedoeld wordt "stoppen met" de inlaat van het zoute water bij deze sluis.

Dit overleg "het kierbesluit van het Haringvliet" gekoppeld met de "zwakke schakels in onze kust" geeft de politiek een uitgelezen moment te kiezen voor datgene wat echt belangrijk is. Eerst veiligheid en dan natuur. Kiezen voor veiligheid en daar ook geld voor vrijmaken.