persbericht / nr. 1765
24-februari-2004
Landbouwbeleid kan natuurdoelen dichterbij brengen
Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van de EU biedt de
lidstaten verschillende instrumenten om rekening te houden met eisen
op het gebied van natuur en landschap. Zo wordt door middel van
cross-compliance de directe inkomenssteun gekoppeld aan minimale
kwaliteitseisen. Daarnaast maken natuur- en milieumaatregelen binnen
de plattelandsontwikkelingsprogramma's het mogelijk om vergoedingen te
verstrekken voor aanvullende eisen. Publiek-private samenwerking van
maatschappelijke organisaties en boeren kan de integratie van milieu-
en natuureisen in het GLB versterken. Zulke samenwerking bevordert de
maatschappelijke acceptatie van veranderingen in de landbouw en brengt
de daarvoor benodigde kennis uit verschillende bronnen bij elkaar. Zij
vergroot daarmee het draagvlak voor toekomstige uitgaven voor het
landbouwbeleid. Dit concludeert het LEI (onderdeel van Wageningen UR)
in een onderzoek ten behoeve van het Ministerie van LNV en het
Natuurplanbureau.
Opzet van het onderzoek
Het onderzoek heeft betrekking op Nederland, Duitsland, het Verenigd
Koninkrijk en Denemarken. Over de periode 1995-1999 zijn in deze
landen bedrijven vergeleken die al dan niet in aanmerking kwamen voor
specifieke natuur- en milieuvergoedingen in het kader van het GLB.
Daarnaast zijn op basis van interviews de recente ontwikkelingen in
die landen rond de hervorming van het GLB en de natuurdoelen in kaart
gebracht.
Een van de conclusies is dat de vergoedingen op basis van het
landbouwmilieuprogramma voor deelnemende melkveehouders in Nederland
fors achterblijven bij die in omringende landen. Per kilo
geproduceerde melk wordt in Nederland een halve eurocent uitgekeerd,
terwijl in West-Engeland bijna 2 eurocent vergoeding wordt verstrekt.
De oorzaak van dit verschil ligt vooral in de hoge melkproductie per
hectare in Nederland. Daarbij komt dat voor de intensieve bedrijven in
ons land een vergoeding per hectare problematisch is, omdat de
vergoeding niet opweegt tegen de inkomstenderving.
Aanbevelingen
Het rapport mondt uit in drie aanbevelingen waardoor bij de hervorming
van het landbouwbeleid nog meer dan tot nu toe rekening kan worden
gehouden met natuur en landschap:
- zorg voor een basisvergoeding in het landbouwmilieubeleid, met
eenvoudige eisen waaraan veel agrariërs kunnen voldoen;
- verbeter de communicatie over de natuur- en landschapsmaatregelen
die agrariërs in het kader van het GLB nemen;
- betrek ook niet-landbouworganisaties bij de invulling van
programma's in het kader van het GLB. De betrokkenheid van natuur- en
milieuorganisaties, toeristische organisaties en
waterleidingmaatschappijen zal de maatschappelijke acceptatie van het
GLB ook op de langere termijn versterken.
---
Nature management, landscape and the CAP. Het rapport bestellen
'rapport 3.04.01'.
LEI