Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

Architectuurcentrum Aorta presenteert:

Lelijk is geen argument

Toonbeelden van de wederopbouw in Nederland 1940-1965

tentoonstelling

woensdag 17 maart t/m 17 april 2004

Een reizende tentoonstelling van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.

Na de Tweede Wereldoorlog lag Nederland in puin. De binnensteden van Rotterdam, Rhenen, Arnhem, Nijmegen en Groningen waren grotendeels verwoest. Alleen al 100.000 woningen werden vernietigd. Met grote inzet werd het land weer opgebouwd. De wederopbouwperiode was een tijd van productie en samenwerking, en van optimisme en vrijheid. Dat is aan de bebouwing en de toegepaste kunst af te lezen, zoals de Lijnbaan in Rotterdam. De toenemende mobiliteit en vrije tijd leidden tot unieke projecten zoals de Velsertunnel, de Euromast en de Efteling. Daarnaast werden, om de hoge woningnood te bestrijden, nieuwe woningtypen geïntroduceerd zoals de galerijflat, duplexwoning en keuzeplanwoning. Open, groene woonwijken zoals het Soesterkwartier in Amersfoort en Kanaleneiland in Utrecht vervulden een voorbeeldfunctie. Kanaleneiland dankt haar naam aan de ligging tussen het Amsterdam-Rijnkanaal en het Merwedekanaal. Nagenoeg alle 7800 woningen zijn gebouwd in de vorm van portiekflats met enkele eengezinswoningen. De herstructureringsplannen voor deze wijk zijn momenteel in volle gang.

Veel gebouwen uit de wederopbouwperiode worden nu met sloop bedreigd. Het is dan ook de hoogste tijd het erfgoed van de wederopbouw op z n cultuurhistorische waarde te schatten. En lelijk is daarbij geen argument om tot sloop over te gaan. Aan de hand van tien thema s en vijftig illustraties wordt een bijzonder tijdsbeeld van de jaren vijftig en zestig getoond. Basis voor de tentoonstelling is de gezamenlijke publicatie van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en het Nederlands Architectuurinstituut Toonbeelden van de Wederopbouw (2002)

De tentoonstelling is aangevuld met drie onderwerpen die zijn geselecteerd door de sectie Monumentenzorg van de Gemeente Utrecht. Voor informatie over naoorlogse schoolgebouwen wordt gebruik gemaakt van het onderzoek dat in opdracht van de sectie Monumenten is uitgevoerd. Daarnaast komen het Rietveldcomplex in Hoograven, ontwerpen voor de openbare ruimte zoals pleinen (Vredenburg), straatmeubilair en kunst in de openbare ruimte aan de orde.

18 maart 20.00 uur Opening & lezing Hoograven

(door Marinke Steenhuizen & Noël van Doorn)

In de wijk Hoograven heeft Rietveld op grotere schaal geëxperimenteerd met zijn massaproduceerbare woningbouw. De verkavelingvorm van het stedenbouwkundig plan voor Utrecht-Hoograven maakt gebruik van herhaalbare wooneenheden, de zogenaamde stempels. Rietveld werkte drie eenheden uit. Een deel van deze woningen worden momenteel door architect Bertus Mulder gerestaureerd. De lezing van Marinke Steenhuizen gaat over de architectuurhistorische achtergrond van deze wijk. Aansluitend daaraan geeft Noël van Doorn uitleg over de wijze waarop en in welke mate deze historie als onderlegger gebruikt kan worden voor de herontwikkelingsplannen.

Na afloop is er gelegenheid voor vragen en een discussie.

Lezingen

In aansluiting op de tentoonstelling organiseert Aorta een twee lezingen met een historische insteek over de naoorlogse wijken van Utrecht. De herstructureringsplannen zijn volop in ontwikkeling, maar veelal weet men niet hoe het oorspronkelijke plan voor deze wijken in elkaar stak en wat de achterliggende ideologie was die de inrichting bepaalde. De volgende onderwerpen komen aan bod.

24 maart 20.00 uur Kleine naoorlogse invullingen (door Bettina van Santen)

Niet alle naoorlogse bouwprojecten behelzen de ontwikkeling van hele wijken. Voor de grenswijziging van 1954 werd er ook al volop gebouwd op de laatste open plekken binnen de gemeentegrenzen. Zo kwamen kleinere projecten zoals het Majellapark, de Halve Maan en Pijlsweerd voor een groot deel tot stand. Maar ook het uitbreidingsplan Kromme Rijn met het Lodewijk Napoleonplantsoen en de villa's aan de Breitnerlaan.

7 april 20.00 uur Overvecht (door Bettina van Santen)

Overvecht is een duidelijk begrensde wijk aan de noordkant van Utrecht. Het, in de middeleeuwen ontgonnen, veenweidegebied werd tussen 1959 en 1970 herschapen in een woonwijk met nu zo n 30 duizend inwoners. De wijk is opgezet als ruime woonwijk met veel hoogbouw, veel groen en brede wegen. Het uitbreidingsplan voor Overvecht van de Dienst Stadsontwikkeling dateert uit 1961. Door deze ruime opzet is het de groenste wijk van de stad. Maar Overvecht kent inmiddels ook de typische sociaal-maatschappelijke problemen van de grote stad. Een deel van de woningen in de wijk, waaronder de karakteristieke hoogbouw, wordt de komende jaren als onderdeel van een groot herstructureringsprogramma aangepast aan de wooneisen van nu.

Bettina van Santen is medeauteur van de publicatie De Utrechtse Wijken. Overvecht

Locatie: Architectuurcentrum Aorta, Achter de Dom 14,

Toegang: De tentoonstelling is gratis toegankelijk. Voor de lezing op 24 maart en 7 april wordt: ¬6.00 voor beide lezingen, ¬ 3,50 per keer. Vrienden van Aorta, CJP en 65+ pas ¬ 3,00

U wordt verzocht van tevoren te reserveren via Architectuurcentrum Aorta: tours@aorta.nu of tel: 030 2321686. Kijk voor meer informatie op www.aorta.nu

Architectuurcentrum Aorta, Achter de Dom 14, Utrecht, tel. (030)2321686, fax (030)2321390

Openingstijden: woensdag tot en met vrijdag 12.00-17.00 uur, zaterdag 13.00-17.00 uur.

De tentoonstelling is georganiseerd door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg gedeeltelijk aangevuld door de sectie Monumenten van de Gemeente Utrecht in samenwerking met architectuurcentrum Aorta.

badd4b.gif

Noot voor de redactie

Ingezonden persbericht