Socialistische Partij
`Kabinet moet solidariteit in pensioenstelsel handhaven'
26-05-2004 * De SP heeft in het Kamerdebat over het conflict rond het
prepensioen de regering opgeroepen om bij zinnen te komen. Kamerlid
Jan de Wit waarschuwde voor `Engelse toestanden', verwijzend naar de
dramatische gevolgen daar van de invoering van het model dat ook
Balkenende nu voorstaat.
De coalitiepartijen VVD, CDA en D66 leggen de schuld van het mislukte
overleg over verlof- en prepensioenregelingen van het Voorjaarsoverleg
bij de sociale partners. Premier Balkenende vindt dat de linkse
oppositiepartijen zich "conservatief en kortzichtig" opstellen in hun
kritiek dat het kabinet de solidariteit in het pensioenstelsel zou
negeren. "Daarmee beledigt Balkenende eigenlijk het grootste deel van
de bevolking," concludeert De Wit. "Onderzoek van RTL Nieuws wijst
immers uit dat een zeer ruime meerderheid van de Nederlanders de
kritiek van de bonden en de linkse partijen deelt."
Balkenende ziet geen ruimte meer voor nieuw overleg met de sociale
partners en wil de afschaffing van het prepensioen nu in de Kamer
afkaarten. De kabinetspartijen blijven de regering onvoorwaardelijk en
kritiekloos steunen.
---
Lees hier de bijdrage van Jan de Wit in de eerste termijn van het
debat:
---
Voorzitter,
Vorige week heeft de SP uitgesproken dat de vakbondsvoorzitter terecht
het compromis van de werkgevers en het kabinet hebben afgewezen. Dat
compromis betekent namelijk vrijwel het einde van de mogelijkheid om
voor je 65e met werken te stoppen.
Op dit moment is in een groot aantal gevallen stoppen met werken op 60
jaar mogelijk, zoals in de bouw en andere sectoren met zwaar werk. Het
pensioen is dan 85% van het laatste loon. De huidige fiscale ruimte
wordt daar volledig benut. Het eindbod van het kabinet is stoppen op
62,5 jaar maar dan met een pensioen van 70 procent van het laatst
verdiende loon. Dus later stoppen met een lager pensioen. Twee
ernstige verslechteringen. Maar het kabinetsplan zal nog slechter voor
de werkenden uitpakken
Voor prepensioen wordt nu gespaard door jong en oud. Het is een op
solidariteit gebaseerde regeling waar iedereen aan mee spaart en die
een gegarandeerd inkomen op oudere leeftijd geeft. In het eindbod van
het kabinet hoeft niemand aan het collectieve sparen deel te nemen en
kan iemand er op ieder gewenst moment uitstappen. Het uitstappen wordt
zelfs beloond. Het geld dat is gespaard door de werknemer en de
werkgever krijg je terug. Dat lijkt heel aantrekkelijke om tijdelijk
hoge uitgaven te kunnen betalen of om een hoger nettoloon te hebben.
Maar de rekening krijg je later in je leven gepresenteerd. Als je dan
op je 45e besluit om toch nog te gaan sparen voor een prepensioen is
dat onbetaalbaar geworden. De basis wordt te smal, de premies te hoog,
waardoor nog meer mensen zullen afhaken Een prepensioen wordt dan
onbereikbaar. Dan moet je doorwerken tot je 65e. Geld om eerder te
stoppen is er immers niet. Dit is de doodsteek voor de
prepensioenregelingen. Veel ouderen zijn op of worden afgeschreven
rond hun 60. Hun oude dag wordt WW of bijstand.
Het gaat dus niet om een humeurige Lodewijk de Waal die zomaar iets
afwijst. Maar het gaat om het afwijzen van een dramatische
verslechtering die alle werkenden zal treffen. En een principiële
breuk met het huidige pensioensysteem. Het verschil is dus niet een
half jaar of jaar eerder of later met pensioen. Het is wel of geen
prepensioen. Het is tijdig kunnen stoppen met je werk of doorbuffelen
tot je 65e.
Het is de VVD agenda van extreme individualisering die hier door het
kabinet wordt uitgevoerd. Jongeren worden tegen ouderen opgezet. Hen
wordt voorgehouden dat nu betalen voor een prepensioen hetzelfde is
als je geld in een zwart gat gooien. Of dat je alleen maar betaald aan
ouderen en er in de toekomst zelf niets aan hebt. Of dat zelf sparen
en beleggen veel beter is. Dat is demagogie. Deelnemen aan een
pensioenfonds is sparen voor jezelf met hulp van je collega's.
Het "uit kunnen stappen", opting-out , wordt in Engeland al toegepast.
Met dramatische gevolgen. Velen hebben hun geld zien verdampen of
zitten nu met gigantische schulden door dubieuze beleggingen van
verzekeraars. De Britse regering heeft zelfs een onafhankelijke
autoriteit (Financal Service Authority) in het leven geroepen die
waarschuwt voor de risico's vanr opting-out. Zij zeggen dat "uit een
pensioen-stelsel stappen vrijwel altijd betekent dat de vergoeding bij
pensioen lager is". Ook de WRR zegt al in 1999 dat individueel sparen
nadelig is. Dus geen enkele reden om Engelse toestanden in te voeren.
Feilloos voelt de Nederlandse bevolking aan dat de kabinetsplannen
nadelig zijn. Uit een enquete van RTL blijkt dat 75% van de
Nederlanders het verzet van FNV en CNV steunt. Het lijkt erop dat
minister Zalm ook ziet dat er in het land geen meerderheid is voor
deze rigoureuze plannen. Hij chanteert de vakbeweging met het niet
meer algemeen verbindend verklaren van CAO-s als de vakbonden de
rekening bij de werkgevers neer gaan leggen. Hij ligt dus op een
ramkoers. Is dat ook de mening van het kabinet?
De eerste actie tegen de kabinetsplannen was een werkonderbreking bij
de Cokesfabriek van Corus in IJmuiden. Havenwerkers hebben een
actiecomité "de maat is vol". Het gonst van de roep om verzet en
actie. Het kabinet en de werkgevers doen er goed aan om in te binden.
Rommelen met de oudedagsvoorziening is knoeien met diepgewortelde
normen en waarden: een goede oude dag.