5 miljoen euro bezuinigen
EDE BEZUINIGT 5 MILJOEN EURO - deel I
Maak hieronder uw keuze:
Deel I
* Fysiek
* Sociaal
* Personeel en organisatie
Deel II
* Frictiekosten
* Projecten / investeringen
* Inkomsten
* Afschaffing OZB
* Tot slot
Klik hier voor het persbericht
aan de gemeenteraad van Ede
Ede, 4 juni 2004
Onderwerp: extra bezuinigingsopgave
Wij hebben een Perspectiefnota uitgebracht waaruit blijkt dat er ten
opzichte van de laatst vastgestelde meerjarenbegroting 2004 2007
tekorten ontstaan. Alhoewel er nog vele onzekerheden bestaan, wordt er
rekening mee gehouden dat deze oplopen op tot EUR 5 miljoen. De
definitieve omvang van dit perspectief kan verder bepaald worden na
het uitkomen van de juni-circulaire en uiteindelijk vastgesteld worden
na het uitkomen van de september-circulaire, waarin de laatste jaren
traditiegetrouw de echte budgettaire consequenties concreet worden.
Het financiële beeld is dus uitermate somber. De gemeente Ede staat
door de rijksbezuinigingen vanwege de economische recessie nu voor een
extra ombuigingsopgave. Dat geldt ook voor andere gemeenten. De meeste
gemeenten met vergelijkbare omvang staan voor vergelijkbare grote
opgaven. Wel hebben we enig voordeel met het feit dat wij voorgaande
jaren reeds geanticipeerd hebben met ingrijpende
herschikkingsoperaties. Maar om nu weer zon EUR 5 miljoen te
bezuinigen zonder dat de burger het merkt, is onmogelijk. Pijnlijke en
voelbare keuzes zijn absoluut onontkoombaar. Maar we willen dat wel zo
verantwoord mogelijk doen.
Bij de afwegingen rondom de concrete invulling, zoals u toegezegd
middels deze juni-brief, hebben wij onze keuzes mede gebaseerd op de
onderstaande visie.
Als uitgangspunt hanteren wij dat we de minder draagkrachtigen in onze
samenleving zoveel mogelijk ontzien. Ook willen we dat belangrijke
structuren overeind blijven; met name die structuren die van vitaal
belang zijn voor onze gemeenschap. Op het gebied van wonen en
woonvoorzieningen, economie en werkgelegenheid, onderwijs en
wezenlijke ontplooiingsmogelijkheden.
De tijden zijn veranderd en het huidige financiële beeld beïnvloedt de
ambities die we ons kunnen stellen. We willen een zorgvuldige overheid
blijven. Dat betekent dat we onze ambities moeten bijstellen. We
zullen in de komende jaren niet veel nieuwe financiële inspanningen op
ons kunnen nemen. Dit betekent bijvoorbeeld dat we, ook in financiële
zin soms een groter beroep zullen doen op de eigen
verantwoordelijkheid van de burgers en organisaties in onze gemeente.
Ook al zit de conjunctuur nu tegen, het gaat de meeste mensen nog
tamelijk goed. De welvaart blijft over een langere periode genomen per
huishouden toenemen.
In het beroep op eigen verantwoordelijkheid houden we wel rekening met
de mensen die zonder werk zijn en niet of veel minder hebben
geprofiteerd van de gunstige ontwikkelingen in de afgelopen jaren. De
mensen die voor hun eerste levensbehoeften van de gemeente afhankelijk
zijn, willen we daarom zoveel mogelijk ontzien.
De speerpunten in het convenant dat we in 2002 maakten, met name de
thema's zorg, veiligheid en onderwijs willen we ook nu handhaven. Met
daaraan toegevoegd het grote belang van werkgelegenheid, vooral voor
jongeren. Maar ook wonen en het voorzien in passende en betaalbare
huisvesting behoren tot ons prioriteitenpakket.
Een belangrijk uitgangspunt bij onze bezuinigingsvoorstellen is, om
niet alleen de `kaasschaafmethode` te gebruiken, maar vooral bewuste
keuzes te maken ten aanzien van het schrappen of temporiseren van
concrete projecten of werkzaamheden. Temporiseren willen we hier
nadrukkelijk niet als een pleisterwoord gebruiken. We gaan er vanuit
dat de economische conjunctuur weer zal verbeteren en dat we op
termijn in staat zullen zijn om voorgenomen projecten dan als nieuw
beleid uit te voeren. Het gaat er nu om, op een zo goed en verantwoord
mogelijke manier door de malaise van dit moment te laveren. Zonder
teveel schade toe te brengen aan belangrijke structurele voorzieningen
in onze gemeenschap en met het waar mogelijk stimuleren van sociaal en
economisch belangrijke dragers daarin.
Bij onze voorstellen om tot invulling te komen van het tekort op de
Perspectiefnota is naast de bekende vierdeling van de programmas
Fysiek, Sociaal, Projecten en Inkomsten ter wille van de
herkenbaarheid nog een categorie aan toegevoegd, Personeel en
Organisatie. Doordat we nu niet de eerder genoemde kaasschaaf
hanteren, maar gericht projecten en werkzaamheden schrappen, is het
beter mogelijk om ook de daarbij behorende personele capaciteit te
benoemen. Uitgangspunt hierbij is dat taakreductie leidt tot het
vervallen van functies en de erbij behorende overhead. Bij de reductie
van personele capaciteit hebben de beheers- en uitvoeringsfuncties
voorrang boven de beleidsfuncties.
Fysiek
Bij het toewijzen van de kortingsbedragen zijn de economisch
gerelateerde beleidsvelden zoveel mogelijk buiten beschouwing gelaten,
omdat juist deze functies voor onze gemeente belangrijke structuren
bieden. De keuze is voornamelijk gericht op het beheer (met name de
reiniging) van de openbare ruimte, het buitengebied, het taakveld
milieu en de brandweer. Boven deze grens is het doorvoeren van
kortingen voor de burger het minst belastend. In totaal willen wij
circa EUR 925.000 op de betreffende programmas realiseren. Meer
concreet gaat het om:
Programma/product
Bedrag
Toelichting wijze van uitvoering
Beheer Openbare Ruimte, IBOR
300.000
Hoofdzakelijk op schoonhouden van de wegen, voet- en fietspaden en
groenvoorzieningen. Het onderhoud wordt ontzien om
kapitaalvernietiging te voorkomen.
Milieu en landschap, milieuactiviteiten en educatie
150.000
Stopzetten van bovenwettelijke taken
Milieu en landschap, natuur en landschap
125.000
Bezuiniging op budgetten monumenten, sloop agrarische bebouwing,
budgetten bosbeheer en subsidies/vergoedingen natuur, recreatie en
toerisme
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen, RO
125.000
Minimaliseren inventarisatie en onderzoek tbv bestemmingsplannen naar
ondergrens wettelijk minimum; vermindering beleidsinzet ruimtelijke
plannen
Brandweer
125.000
Teruggang in niveau brandweertaken
Beheer Openbare Ruimte, Verkeersveiligheid
75.000
Versobering naar minimaal wettelijk niveau; vermindering van budgetten
voor bebording en VRIs
Recreatie
25.000
Stoppen SRE-subsidie
Naast deze taakstellingen dient in evenredigheid, met uitzondering van
de brandweer aangezien deze korting al grotendeels op personeel moet
worden gehaald, voor EUR 400.000 aan aanvullende personeelsmiddelen
ingeleverd worden door de sector ROB. Deze sectorspecifieke personele
invulling kent 4 lagen:
* Mens volgt taak;
* Minder directe overhead, zowel ondersteuning als management en
leidinggeven;
* Minder beleid, nadruk op uitvoering;
* Minder interne dienstverlening.
De directie krijgt de opdracht tot concrete invulling te komen met
inachtneming van bovenstaande, waarbij de nadruk op de eerste en
tweede laag gelegd wordt. Toch zullen ook op de derde en vierde laag
maatregelen genomen moeten worden, wat ertoe kan leiden dat de omvang
van de taakstelling op de verschillende beleidsvelden toe kan nemen of
op andere beleidsvelden ingevuld moet worden. Een groot deel van de
productie in de categorie Fysiek wordt namelijk al door directe arbeid
uitgevoerd.
Voor de begrotingsbehandeling worden de aanvullende consequenties
vanuit de personele doorwerking in beeld gebracht.
Sociaal
Er is bewust voor gekozen om het beleidsveld Zorg zoveel mogelijk te
ontzien. De nadruk is gelegd op Cultuur, Sport en Volwasseneneducatie.
De gebruikers van deze categorieën moeten geacht worden ook met minder
directe steun van de overheid hiervan gebruik te kunnen blijven maken,
terwijl juist het onderdeel Zorg tot een bepaald niveau ook
beschikbaar moet blijven voor onze minder draagkrachtige inwoners die
van deze voorzieningen afhankelijk zijn.
Ook op de sociale programmas willen wij een korting van totaal circa
EUR 875.000 doorvoeren. Meer concreet gaat het om:
Programma/product
Bedrag
Toelichting wijze van uitvoering
Cultuur
350.000
Verlagen subsidie Podiumkunsten, versoberen musea, verlagen subsidie
Minderheden, verlagen subsidie Amateurkunst
Sport
175.000
Opheffen investeringssubsidie (zogeheten1/3 regeling), subsidie
zwembad Bennekom verminderen, kleedkamers buitensport overdragen aan
verenigingen
Zorg
175.000
Inkomensafhankelijk maken en/of versoberen van verstrekkingen WVG
Educatie, volwasseneneducatie
150.000
Stopzetten subsidiëring Volksuniversiteit en Avondschool en
verminderen subsidie ROC/A12
Educatie, godsdienstonderwijs
25.000
Niet meer subsidiëren godsdienstonderwijs op openbare scholen
Ook hier geldt dat naast deze kortingen, die voornamelijk in de
subsidiesfeer liggen, de uitvoerende sector EWZ een personele bijdrage
van EUR 400.000 dient te leveren, eveneens door de directie nader in
te vullen over de voornoemde 4 lagen:
* Mens volgt taak;
* Minder directe overhead, zowel ondersteuning als management en
leidinggeven;
* Minder beleid, nadruk op uitvoering;
* Minder interne dienstverlening.
In tegenstelling tot de uitvoeringsgeoriënteerde Fysieke categorie is
aan het verstrekken van subsidies relatief weinig directe
personeelsinzet verbonden. Ook hier geldt dat deels invulling via de
derde en vierde laag zal plaats moeten vinden, hetgeen kan leiden tot
vermindering van uitvoeringscapaciteit op andere taken.
De aanvullende consequenties zullen voorafgaand aan de
begrotingsbehandeling in beeld worden gebracht.
Personeel en organisatie
Uit de taakreductie binnen de Fysieke en Sociale beleidsvelden vloeit
aanvullend een personele reductie voort. Voor zowel Fysiek als Sociaal
betreft dit een personele bijdrage van EUR 400.000 die wordt opgelegd
aan de sectoren ROB en EWZ.
Naast deze specifieke personeelsreductie op de lijnsectoren, neemt ook
de behoefte aan centrale overhead af. Dit is vertaald in een bedrag
van EUR 200.000 die als taakstelling aan de centrale
organisatieonderdelen FBB en CZ is opgelegd. Daarbovenop voeren wij
een efficiencysurplus door op de hele organisatie. Dit betreffen taken
en voorzieningen die ondersteunend zijn voor het bestuur en de
organisatie in algemene zin. Hiervoor hebben wij een taakstelling
bepaald van EUR 500.000. Voor het onderdeel Personeel en Organisatie
wordt hiermee EUR 1.500.000 direct ingeboekt. Het indirecte aandeel,
de materiële invulling van de taakstelling op de fysieke programmas,
wordt geraamd op EUR 500.000 waarmee het totale aandeel personeel en
organisatie zon EUR 2.000.000 bedraagt. Daarmee vragen we van de eigen
organisatie opnieuw een zeer forse bijdrage. Omgerekend in
arbeidsplaatsen houden wij rekening met het vervallen van tussen de 40
en 60 fte.
Het algemene organisatiedeel moet ingevuld worden door voorzieningen
versoberen, te verminderen, stop te zetten dan wel te privatiseren.
Het betreft voorzieningen die ten dienste staan voor de hele
organisatie en het bestuur.
Deze maatregel komt bovenop de eerder opgelegde efficiencykorting van
EUR 1.500.000 in 2003, die op dit moment nog ingevuld wordt. Op welke
manier we dat vorm en inhoud zullen geven, moet nog worden uitgewerkt.
Met name de cumulerende effecten op de bezuinigingsronde van 2003 zijn
nog niet inzichtelijk, maar deze moeten beslist niet onderschat
worden. Hierover zullen wij met de ambtelijk verantwoordelijken en de
ondernemingsraad overleg voeren.
Wij gaan er vanuit dat directe dienstverlening aan de burgers zoveel
mogelijk in stand blijft, al zal op onderdelen een teruggang niet
geheel vermeden kunnen worden. Door eerdere bezuinigingen
(efficiencyslag 2003) zijn hier al grenzen bereikt die wij zo min
mogelijk verder willen oprekken.
Wij streven naar zoveel mogelijk invulling op basis van natuurlijk
verloop, maar het zal noodzakelijk zijn specifiek beleid voor
uitstroom te ontwikkelen. Daarbij kan worden gedacht aan
fpu-bevorderende maatregelen. Aanvullend kan er ook gewerkt worden met
vertrekpremies en dergelijke. Vanwege de omvang, 40 tot 60 fte. is een
voorwaarde voor effectieve uitvoering dat er een verdere aanscherping
op het openstellen vacatures doorgevoerd moet worden en dat we
eventueel praktisch overgaan tot een vacaturestop.
Gelet op de omvang van deze operatie in combinatie met de
bezuinigingen van voorgaande jaren gaan wij ervan uit dat gedwongen
ontslagen noodzakelijk zijn.
_______________________
Genoemde bedragen bestaan gemiddeld voor ongeveer de helft uit
personeelskosten, omdat de uitvoering sterk arbeidsgerelateerd is.
Laatste wijziging: 03-06-2004
Gemeente Ede