Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Kamerstuk, 13-9-2004

Women on Waves

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

DBO-CB-U-2515374

13 september 2004

Hierbij doe ik u op het verzoek van de heer Van der Vlies mijn reactie toekomen op de uitlatingen van Women on Waves op de Portugese televisie en op hun website. Uit het stenografische verslag van het ordedebat op 8 september 2004 begreep ik dat de heer Van der Vlies om een brief heeft verzocht waarin ik aangeef op welke manier ik aankijk tegen het verstrekken van informatie over het zelf uitvoeren van een abortus provocatus. Dit vanuit mijn verantwoordelijkheid ten aanzien van de volksgezondheid en ook in het kader van de aan Women on Waves verleende vergunning. De heer Buijs heeft gevraagd of ook de Nederlandse eisen ten aanzien van voorlichting hierin betrokken kunnen worden.
Voor het schrijven van deze brief heb ik gebruik gemaakt van de informatie op de website van Women on Waves (www.womenonwaves.org).

Ten aanzien van de vergunning merk ik op dat voor de vergunning alleen van belang is of Women on Waves zich aan de in de Wet afbreking zwangerschap (Waz) gestelde eisen houdt. Wanneer Women on Waves in het licht van de volksgezondheid onverantwoord handelt, dan zou een tuchtrechtelijke aanpak voor de hand liggen. Het staat echter niet vast dat Women on Waves in strijd met de wet handelt. De volgende overwegingen zijn mijns inziens van belang.

Het maken van reclame voor geneesmiddelen is door de regelgeving aan beperkingen gebonden. In dit geval is echter geen sprake van reclame, omdat Misoprostol niet een merknaam is, maar de generieke naam van het geneesmiddel. De website heeft dus een voorlichtend karakter. Op de website roept Women on Waves vrouwen op om altijd naar een arts te gaan wanneer deze beschikbaar is. In Nederland zijn de voorzieningen zodanig dat iedere vrouw in staat is om naar een arts te gaan. Er kan dus vanuit worden gegaan dat de informatie op de website niet is gericht op vrouwen in Nederland.

Women on Waves adviseert vrouwen die niet bij een arts terecht kunnen voor abortus om Misoprostol te gebruiken. In Nederland is dit middel ook geregistreerd voor een abortusbehandeling, maar wel met behulp van een andere methode (eerst wordt mifepriston ingenomen en 36-48 uur later een prostaglandineanaloog, zoals misoprostol). In Portugal is het middel geregistreerd voor een andere indicatie, namelijk maagproblemen. Artsen kunnen een middel voor een andere indicatie voorschrijven dan is geregistreerd, dit wordt 'off label use' genoemd. In geval van off label use is sprake van een verhoogde aansprakelijkheid van een arts omdat hij buiten de indicatie waarnaar onderzoek is gedaan en waarvoor het geneesmiddel is goedgekeurd, voorschrijft. Hierdoor rust op de arts de verplichting de patiënt over dit off label use te informeren en kunnen problemen voortvloeiend uit het gebruik van het middel hem makkelijker worden aangerekend.

Omdat de voorlichting niet zonder meer in strijd is met de regelgeving ten aanzien van de volksgezondheid, maar de informatie op de website wel enige vragen oproept, heb ik de Inspectie door middel van een brief verzocht om mij hierover te adviseren

De Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,

drs. Clémence Ross-van Dorp