Kamerstuk, 20-10-2004
Voortgang traject administratieve lastenreductie in het VWS domein
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
Z/TPC-2523460
20 oktober 2004
Tijdens het planningsoverleg van 15 september 2004 heb ik toegezegd u
te informeren over de voortgang van de administratieve lastenreductie
voor het bedrijfsleven binnen het VWS domein. Hierbij stuur ik u de
voortgangsrapportage. In deze brief is tevens mijn reactie op het
Actal-advies van 19 mei 2004 verwerkt.
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
H. Hoogervorst
Voortgang traject administratieve lastenreductie in het VWS domein
1. Algemene inleiding
In mijn brief van 13 april 2004, die vergezeld ging van het plan van aanpak administratieve
lasten heb ik u onder andere bericht over de uitgevoerde nulmeting administratieve lasten
voor het bedrijfsleven binnen het VWS-domein. VWS bleek het bedrijfsleven met 3,2
miljard te belasten met informatieverplichtingen die in wet- en regelgeving zijn vastgelegd.
Conform het Hoofdlijnenakkoord dient VWS 25 procent reductie op de totale administratieve
lasten te bewerkstelligen, wat overeenkomt met 800 miljoen. De aanpak is verdeeld in
twee tranches. In april is een plan van aanpak naar de Kamer gestuurd met de eerste
tranche van 310 miljoen aan reductievoorstellen. In 2005 volgt een plan van aanpak voor
de tweede tranche. Tevens is de definitief te halen reductietaakstelling voor de afzonderlijke
departementen, het lastenplafond, dan vastgesteld door het kabinet.
In deze voortgangsrapportage vertel ik u eerst meer over de stand van zaken rond de
projecten in het kader van de eerste tranche. Vervolgens ga ik in op de invulling van de
tweede tranche. Tenslotte ga ik in op de resterende punten van het Actal-advies van 19 mei
2004, voor zover ze nog niet aan de orde zijn geweest.
2. Stand van zaken eerste tranche
Voor de eerste tranche heeft VWS administratieve lastenreducties geformuleerd voor 310
miljoen. In tabel 1 is de specificatie voor de invulling van de eerste tranche opgenomen.
Invulling eerste tranche
Reductie
Activiteit taak realisatie
Schrappen nat. bep. Warenwet 1 1
Verbeteren indicatiestelling 7 0
Vereenvoudiging bouw 6 0
Vereenvoudiging eigen bijdrage 54 0
Afschaffen machtigingen 145 49
Jaarverantwoording 5 0
Declaratiecasus 91 0
Wet op de dierproeven 1 0
Totaal 310 50
Tabel 1. Invulling eerste tranche
Schrappen nationale bepalingen Warenwet
VWS heeft inmiddels enkele ministeriële regelingen geschrapt, die nationale bepalingen met
een administratieve last bevatten. Het betreft hier het zetmeelbesluit en het
deegwarenbesluit.
Vereenvoudiging eigen bijdrage/verbeteren indicatiestelling
Recent is er tussen de staatssecretaris van VWS en de organisaties van zorgaanbieders in
de verschillende caresectoren een convenant gesloten omtrent de AWBZ/WMO. Hierin is
onder andere afgesproken dat de convenantpartijen een gezamenlijk plan van aanpak ter
vermindering van de administratieve lastendruk opstellen. Het streven is dit plan van aanpak
uiterlijk op 1 april 2005 vast te stellen. Onderdeel hiervan is het vereenvoudigen van de
eigenbijdrageregeling. Hierbij wordt gewerkt aan een ontwerpmodel dat moet leiden tot
lastenverlichting op de werkvloer. Ook wordt gestreefd naar integratie (en automatisering)
van informatiestromen (eigen bijdrage, loonadministratie, bekostiging). Het ontwerpmodel
mag geen significante negatieve effecten hebben op de koopkracht (in vergelijking met de
huidige regeling) alsmede op het overheidsbudget.
Voor het vereenvoudigen van de indicatiestelling wordt gewerkt aan de standaardisatie van
de indicaties en het mandateren van de instellingen voor bepaalde indicaties. Uiterlijk 1 juli
2005 moeten er mandaatafspraken liggen tussen het CIZ en de zorgaanbieders. Het gaat
hierbij vooral om indicatiebesluiten1 met een gestandaardiseerd karakter, indicatiebesluiten
waarvoor de inschakeling van een deskundigheidsteam niet verplicht gesteld is en de
herindicaties. De convenantpartners gaan ervan uit dat 30 tot 50 procent van alle indicaties
via een mandaat aan de zorgaanbieders tot stand zal komen.
Vereenvoudiging wet- en regelgeving Bouw
De procedures rond de bouw worden ervaren als zeer administratief belastend. Daarom
worden nu zeven complexe bouwcasussen doorgelicht. Doel van deze doorlichting is het
schrappen van onnodige informatieverplichtingen, maar bovenal het vereenvoudigen en op
elkaar afstemmen van procedures. Deze activiteit wordt gezamenlijk met het CBZ uitgevoerd
en resulteert in december 2004 in een rondetafelconferentie. Op basis van de resultaten van
deze conferentie worden de procedures aangepast en de administratieve lasten verlaagd.
Afschaffen machtigingen
De machtigingen zijn bij ziekenhuisopnamen in nagenoeg alle 'gewone' gevallen afgeschaft.
Dit levert in de periode 2003 tot en met 2005 60 mln reductie op. Met deze actie zijn de
overbodige informatiebepalingen gesaneerd. Om de administratieve lasten op dit terrein
verder te verlagen is het noodzakelijk het proces en vaak voorkomende handelingen te
vereenvoudigen. Hierbij wordt onder andere onderzocht hoe ICT hieraan kan bijdragen. Met
name wordt hierbij gekeken naar het voorschrijven, afhandelen en uitleveren van recepten,
zoals dit is geadviseerd in het rapport van 7 juni 2004 van de commissie-Bakker in het kader
van het programma Sneller Beter.
Jaarverantwoording
Op dit moment moeten zorginstelling jaarlijks een aantal verantwoordingen afleggen. Het
gaat hierbij onder meer om verantwoording over het gevoerde beleid (jaarverslag), de
financiële verantwoording (jaarrekening) en de kwaliteit (kwaliteitsjaarverslag). Al met al
gaat het om een groot aantal documenten op verschillende momenten. De verslagen worden
nu op elkaar afgestemd en gestroomlijnd. Er wordt gewerkt aan een raamwerk voor de
jaarverslaggeving. Dat raamwerk wordt per sector ingevuld met specifieke prestatie-
indicatoren. We streven er naar dat over het verslagjaar 2006 door alle zorginstellingen op
deze manier wordt verantwoord. Dit jaarverslag is dan de verantwoording van de instelling
naar alle maatschappelijk betrokken partijen, inclusief de overheid.
Declaratiecasus
Door een geringe toepassing van ICT worden er veel onnodige handelingen verricht en
ontstaan er fouten in het declaratieproces, wat frustraties oplevert. Het programma
declaratiecasus beoogt alle berichtenuitwisselingen in het declaratieproces tussen
zorgaanbieders en zorgverzekeraars elektronisch (digitaal) te laten verlopen. Het
foutpercentage in de declaraties wordt teruggebracht tot 1%. Op dit moment is er inzicht
1 Zoals bijvoorbeeld extramurale zorgindicaties met een niet specialistisch karakter en
standaard zorgplannen.
verkregen in de rol en positie van de verschillende partijen bij het elektronisch
declaratieverkeer. Uiteindelijk moeten er standaarden worden ontwikkeld voor inhoud en
beveiliging van de declaratie, zodat er via een portaal gegevens kunnen worden
uitgewisseld.
Wet op de dierproeven
Het schrappen/vereenvoudigen van informatiebepalingen binnen de Wet op de dierproeven
vindt plaats in overleg met de betrokkenen van deze wet. Samen met de betrokkenen wordt
een strategie bepaald om de groei van de administratieve lasten te keren. Zie ook mijn brief
van 6 september 2004 aan uw Kamer.
3. Invulling tweede tranche
Conform het Hoofdlijnenakkoord dient VWS een administratieve lasten reductie van 25
procent van de totale administratieve last te behalen. Bij de uitgevoerde nulmeting over
2002 is de administratieve last die VWS in wet- en regelgeving heeft vastgelegd, op 3,2
miljard bepaald. Een 25 procent reductie van deze 3,2 miljard betekent een verlichting
van de administratieve last met een bedrag van 800 miljoen. Met de uitvoering van de
eerste tranche behaalt VWS reeds een lastenverlichting van 310 miljoen. Om aan de 25
procent reductietaakstelling te voldoen heeft VWS een tweede tranche samengesteld. Deze
tweede tranche bestaat in beginsel uit een pakket van 800 310 miljoen= 490
miljoen lastenverlichting. VWS voorziet echter in 2005 ook een lastenverzwaring van circa
66 miljoen, die gecompenseerd moet worden. De administratieve lastenverlichting die in
de tweede tranche gezocht wordt komt hiermee op een bedrag van circa 556 miljoen.
De lastenverzwaring in 2005 wordt veroorzaakt door nieuwe wet- en regelgeving rond de
no-claim in de ziekenfondswet, de implementatie van de richtlijn algemene productveiligheid
en de allergenenrichtlijn. Een lastenverzwaring is op zich toegestaan, mits er op een andere
plaats binnen het VWS-domein een vermindering van administratieve lasten plaatsvindt, dit
zodat de totale lastenbalans in evenwicht blijft.
De 556 miljoen van de tweede tranche wordt ingevuld deels door spoor 3, zoals
beschreven in het u toegezonden plan van aanpak d.d. 13 april 2004. Hierbij richt VWS zich
op de mogelijkheden om reducties te behalen in wet- en regelgeving die vanuit Brussel
komt. Het kabinet heeft het onderwerp vermindering van administratieve lasten tot één van
de speerpunten van het Nederlandse voorzitterschap gemaakt. Onder titel "better regulation
- simplification of legislation" is aan de EU-lidstaten gevraagd voorstellen in te dienen.
Hierop zijn inmiddels ruim 200 voorstellen ingediend. Deze lange lijst zal in november
worden gereduceerd tot circa 20 voorstellen. Één van deze voorstellen ligt op het terrein
van de gezondheidsbescherming: een vereenvoudiging van de etikettering. Met dit
Nederlandse voorstel wordt de uitvoeringspraktijk rondom de etikettering sterk
vereenvoudigd. Dit voorstel zal zeer waarschijnlijk op de korte lijst worden geplaatst.
Naast deze concrete activiteit worden alle EU-voorstellen tegenwoordig beoordeeld op
administratieve lasten. Daarbij wordt gelet op: standaardisatie of codificatie, vermindering
van het aantal rapportages, voorkomen van overregulatie en accumulatie van bepalingen,
vrijstellingen en tot slot begrijpelijkheid van regels. VWS zet zich in om bij de Europese wet-
en regelgeving de hoeveelheid administratieve lasten zo laag mogelijk te laten zijn. Bij de
administratieve lasten die desondanks uit deze nieuwe regelgeving voortvloeien, proberen
wij de uitvoering hiervan zo `lasten-arm' mogelijk te maken.
Voor de verdere invulling van de tweede tranche is naar reductiemogelijkheden gezocht
binnen het hele VWS-domein. Hierbij zijn onder andere de AZR/WMO en de DBC's in beeld.
In de tweede tranche worden ook de consequenties meegenomen van het vervallen van
nationale wet- en regelgeving (i.c. vleeskeuringswet en etikettering) die rechtstreeks via
Europa gaat werken (circa 150 miljoen).
Hiernaast bestaat de tweede tranche uit een mogelijke lasten verlichting van circa 85
miljoen die verwerkt zit in wet- en regelgeving die op dit moment in de Kamer ligt. Het
betreft hier het afschaffen van de modelovereenkomst en de contracteerplicht in de
Ziekenfondswet, en het vereenvoudigen van de controle op rechtmatigheid. Hierbij hoort
ook een voorstel om de gegevensbepalingen in de Wet op de Geneesmiddelen te saneren.
Na deze acties blijft er in de tweede tranche een reductietaakstelling van circa 321
miljoen over. Deze wordt nog nader toebedeeld naar verschillende onderwerpen. Hierbij
onderzoekt VWS onder andere welke reductie-mogelijkheden er zijn met de invoering van
het elektronisch patiëntendossier, het optimaliseren van de informatiebepalingen in de
nieuwe ZVW, en wat de reductiemogelijkheden bij de DBC's zijn. Verder wordt ook gekeken
naar mogelijkheden binnen de wet- en regelgeving op het gebied van de ethiek en die van de
medische hulpmiddelen. De nadere invulling van de 321 miljoen wordt in november aan
IPAL voorgelegd.
In totaal moet de tweede tranche leiden naar een verlichting van de administratieve lasten
van circa 556 miljoen, waarmee VWS op 25 procent reductie uitkomt. Dit betekent dat
wanneer uit het verdere onderzoek blijkt dat de geschatte reductie niet haalbaar is, VWS
extra reductiemogelijkheden zal moeten vinden om de 25 procent taakstelling te
verwezenlijken. Verder blijft VWS zoeken naar mogelijke reducties die een verlichting van de
administratieve lasten voor het bedrijfsleven tot gevolg hebben.
5. Reactie op Actal advies
Op 19 mei 2004 heeft Actal een advies uitgebracht aan de Minister van Financiën. In dit
advies maakt Actal per departement een aantal opmerkingen. Op de meeste punten van
Actal ben ik hiervoor al ingegaan. De resterende opmerkingen bespreek ik hieronder.
Externe gemengde commissies
Actal merkt in zijn advies op dat de gemengde commissie van VWS voornamelijk uit
personen uit het zorgveld bestaat. Op dit moment heeft VWS twee gemengde commissies.
Eén commissie voor de zorg en één commissie voor de gezondheidsbescherming. Het gehele
beleidsveld van VWS wordt in deze twee commissies gerepresenteerd. Gezien de grote
diversiteit van het beleidsveld van VWS geven zowel het veld als VWS er de voorkeur aan
deze twee commissies gescheiden te houden.
Toepassingen van ICT
Actal adviseert VWS om nog beter te kijken naar de mogelijkheden om administratieve
lasten te reduceren door de inzet van ICT. VWS ziet ook de potentie die digitalisering en ICT
biedt aan nieuwe mogelijkheden voor de reductie van administratieve lasten. Verlichting van
de administratieve lasten met behulp van ICT maakt dan ook onder andere onderdeel uit van
de reductievoorstellen bij de vereenvoudiging bouw, de eigen bijdrage, het afschaffen van
de machtigingen, het komen tot één jaarverantwoording voor zorgaanbieders, de
declaratiecasus, het BBR en de DBC's. Verder valt te denken aan de invoering van het
BurgerServiceNummer, waarbij voor de zorg één uniek identificatie nummer ontstaat, wat
de communicatie tussen verschillende partijen eenvoudiger maakt en de AWBZ brede
zorgregistratie.
Verinnerlijking van vermindering Administratieve Lasten
Actal schetst in zijn advies dat VWS de cultuuromslag nog niet heeft gemaakt. Ik
onderschrijf dat niet. Op VWS wordt met veel inzet gewerkt aan het realiseren van de
voornemens. Om dat nog verder te verbeteren worden specifieke activiteiten ondernomen.
Het projectbureau administratieve lasten ontwikkelt op dit moment onder andere een
beleidsinstrument, waarmee de beleidsmedewerker snel inzicht krijgt in de gevolgen van
wet- en regelgeving voor de administratieve lasten. Intern is de afgelopen tijd door VWS
extra geïnvesteerd in sturing en communicatie rondom de vermindering van de
administratieve lasten.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport