Gezamenlijke uitdaging: méér werk en minder uitkeringen
Haalbaarheidsonderzoek naar concept voor samenwerking tussen
gemeentelijke sociale diensten
Gedeputeerde Staten hebben een bedrag van 192.000,- gereserveerd voor
het concreet uitwerken van een aantal pilots binnen Limburgse
gemeenten op het gebied van sociale zekerheid. Een eerste
haalbaarheidsonderzoek naar een gezamenlijke BackOffice, uitgevoerd
onder regie van de Provincie Limburg, heeft het belang aangetoond van
vernieuwende concepten voor gemeenten bij uitvoering van de nieuwe Wet
Werk en Bijstand (WWB). De pilots zullen de daadwerkelijke meerwaarde
aantonen van het nu ontwikkelde concept. Bij volledige implemenatie
van de pilots in Limburg is sprake van een potentiële besparing van 60
miljoen voor de gemeenten, met een afname van vierduizend mensen in de
WWB en het creëren van 240 hoogwaardige arbeidsplaatsen. Wordt dit
model op landelijke schaal uitgerold, dan kan de besparing op de
uitvoering van de WBB binnen enkele jaren oplopen tot een bedrag van 1
miljard.
Om de nieuwe en gezamenlijke aanpak stapsgewijs in de praktijk te
testen zijn de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek door
Boer&Croon vertaald in concepten voor zes pilots. Deze pilots zijn
gericht op samenwerking rondom Schadelastbeperking, Handhaving,
Uitkeringsorganisatie, Kennis & Inkoopcentrum, Call center
(professionele klantbenadering tegen lage kosten) en tenslotte
samenwerkingsverband (blauwdruk voor vooral kleinere gemeenten). De
pilots bieden een concrete mogelijkheid om het
(cultuur)veranderingsproces bij sociale diensten van gemeenten te
versnellen. De gemeentelijke sociale diensten moeten zich omvormen van
een organisatie gericht op uitkerings-verstrekking naar een
organisatie waarin de activering van uitkeringsgerechtigden centraal
staat.
Samenwerking
In de komende weken worden de pilots zodanig gedefinieerd binnen
enkele weken gestart kan worden. In een uitvoeringsperiode van
anderhalf jaar wordt dan de meerwaarde van een BackOffice aangetoond.
Inmiddels hebben de gemeenten Weert, Horst a/d Maas, Roermond en het
samenwerkingsverband Pentasz Groep (Mergellandgemeenten) toegezegd te
gaan deelnemen. De gemeenten Heerlen, Maastricht en Sittard-Geleen
hebben aangegeven met de Provincie nog nader te willen overleggen over
de ontwikkeling van een model waarin zij gezamenlijk invulling geven
aan het vernieuwingsproces.
Gigantische besparingen
Bij het haalbaarheidsonderzoek en de ontwikkeling van de pilots zijn
UWV en Loyalis nauw betrokken. Ook Divosa, de landelijke vereniging
directeuren sociale zekerheid, volgt met belangstelling de
ontwikkeling van de pilots, die ongeveer anderhalf jaar gaan duren.
Inmiddels is ook landelijk belangstelling getoond voor het Limburgse
initiatief. Bij een succesvolle implementatie kan het concept naar
landelijk niveau worden doorvertaald. Verantwoordelijk gedeputeerde
Martin Eurlings verwacht veel van de pilots. Het ontwikkelde concept
van samenwerking lijkt zeer kansrijk. Als je de mogelijke besparingen
voor Limburgse gemeenten doorvertaalt naar landelijk niveau zijn deze
gigantisch. Maar nog veel belangrijker zijn de aantallen mensen die
minder instromen in de WWB.
Dat we daarnaast ook nog hoogwaardige werkgelegenheid creëren is
helemaal fantastisch. In Limburg is immers ruime kennis en ervaring
aanwezig van administratie, automatisering, betaalsystemen en
callcenterfaciliteiten. Deze kunnen allemaal worden ingezet op den
duur.
Alle seinen op rood
Op het gebied van werk, inkomen, arbeidsmarkt en sociale zekerheid
speelt in Limburg een aantal zorgwekkende ontwikkelingen, die van
grote invloed zijn op de economische én sociale infrastructuur van de
Provincie.
Allereerst maakt de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB)
gemeenten volledig verantwoordelijk en risicodragend voor het
verstrekken van de bijstandsverlening. De totale schadelast binnen
Limburg bedraagt voor 24.000 klanten circa 740 miljoen (cijfers CBS
2003). Het WWB-budget drukt gemiddeld met 15 tot 20% op de
gemeentebegroting. De WAO-herkeuringsoperatie zal naar verwachting een
extra instroom genereren van ruim zevenduizend WWBers. De druk op de
gemeentelijke begrotingen neemt door deze extra instroom nog verder
toe.
Verder staat (hoogwaardige) werkgelegenheid in een aantal belangrijke
Limburgse sectoren onder druk. Hierdoor dreigen er arbeidsplaatsen en
technologische kennis voor de provincie verloren te gaan. Limburg kent
nu nog bijna 60.000 werkzoekenden. Gelet op de demografische
ontwikkelingen in de regio zal de noodzaak om zoveel als mogelijk
mensen in te schakelen in het arbeids-proces toenemen. Dat betekent
dat de gemeentelijke sociale diensten hun organisatie zullen moeten
inrichten op re-activering van hun cliënten.
Nieuwe aanpak
Elke gemeente worstelt op lokaal niveau met de geschetste
problematiek, maar de impact is op provinciale schaal merkbaar. Daarom
heeft de Provincie Limburg het initiatief genomen en onderzocht in
hoeverre bovenstaande bedreigingen in samenhang en gezamenlijkheid op
provinciale schaal zijn aan te pakken vanuit een samenhangende visie
op economie en sociale zekerheid. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling
van een nieuwe aanpak, waarvan actieve werkbemiddeling,
schadelastbeperking, instroombeperking en uitstroombevordering de
belangrijkste bouwstenen zijn.
Resultaten
De voorgestelde gezamenlijke aanpak moet leiden tot een win-win
situatie in Limburg die bij succesvolle implementatie in de gehele
provincie binnen drie jaar de volgende resultaten oplevert:
* vierduizend minder mensen in de WWB.
* Jaarlijkse besparing op de gemeentelijke begrotingen van 60
miljoen.
* Creatie/behoud en inzet van ruim 240 hoogwaardige arbeidsplaatsen.
* Een eerste stap naar een landelijke uitrol van de in Limburg
ontwikkelde wijze van samenwerking.
8-12-2004 11:14
Provincie Limburg