Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
Telefax (070) 333 40 33
2513 AA 's-Gravenhage
Uw brief Ons kenmerk
AV/IR/2004/84750
Onderwerp Datum
routeplanner discussie doorwerken na 7 december 2004
65 jaar
Tijdens de plenaire behandeling van het Wetsvoorstel gelijke behandeling op grond van
leeftijd bij de arbeid heeft het kamerlid Weekers gevraagd om bouwstenen voor de discussie
over het vraagstuk of de pensioengerechtigde leeftijd en de daarmee samenhangende
arbeidsplicht zich zou moeten uitstrekken tot boven de 65 jaar.
In reactie hierop heb ik toegezegd uw Kamer voor 1 januari 2005 een routeplanner voor de
discussie aan te bieden waarin wordt ingegaan op zowel de agendering van de thematiek als
de vraag of het kabinet het verstandig vindt om die thema's bij voorrang te behandelen en
welke samenhang het daarin ziet.
Met deze brief wordt aan deze toezegging voldaan.
Reikwijdte van de discussie
Het is noodzakelijk het onderwerp van de discussie toe te spitsen. In het kabinetsstandpunt
`Stimuleren langer werken van ouderen' van 29 april 2004 stond de vergroting van de
arbeidsparticipatie van ouderen tót 65 jaar centraal. De discussie in het kader van deze
routeplanner zal zich concentreren op het wegnemen van belemmeringen voor langer
doorwerken ná 65 jaar. Dit betekent dat het thema AOW-gerechtigde leeftijd niet als apart
onderwerp opgenomen is in de routeplanner. Overigens kan het onderwerp wel zijdelings
aan de orde komen. Over de motie Bussemaker e.a. (29.760, nr.45) zal uw Kamer een
separate brief ontvangen.
De discussie zal niet alleen met de Tweede kamer worden gevoerd. Ook de standpunten en
adviezen van andere relevante actoren zullen worden betrokken, zoals de sociale partners
2
verenigd in de Stichting van de Arbeid en de SER, de ouderenbonden en de regiegroep
`Grijs werkt'.
Inhoud van de routeplanner
A. Adviesaanvraag aan de SER en de Stichting van de Arbeid
In het voorjaar van 2005 zal advies gevraagd worden aan de SER en aan relevante
belangenorganisaties zoals de ouderenbonden, over het wegnemen van belemmeringen voor
het doorwerken na 65 jaar.
Tevens wordt in het voorjaar van 2005 aan de Stichting van de Arbeid de vraag voorgelegd
welke acties zij heeft ondernomen dan wel zal ondernemen ten aanzien van de motie,
leeftijdsafhankelijke beloning en het doorlichten van CAO's en pensioenregelingen op
bepalingen die betaald werken na het 65e jaar belemmeren.
B. Project van het Expertisecentrum leeftijd en maatschappij
In januari 2005 geeft het Expertisecentrum leeftijd en maatschappij (LBL) een boek uit over
regelingen waarin de leeftijdsgrens van 65 jaar voorkomt. Niet alleen op het gebied van de
arbeid verandert er veel als men 65 jaar wordt. Ook allerlei sociale verzekeringen kennen de
leeftijdsgrens van 65, uitkeringen stoppen of beginnen op die leeftijd. Het boek zoekt
antwoord op de vraag naar de rechtvaardiging van de 65-jaargrenzen en relateert die
grenzen aan het levensloopperspectief. Nagegaan wordt wat het effect is van de 65jaargrens
op het uitoefenen en combineren van verschillende activiteiten zoals betaalde arbeid,
onderwijs, zorgverlening en sociaal leven/vrijetijdsbesteding. Het LBL is verder
voornemens begin 2005 een aantal debatten over dit onderwerp te organiseren met politici,
beleidsmakers en belangenorganisaties.
In het voorjaar van 2005 zal het LBL verzocht worden om een overzicht van de resultaten
van deze debatten.
C. Kabinetsstandpunt Wegnemen van belemmeringen voor doorwerken na 65 jaar
In het najaar van 2005 komt het kabinet met een reactie op de ingebrachte adviezen en op de
resultaten van het project van het Expertisecentrum leeftijd en maatschappij. Tevens wordt
een antwoord gegeven op de vraag welke aanpassingen wenselijk en noodzakelijk zijn om
de belemmeringen voor langer doorwerken weg te nemen. Op basis hiervan kan de discussie
met Uw Kamer plaatsvinden.
D. Tussentijdse rapportage over de maatregelen gericht op langer werken van ouderen tot
65 jaar
In het Kabinetsstandpunt `stimuleren langer werken van ouderen' van 29 april 2004 is een
overzicht gegeven van de oorzaken van de lage arbeidsparticipatie van ouderen tot 65 jaar
en het reeds in gang gezette kabinetsbeleid en het extra beleid naar aanleiding van de
aanbevelingen van de Taskforce Ouderen en Arbeid. De ingezette maatregelen richten zich
op vier belemmerende oorzaken: financiële prikkels, verhouding tussen loonkosten en
productiviteit, aanpassingsmogelijkheden van werkgever en werknemer, beeldvorming en
bewustwording.
3
Nieuwe maatregelen, zoals de stimuleringsregeling leeftijdsbewust beleid en het
meerjaarlijkse communicatietraject van de regiegroep `Grijs werkt' onder leiding van Ed
Nijpels, zijn onlangs in gang gezet. Deze regiegroep streeft ernaar de komende jaren
afspraken te maken met sociale partners over concrete maatregelen gericht op langer werken
tot en met 65 jaar en eventueel na 65 jaar.
Eind 2006 zal de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een
tussenrapportage van de regiegroep `Grijs werkt' in combinatie met een beleidsreactie aan
de Tweede Kamer aanbieden.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(mr. A.J. de Geus)
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid