Nieuws
13 dec 2004 - Initiatiefwetsvoorstel VVD en PvdA
tegen trage overheid
Aleid Wolfsen (PvdA) en Ruud Luchtenveld (VVD) hebben op dinsdag 14
december 2004 een initiatiefwet ter bestrijding van traagheid bij de
overheid ingediend. De PvdA-fractie had een dergelijk initiatief al
eerder aangekondigd en heeft voor de gedachte steun verworven van de
VVD-fractie die desgevraagd besloot het wetsvoorstel mede in te dienen.
Sinds jaar en dag ergeren burgers zich aan traagheid bij de overheid.
Niet zelden moeten burgers onnodig lang wachten op afgifte van een
bouwvergunning, een beslissing over de juistheid van een huurverhoging
enzovoorts. Burgers die niet tijdig iets horen van die
overheidsinstelling, krijgen vaak het gevoel vast te lopen in de
bureaucratie. Niemand lijkt verantwoordelijk. Maar een burger die zelf te
laat is, krijgt al snel te maken met sancties zoals boetes of het
niet-ontvankelijk verklaren van een verzoek. Ook omdat de overheid steeds
meer van de burgers vraagt, wordt het tijd dat de wetgever de overheid
sterker aanspreekt op haar plichten. Ministeries, gemeenten en andere
bestuursorganen moeten daarom hun plicht om binnen de wettelijke
termijnen te beslissen nakomen. Het probleem komt niet uit de lucht
vallen. Het jaarverslag van de Nationale Ombudsman van 2001: "Wanneer de
jaarverslagen 1998, 1999 en 2000 naast elkaar worden gelegd
klachten over de duur van de behandeling van een brief, verzoek, aanvraag
of bezwaarschrift steevast op de eerste plaats." Het is sindsdien niet
verbeterd.
Het constateren van het probleem is blijkbaar niet genoeg. Zelfs het feit
dat de wettelijke termijnen helder en verplichtend zijn vastgelegd in de
Algemene Wet Bestuursrecht (AWB) werkt lang niet altijd. De belangrijkste
oorzaak is dat er in de Awb voor de overheid geen sancties zijn opgenomen
voor traagheid. Die moeten dus worden ingebouwd. Dat kan simpel: een
bestuursorgaan dat te laat is moet een "boete" van ¤ 20 per dag aan de
getroffen burger betalen, tot een maximum van ¤ 1.000. Dit financieel
prikkeltje is zo goed als zeker effectief. En het moedigt alleen maar aan
tot wat toch al moest, namelijk voortvarend handelen. Daarnaast
verwachten de indieners dat met de introductie van het boete-systeem de
volksvertegenwoordigers op het betreffende bestuursniveau meer
belangstelling zullen gaan tonen voor de termijnoverschrijdingen. Als
bijvoorbeeld in een gemeente de boetes de pan uit zouden rijzen, zal de
gemeenteraad zeker aan de bel gaan trekken. Bestuursorganen krijgen vanaf
inwerkingtreding van de wet enige jaren de tijd om hun leven te
verbeteren. Hopelijk hoeven er na die tijd er nauwelijks boetes te worden
uitgekeerd.
14 december 2004
VVD