Provincie Groningen

Groen licht vaarweg Lemmer Delfzijl
13 december 2004

De minister van Verkeer en Water staat heeft positief gereageerd op het verzoek van de provincies Fryslan en Groningen om de vaarweg Lemmer-Delfzijl tot 2011 verder te verruimen en geschikt te maken voor grotere binnenvaartschepen en de bruggen te verhogen voor het vervoeren van vier lagen containers.
De minister en de provincies gaan over de financiering van de brug in de Eemshavenweg (Noordzeebrug), de hefbrug in Zuidhorn en de aan te houden doorvaarthoogte nog nader overleggen, evenals over de volgende fase na 2011.

De vaarweg Lemmer-Delfzijl bestaat uit het Prinses Margrietkanaal in Fryslan, het Van Starkenborghkanaal en het Eemskanaal in Groningen. Omdat de vaarweg een hoofdvaarweg is in het landelijke vaarwegennet hebben de beide provincies die het kanaal beheren, de minister van V. en W. een voorstel gedaan om het kanaal aan te passen aan de eisen, die door het Rijk aan een hoofdvaarweg zijn gesteld.

Kosten
In het kader van het Langmanakkoord heeft het Rijk in 1998 127 miljoen Euro beschikbaar gesteld voor deze aanpassing. De totale kosten zijn geraamd op ongeveer 160 miljoen Euro. Het Rijk betaalt het merendeel van de kosten, omdat het gaat om een vaarweg van nationaal en Europees belang. Het resterende bedrag wordt grotendeels opgebracht door de beide provincies en het fonds dat schade door bodemdaling vergoedt.

De provincies en de Noordelijke directie van Rijkswaterstaat hebben de afgelopen jaren intensief samengewerkt om deze toezegging van de minister te krijgen en alle drie partijen zijn dan ook erg verheugd dat er nu begonnen kan worden met bouwen. Dit project betekent een forse Rijksinvestering in de noordelijke infrastructuur. De spoorbrug over het Van Starkenborghkanaal in Groningen is al vernieuwd. Het budget zal verder worden ingezet om het Prinses Margrietkanaal en het Van Starkenborghkanaal verder uit te baggeren naar het zogenaamde Klasse V-a profiel. Ook staat de vernieuwing van 6 bruggen op het programma: over het Prinses Margrietkanaal: de draaibrug bij Stroobos, over het Van Starkenborghkanaal de brug bij Eibersburen, de hefbruggen in Zuidhorn, Aduard en Dorkwerd en de Noordzeebrug in de Eemshavenweg in Groningen.

De baggerwerkwerkzaamheden voor beide kanaalvakken zijn al begonnen, de plannen voor de bruggen in Stroobos en Eibersburen zijn klaar, zodat ook daar spoedig kan worden begonnen met de bouw van nieuwe bruggen.
De plannen voor de vervanging van de bruggen in Zuidhorn, Dorkwerd, Aduard en de Noordzeebrug zijn nog niet definitief, zodat uitvoering daarvan nog even op zich laat wachten. Als het programma in 2011 is afgerond is de vaarweg toegankelijk voor binnenschepen die 110 meter lang zijn met een diepgang van 3,50 meter. De waterdiepte van het kanaal is bijna 5 meter. De bruggen zijn zo hoog dat het vervoer van containers met vier lagen mogelijk zal worden. Omdat de bruggen in Fryslan ook nog moeten worden aangepast zal er de eerste jaren nog met drie lagen worden gevaren.

Doorvaarthoogte
Eigenlijk had ook de spoorbrug bij Zuidhorn vervangen moeten worden om nu drielaags containervaart optimaal mogelijk te maken, maar om financiele redenen is dat doorgeschoven naar een volgende fase. De minister heeft nog niet ingestemd met alle plannen van de provincies. Ze is het wel eens met de voorgestelde oplossingen maar vindt de rijksbijdrage voor Zuidhorn en de Noordzeebrug nog te hoog. De minister vindt ook, dat de doorvaarthoogte van de nieuwe bruggen, die volgens de provincies 9,50 meter moet zijn kan worden beperkt tot 9,10 meter.

Met het programma dat nu wordt uitgevoerd is de vaarweg nog niet gereed. Na 2011 moeten het Prinses Margrietkanaal, het Van Starkenborghkanaal en het Eemskanaal verder worden verruimd, zodat duwschepen met twee duwbaken die 190 meter lang zijn, kunnen worden toegelaten. De bruggen in Fryslân moeten nog worden aangepast, zodat die ook geschikt zijn voor vierlaags containervaart. Het investeringsprogramma van het ministerie voor die periode bevat nog geen toezeggingen voor die tweede fase (inclusief de zeesluizen bij Delfzijl); de provincies willen ook daarover met de minister overleg plegen.