15-12-04
Rapport-Eurlings over toetreding van Turkije door ruime meerderheid EP
aanvaard
Met 407 stemmen voor en 262 stemmen tegen heeft het Europees Parlement
het rapport van Camiel Eurlings over de toetreding van Turkije
aanvaard.
Rapporteur Eurlings vindt dat hierdoor een duidelijk en kritisch
signaal aan de Europese Raad van staats- en regeringsleiders is
gegeven, die aanstaande vrijdag een besluit moeten nemen over het al
of niet starten van de onderhandelingen.
Eurlings: "Door mijn rapport met een zeer brede meerderheid te
aanvaarden, geeft dit Parlement een sterk signaal richting Turkije om
nog te doen wat nog gedaan moet worden. De bal ligt bij Turkije. Met
een brede meerderheid geeft dit Parlement tevens een sterk signaal
richting Europese Raad. In het rapport staan een aantal criteria
waaraan moet worden voldaan om eventuele onderhandelingen te kunnen
starten. De Raad zal die criteria moeten overnemen."
Het rapport is kritischer dan de aanbeveling van de Europese
Commissie. Het parlement is van oordeel dat alleen onder strenge
condities de onderhandelingen met Turkije gestart kunnen worden.
Eurlings: "Wij vinden bijvoorbeeld dat in de eerste fase van de
onderhandelingen voorrang moet worden gegeven aan de volledige
uitvoering van de zogenaamde politieke criteria, die over
mensenrechten, rechtsstaat en democratie gaan. Zowel voor wat betreft
de theorie als de praktijk. Turkije moet bewijzen dat het land klaar
is. Bovenaan iedere agenda voor de onderhandelingen tussen de EU en
Turkije op ministerieel niveau, of dat nu gaat over het hoofdstuk
waterkwaliteit of landbouw, komt het onderwerp mensenrechten en
fundamentele vrijheden te staan. De bewijslast ligt bij Turkije en
niet bij de Europese Unie."
Er zijn nog veel zaken die nog moeten worden opgelost voordat de
onderhandelingen kunnen starten. Zo moet Turkije nog een aantal wetten
veranderen. Daarnaast moet een monitoring worden opgezet om de
ontwikkeling in Turkije goed te kunnen volgen, zodat, indien nodig, de
onderhandelingen kunnen worden stopgezet.
In het rapport staat verder dat het draagvlak van de Europese
bevolking essentieel is. Turkije moet de burgers van Europa overtuigen
dat de hervormingen in dat land niet alleen in wetgeving zijn
doorgevoerd, maar ook in het dagelijks leven. Tot slot zal Turkije
moeten aantonen dat de veranderingen onomkeerbaar zijn. In de woorden
van Camiel Eurlings: "Pas als het in Turkije even gemakkelijk is een
christelijke kerk te bouwen als in Rotterdam een moskee, is het land
klaar om toe te treden. Dan is Turkije een echt Europees land geworden
en alleen dan kan er voldoende draagvlak ontstaan bij de burgers van
de huidige Europese landen."
Nieuwe grondwet nodig en relatie met Cyprus
Het rapport spreekt zich ook uit over de grondwet van Turkije. Deze
stamt nog uit de jaren '80 en is door het leger opgesteld. Deze
grondwet moet worden herschreven, omdat de huidige tekst te ver af
staat van de fundamentele veranderingen die nodig zijn voor het
lidmaatschap van de EU. Een nieuwe grondwet kan een werkelijke basis
vormen voor een modernisering van de Turkse samenleving. Voor wat
betreft Cyprus spreekt het parlement zich uit voor het onomwonden
erkennen van de Republiek Cyprus, per slot van rekening een lidstaat
van de Europese Unie.
Concluderend zegt Eurlings dat het nu in Turkije twee kanten kan
opgaan. Of Turkije hervormt zichzelf op al hierboven genoemde
kritiekpunten en wordt een werkelijk Europees land. In dat geval kan
Turkije ook daadwerkelijk lid worden, wat goed is voor Turkije, en ook
een aanwinst kan zijn voor de EU. Als dit Turkije niet lukt, moet de
EU helder zijn door te zeggen dat het lidmaatschap er niet in zit
CDA