Ingezonden persbericht


Persbericht Enschede, 16 december 2004

'Turkije moet genocide op christelijke minderheden erkennen'

Een vergeten genocide

Zolang Turkije de genocide op de christelijke minderheden in Turkije niet erkent, behoort Turkije niet tot Europa

ENSCHEDE-NL - Gedurende de periode 1915-1923 wanneer het Turkse leger bijna alle Aramese en Armeense dorpen binnen het Ottomaanse Rijk evacueerde en honderdduizenden burgers vermoordde en via barbaarse hongermarsen van Oost-Turkije naar Syrië en Irak gedeporteerd. Deze gebeurtenissen zijn zeer goed gedocumenteerd en één ding staat vast: dit was de eerste genocide van de 20ste eeuw die bovendien tot voorbeeld heeft gediend voor Hitlers holocaust. De nazi's konden immers uit de lauwe reactie van het Westen op de Aramese en Armeense genocide opmaken dat ook zij met de vernietiging van de joden konden wegkomen, als dat maar zorgvuldig buiten de aandacht van de internationale media kon worden gehouden.

Na de genocide van 1915 zijn vele duizenden overlevenden op de vlucht geslagen. Zij hebben zich gevestigd in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Zweden, de Verenigde Staten en in vele andere landen. In ons land zijn vele Arameeërs gaan wonen in Twente. De Aramese gemeenschap van Enschede, Hengelo, Rijssen en Oldenzaal beschikken over eigen kerkgebouwen. De meeste Arameeërs behoren tot de Syrisch-Orthodoxe Kerk. Hun bisschop zetelt in Glane, gemeente Losser en worden ook wel Syriërs of Syrisch Orthodoxe christenen genoemd.

In Turkije zijn de Arameeërs onder de naam: Süryani of Süryani Kadim bekend

Arameeërs en Armeniërs
De Armeniërs genieten veel meer bekendheid dan de Arameeërs. Daar zijn verschillende redenen voor aan te wijzen. De Turken die eeuwenlang een groot deel van het Midden Oosten hebben overheerst, gaven aan de niet-moslims een aparte status. Niet-moslims mochten tot op zekere hoogte hun eigen godsdienst belijden, maar werden wel tweederangs burgers. De Turkse overheid voerde daartoe het "milletsysteem" in. Als niet-moslim behoorde je tot een bepaalde "millet" met een eigen vertegenwoordiger, die het aanspreekpunt was voor de overheid èn voor allen die onder deze "millet" vielen. De Turkse overheid liet de Patriarch van de Armeniërs niet alleen Armeense Christenen vertegenwoordigen, maar ook veel andere christenen, zoals Aramese christenen. Toen de Turken begonnen met het systematisch uitmoorden van de Armeniërs, maakten zij geen enkele onderscheid tussen Armeniërs en Arameeërs. Alle christenen moesten worden uitgeroeid. En zo kreeg de naam Armeniër wèl en de naam Arameeër geen bekendheid. Een andere reden voor de grotere bekendheid van de Armeniërs is en was het feit, dat er een land is, dat Armenië heet. Nog een andere reden is, dat de Armeniërs al 70 jaar geleden begonnen zijn om aandacht te vragen voor de gevolgen van de genocide, terwijl de Arameeërs daar pas sinds kort mee bezig zijn.

Erkenning van de genocide en mensenrechten

Het is wonderlijk hoe selectief en historisch ons besef is. Terwijl de jodenvervolging een prominente plaats in de westerse geschiedenisboeken inneemt, zijn andere massamoorden gladweg vergeten. En hoe langer geleden, hoe zwakker de emotionele echo wordt. Dit geldt ook voor de Turkse genocide op de christelijke minderheden die in 1915 ruim twee miljoen burgers het leven heeft gekost.

Opeenvolgende Turkse regeringen hebben geweigerd deze zwarte bladzijde in haar geschiedenis onder de ogen te zien. Maar nu Turkije waarschijnlijk dit jaar begint met toetredingsonderhandelingen met de Europese Unie, wordt het hoogste tijd dat Ankara de moedwillige en systematische uitroeiing van de Christelijke minderheden (Arameeërs en Armeniërs) door Turkse leger erkent.

Voor alle betrokkenen, Arameeërs en Armeniërs, is wereldwijde erkenning van de genocide van 1915 van levensbelang. Gelukkig zijn er inmiddels vele parlementariërs in diverse landen die ijveren voor erkenning van de eerste genocide van de twintigste eeuw. In Zweden, België, Italië, Frankrijk maar ook in veel andere landen heeft de erkenning van de genocide door de regeringen en/of door het parlement plaats gevonden. Bewijsmateriaal over de massaslachtingen is in ruime mate aanwezig. Een voorbeeld uit vele: Gérard Chaliand en Yves Ternon lieten in 2002 een zakelijk en goed gedocumenteerd boek verschenen over de huidige stand van zaken van het onderzoek naar de genocide van 1915. Amnesty International noemt de documenten die de schrijvers op tafel leggen "onweerlegbaar". Adolf Hitler meende, dat hij rustig de Joden kon uitroeien, omdat niemand destijds tegen de uitroeiing van de Armeniërs had geprotesteerd. Anno 2004 is het onmogelijk voor een politicus om Auschwitz te ontkennen. Het wordt tijd, dat de ontkenning van de genocide van 1915 ook onmogelijk gemaakt wordt. Dat betekent in concreto, dat wij de Turkse regering duidelijk zullen moeten maken, dat de toegang tot Europa begint bij de erkenning van de genocide.

Nederland kent een zeer kleine Aramese gemeenschap (tussen de 15 en 20 duizend) waardoor het vraagstuk vooralsnog niet op de politieke agenda is beland. Minister van Buitenlandse Zaken Bot weigerde in een Kamerdebat van afgelopen december de kwestie van de genocide op de christelijke minderheden als een politiek relevant feit te erkennen.

Hoe zouden wij het vinden wanneer het hedendaagse Duitsland de holocaust zou afdoen als historisch onjuist en irrelevant? Er zijn voorbeelden waaruit blijkt dat alleen het erkennen van de historische waarheid kan leiden tot politieke toenadering en zelfs hernieuwd vertrouwen tussen bevolkingsgroepen.

"Wanneer Turkije deel wil uitmaken van Europa zal het lering moeten trekken uit de voorbeelden van Duitsland en Japan. Zolang Turkije de genocide op de christelijke minderheden in Turkije niet erkent en geen respect heeft voor de mensenrechten, behoort Turkije niet tot Europa", aldus Dr. P. van Ham, plaatsvervangend hoofd onderzoek van het Instituut Clingendaal, NRC, 15-04-2004.

Ook de Aramese beweging voor Mensenrechten is van mening dat de erkenning van de genocide op de christelijke minderheden en het waarborgen van de universele mensenrechten van de minderheden in Turkije een voorwaarde moet zijn voor de onderhandelingen met de EU. Wie lid wil worden van de EU dient - analoog aan het Duitse mea maxima culpa na de Tweede Wereldoorlog - eerlijk met eigen verleden om te gaan.

De EU en met name Nederland is immers ook een waardengemeenschap, en daar horen landen die een genocide verloochenen niet bij. ABM rekent op de immateriële steun van Nederlandse politici, in het bijzonder van de Europarlementariërs om de onderdrukte Aramese Christenen in Turkije - die eeuwenlang onderdrukt worden - niet aan hun lot over te laten.

Aramese Beweging voor Mensenrechten

Aziz Aygur (woordvoerder)

Note : Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de ABM: Aziz Aygur telefonisch bereikbaar via 030-2881286
Postbus 3762, 7500 DT Enschede - NL. E-mail: samaram@tiscali.nl


---- --