Academisch Ziekenhuis Groningen

Kraakbeentransplantaties in AZG

04 januari 2005 Het Academisch Ziekenhuis Groningen wordt het eerste ziekenhuis in Nederland dat kraakbeentransplantatie als reguliere behandeling voor daarvoor geschikte patiënten gaat aanbieden.

Deze week vinden de eerste twee biopten als voorbereiding voor kraakbeentransplantaties in februari 2005 plaats. Bij een kraakbeentransplantatie wordt kapot kraakbeen verwijderd en door cellen van de patiënt zelf vervangen.

Een kraakbeentransplantatie bestaat uit twee operaties: een (kijk)operatie waarbij de orthopedisch chirurg een stukje gezond kraakbeenweefsel uit de knie van de patiënt oogst, en een tweede operatie, vier weken later, om de gekweekte cellen weer terug te zetten in de beschadigde plek. Het met cellen opgevulde 'gat' wordt vervolgens dichtgeplakt met een lapje botvlies van de patiënt zelf.

De kraakbeentransplantatie is vooral bestemd voor patiënten tussen de 20 en 45 jaar. De patiënten die voor deze vorm van transplantatie in aanmerking willen komen, moeten hun (sport)letsel kort geleden hebben opgelopen, ze moeten daadwerkelijk klachten ervaren en bovendien kunnen ze niet op een andere manier geholpen worden. Voor de eigenlijke transplantatie moet de hele knie opengelegd worden. Patiënten moeten na de ingreep nog ongeveer een week in het ziekenhuis blijven liggen, waarna een langdurige periode van revalidatie volgt. Helaas bestaat er geen alternatief voor deze zware operatie.

Herstel van kraakbeen in de knie is belangrijk, omdat het als een soort kussen tussen scharnierende botten zit. Het zorgt ervoor dat het boven- en onderbeen vrijwel wrijvingsloos ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Als het kraakbeen beschadigd raakt verliest het deze functie. Het kniegewricht zwelt op, bewegen doet pijn en in het ergste geval gaat de knie 'op slot'. De best behandelbare beschadigingen ontstaan bij ernstige sportblessures. Maar gewrichtskraakbeen kan ook aangedaan raken door osteochondritis dissecans, een groeistoornis waarbij stukjes van het kraakbeen afbrokkelen, die daarna los in het gewricht komen te liggen.

Het AZG werkt voor deze kraakbeentransplantaties samen met de universiteit van Götenburg. Daar worden de kraakbeencellen van de Groningse patiënten gekweekt en vermeerderd in hun laboratoria. In Zweden wordt deze behandeling al jaren aangeboden. Inmiddels zijn er zelfs al studies beschikbaar waarbij patiënten tot tien jaar na de ingreep gevolgd zijn.

Contactpersoon: mw. J.M. Kruse, bureau Voorlichting AZG, telefoon (050) 361 22 00.