Politie Twente

Dinsdag 4 januari 2005

Jaarbericht politie twente 2004

Korpschef P. Deelman wil in 2005: bouwen aan vertrouwen en meer veiligheid voor dienders

( Politie Twente in 2004: goede prestaties, vertrouwen van bevolking

De politie Twente heeft een goed jaar achter de rug: de criminaliteit is met succes bestreden, de bewoners voelen zich veiliger en het korps is op koers met de voorgenomen prestatieafspraken. Met deze drie hoofdpijlers van politieoptreden blikt korpschef Piet Deelman tevreden terug op een bewogen jaar. Volgens de hoofdcommissaris van politie is Twente in 2004 zowel objectief als subjectief veiliger geworden. Deelman schrijft de goede resultaten toe aan het feit dat het korps midden in de Twentse samenleving acteert.

Wel maakt Deelman zich op twee punten zorgen: het hoge aantal gewapende overvallen(+36,7 procent) en een stijgend aantal beledigingen en geweld tegen de politiemensen (+ 16,7 procent). Volgens Deelman worden gewapende overvallen door veel mensen als erg bedreigend ervaren en dragen in grote mate bij aan de onveiligheidsgevoelens. Daarom wil Deelman het komende jaar hier veel aandacht aan besteden.

Op het punt van geweld tegen politiemensen zegt Deelman: "We hebben afgelopen jaar 525 keer beledigingen en geweld tegen politiemensen geregistreerd. We tolereren dit niet. Uiterst tragisch was het schietincident waarbij collega Jan Wind om het leven kwam en Rogier Fledderus zwaar gewond is geraakt. Ik ben trots op mijn mensen die, soms met gevaar voor eigen leven, zich voor honderd procent inzetten voor een veilig Twente". Korpschef Deelman wil zich in 2005 sterk maken voor een optimale veiligheid voor de agenten op straat door onder andere beschermende middelen, trainingen en lik-op-stuk-benadering. Verder wil de korpschef de komende jaren werken aan een betere dialoog tussen burgers en agenten om het vertrouwen nog verder op te waarderen.

1. Criminaliteit

Afgelopen jaar is de criminaliteit in Twente op de meeste resultaatgebieden met succes bestreden. De trend van de afgelopen jaren is hiermee voortgezet. De eerste cijfers wijzen uit dat Twente, vergeleken met 2003, in 2004 16,5 procent minder meldingen en ruim 4 procent minder misdrijven heeft gehad. Deze daling wordt met name veroorzaakt door een afname van vermogensdelicten en de aanpak van veelplegers. Het aantal aangiftes is gedaald van 31230 naar 30116 (-3,6 procent): deze trend is ook landelijk te zien.

Het algehele ophelderingspercentage is het afgelopen jaar gestegen van 20,4 naar 21,6 procent. Ook hier is de positieve lijn voortgezet. De stijging van het ophelderingspercentage is gerealiseerd mede dankzij: . Meer 'korte klap' zaken aanpakken (korte onderzoeken met meer agenten) . Alert en adequaat reageren op meldingen . Zorgen voor een verbeterde informatiepositie.

Het korps heeft verder in 2004 bijna 14 procent meer verdachten aangehouden. Repressief beleid en de aanpak van veelplegers zijn de voornaamste verklaringen voor deze stijging. Het aantal boetes bij staande houdingen is met ruim 1 procent licht gestegen naar 44662 processen-verbaal. Het korps heeft bij staande houdingen veel geïnvesteerd in lik-op-stuk-beleid, consequentere handhaving en sturing op persoonlijke doelstellingen.

Belangrijkste cijfers 2004 op een rij

Resultaatgebieden       2003           2004        Stijging /    
                                                   Daling        
Meldingen               61816          51629       - 16,5 %      
Misdrijven              33495          32080       - 4,2 %       
Aangiftes               31230          30116       - 3,6 %       
Internetaangifte        Niet           880         -             
                        beschikbaar                              
Ophelderingspercentage  20.4%          21,6%       1,2 %         
Woninginbraken          1869           1742        - 6,8 %       
Autodiefstallen         289            258         - 10,7 %      
Auto-inbraken           4458           3710        - 16,8 %      
Zakkenrollen            636            371         - 41,7 %      
Verkeersongevallen      12256          11292       - 7, 9 %      
Zedenmisdrijven         363            356         - 2,2 %       
Moord/doodslag          6              6           -             
Geweld op publieke      2844           2884        1,4 %         
plaatsen                                                         
Huiselijk geweld        Niet           1284        -             
                        beschikbaar                              
Openlijk geweld tegen   133            119         - 10,5 %      
personen                                                         
Berovingen              177            127         - 28,2 %      
Overvallen              49             67          36,7 %        
Vernielingen            4895           5569        13,8 %        
Jeugdoverlast           2200           1596        - 27,5 %      
Geweld tegen politie    450            525         16,7 %        
Toelichting resultaatgebieden

Woninginbraken

Dankzij de effectieve inzet van de Twentse woninginbrakenteams, de aanpak van veelplegers, voorrang bij opsporing en de preventiemaatregelen met Politiekeurmerk Veilig Wonen, is het aantal woninginbraken regiobreed met 6,8 procent gedaald. Concreet betekent dit van 1869 naar 1742 inbraken. De politie Twente wist in 2004 18,2 procent van de 1742 inbraken op te lossen. Duidelijk is dat inzet vanuit verschillende disciplines (politie, gemeenten, woningcorporaties, burgers) vruchten afwerpt.

Autocriminaliteit

Autocriminaliteit bestaat uit twee onderdelen: autodiefstal en auto-inbraak. Het aantal gestolen auto's is het afgelopen jaar met ruim 10 procent gedaald (was 289, is nu 258). De politie Twente heeft 47 van de 258 gevallen opgelost (18,2 procent). Het aantal aangehouden verdachten is onveranderd gebleven: namelijk 42.

Het aantal auto-inbraken is afgenomen van 4458 naar 3710. Dit betekent een afname van bijna 17 procent. Het aantal aangehouden verdachten op dit punt is spectaculair gestegen van 97 naar 128 (ruim 32 procent).

De daling van de autocriminaliteit wordt in het algemeen veroorzaakt door grotere bewustwording bij opsporingsdiensten, verzekeraars en burgers. Bovendien heeft de politie Twente gerichte preventieve acties ondernomen zoals Ochtendgloren en Autokrakenteam. Ook effectieve aanpak van veelplegers heeft hiertoe bijgedragen. Het Bovenregionale Rechercheteam heeft verder met succes Oost-Europese autocriminelen opgespoord.

Zakkenrollen

Verscherpte aandacht en zichtbaar optreden heeft de zakkenrollers duidelijk afgeschrikt. Ook hier heeft de stevige aanpak van veelplegers zijn weerslag niet gemist. Want zakkenrollen in Twente is spectaculaire gedaald met 41,7 procent. In 2003 telde Twente 636 gevallen van zakkenrollerij, in 2004 371.

Verkeer

Een mix van intensieve controles, fysieke verkeersmaatregelen en toenemend normbesef heeft ertoe geleid dat het aantal verkeersongevallen op de Twentse wegen met bijna 8 procent is gedaald: in 2003 waren er 12256 ongevallen, dit is in 2004 teruggelopen naar 11292. Helaas is het aantal dodelijke slachtoffers gestegen van 34 naar 40. Normaliter telt Twente jaarlijks 30 tot 40 verkeersdoden. Opvallend waren de ongelukken in oktober op de A35: bij twee ongelukken kwamen op deze rijksweg zeven mensen om het leven. Het aantal mensen dat door verkeersongevallen naar het ziekenhuis moest, is gedaald van 583 naar 536.

Zeden

In 2003 waren er 364 zedenmisdrijven. In 2004 is dit teruggelopen naar 356: een daling van 2,2 procent. De politie constateert een toenemende meldingsbereidheid inzake oude zedengevallen. Bovendien blijkt een causaal verband te zijn tussen zedenmisdrijven en huiselijk geweld. Opvallend is dat de politie Twente in 2004 25 procent meer verdachten van zedenmisdrijven heeft aangehouden: van 107 verdachten in 2003 naar 134 in 2004.

Huiselijk geweld

In 2004 is de politie voor het eerst gestart met de registratie van huiselijk geweld. De politie heeft in totaal 1284 meldingen gekregen. In 659 gevallen hebben de slachtoffers aangifte gedaan. Uit de meldingen en aangiftes blijkt dat Twente 878 slachtoffers en 473 verdachten telt.

Moord/doodslag

Het aantal gevallen van moord cq doodslag is hetzelfde gebleven: zes in totaal (twee in Enschede, twee in Goor, één Amerfoort/Oldenzaal en één in Hengelo). Over het algemeen gaat het hierbij om incidenten. In vijf gevallen heeft de politie Twente de misdrijven opgelost. Daarbij zijn zes verdachten aangehouden. Het onderzoek naar de dood van een vrouw, die in een hotelkamer in Enschede door geweld om het leven is gebracht, is nog niet afgerond.

Gewelddelicten op straat en publieke plaatsen

Het aantal geweldsdelicten op publieke plaatsen (waaronder mishandelingen) is licht gestegen. In 2003 waren er 2844, in 2004 2884. Hiermee is het beeld in Twente redelijk stabiel: dit in tegenstelling tot het landelijk beeld waarbij geweldsdelicten een stijgende tendens vertonen. Uit de eerste analyses blijkt dat uitgaansgeweld een belangrijk deel vormt van de gewelddelicten op straat en publieke plaatsen.

Openlijk geweld tegen personen

Het openlijk geweld tegen personen is ten opzichte van 2003 met ruim 10 procent verminderd: 133 tegen 119. Het aantal opgehelderde misdrijven is gelijk gebleven. Het aantal aangehouden verdachten is met ruim 15 procent verminderd.

Beroving

De beveiligingsmaatregelen van de winkeliers heeft de criminaliteit van binnen naar buiten de winkels verschoven. De politie heeft deze verplaatsing in 2004 opgevangen door zichtbaar en gerichter te surveilleren in de winkelcentra. Dit heeft prima gewerkt: het aantal berovingen is van 177 naar 127 teruggebracht. Een daling van ruim 28 procent.

Overvallen
Ondanks de intensieve publiek-private samenwerking en de inspanningen van rechercheteams is het aantal (gewapende) overvallen verontrustend gestegen. Het gaat om een stijging van 36,7 procent. In 2003 had Twente te maken met 49 gevallen, in 2004 werden dat er 67. De politie Twente heeft in 2004 een hetzelfde aantal overvallen opgehelderd als in 2003, namelijk 25. Bij deze overvallen heeft de politie meer verdachten aangehouden: 16 in 2003 en 31 in 2004. Het ophelderingspercentage in 2003 was 51 procent, in 2004 is dit 37,3 procent. Uit de eerste analyses blijkt dat criminelen die op vrije voeten zijn gekomen een groot deel van de overvallen voor hun rekening nemen door in herhaling te vallen.

Vernieling

Het aantal misdrijven op het gebied van vernieling is in 2004 met bijna 14 procent gestegen naar 5569 misdrijven. In 639 gevallen heeft de politie deze misdrijven opgehelderd: dit is 11,5 procent. Er zijn hierbij in totaal 660 verdachten aangehouden. Zowel de opheldering als het aantal aangehouden verdachten zijn ten opzichte van 2003 gestegen.

Jeugdoverlast

De jeugdoverlast is in de Twentse steden en dorpen met 27,5 procent verminderd. Het aantal meldingen is van 2200 in 2003 is gedaald naar 1596 in 2004. Een verklaring voor deze spectaculaire daling kan gezocht worden in het consequente beleid van de politie met de inzet van jeugd- en wijkagenten. Door vroegtijdig in te grijpen bij dreigende escalatie zijn de problemen met de jeugd vermoedelijk minder geworden.

Geweld tegen politie

Het afgelopen jaar is het aantal geweldsdelicten tegen politieambtenaren met 16,7 procent gestegen. Het gaat concreet om 525 gevallen in 2004. Bij éénderde van deze gevallen gaat het om fysiek geweld. In de rest van de gevallen gaat het om verbaal geweld. De politie Twente accepteert dit niet en zal samen met Justitie zo snel mogelijk een strafproces starten.

Rechercheonderzoeken

Op basis van criminaliteitsbeeldanalyse maakt de politie Twente jaarlijks een prioriteitenlijst voor de aanpak van zware en georganiseerde criminaliteit. In overleg met het Openbaar Ministerie in Almelo worden dan rechercheonderzoeken gestart. Het gaat in Twente met name om drugsgerelateerde onderzoeken, mensenhandel en afpersing. Uit de criminaliteitsbeeldanalyse komt duidelijk naar voren dat de georganiseerde criminelen in Twente regelmatig in wisselende verbanden opereren. De afdeling Georganiseerde Criminaliteit heeft het afgelopen jaar meerdere grote onderzoeken gedraaid.

In de strijd tegen criminaliteit hebben de Twentse rechercheteams het afgelopen jaar volop onderzoeken gedraaid. Het Twentse Team Grootschalig Opsporing (voorheen RBT) heeft in 2004 in verschillende samenstellingen 14 onderzoeken gedraaid. Een aantal TGO-onderzoeken is met succes afgerond of loopt nu nog. Bovendien werd bijstand verleend aan collega korpsen. Ook in de districten hebben de Afdelingen Justitieel Zaken tientallen middelgrote onderzoeken verricht. Al met al mag 2004 op het gebied van rechercheonderzoeken een hectisch jaar worden genoemd.

Vakwerk

Onder het motto 'Vakwerk voor veilig Twente' wil de politie Twente voor de komende jaren een aangescherpte koers uitstippelen. De politie Twente doet dit in samen met het bestuur en het Openbaar Ministerie. Gezien de positieve resultaten van de afgelopen jaren zal de politie Twente het consistente beleid doorzetten en waarnodig versterken: met name op het gebied van wijkpolitie, jeugdpolitie, opsporen, informatiepositie en reputatie. 2. Bevolking: veiliger gevoel
Uit de Politiemonitor Bevolking 2004 blijkt dat de burgers in Twente zich steeds veiliger voelen. De onveiligheidsgevoelens zijn het afgelopen jaar weer afgenomen: met name het aantal mensen dat zich 'vaak' onveilig voelt is ten opzichte van 2003 met 1,1 procent gedaald. Deze score, van 3,6 naar 2,5, is het laagste percentage ooit in Twente gemeten. Vergeleken met landelijke cijfers (4,4 procent) scoort Twente bijna twee procenten beter. Het aantal mensen dat zich 'wel eens' onveilig is met 18,7 procent stabiel gebleven. Landelijk is deze score 26,9 procent.

OnveiligheidsgevTwente 2003     Twente 2004    
oelens                                         
% vaak          3,6             2,5            
% wel eens      18,7            18,7           
De Twentenaar voelt zich op veel risicoplaatsen veel veiliger dan mensen in vergelijkbare regio's. Alleen het percentage mensen dat aangeeft zich in huis wel eens onveilig te voelen is relatief hoog maar nog steeds lager dan het landelijk gemiddelde (5,6% tegen 6,5 landelijk). Dit probleem is al onderkend en er zijn met betrokken partners over de aanpak hiervan afspraken gemaakt. Met name in het openbaar vervoer en in winkelcentra zijn er relatief weinig mensen die zich onveilig voelen. Het mijden van en omlopen om onveilige plekken wordt in Twente minder gedaan dan elders. Ook verbiedt men kinderen minder gauw ergens naartoe te gaan omdat het er onveilig zou zijn.

Functioneren
De burgers in Twente hebben de politie Twente voor haar functioneren wederom het hoogste rapportcijfer van Nederland gegeven: 6,8. Waar de politie landelijk wordt gewaardeerd met 6,1, kruipt de politie Twente richting de 7. De zichtbaarheid is echter ten opzichte van 2003 afgenomen: in 2003 zei 63,5 procent van de mensen dat men de politie in Twente minder dan eens per week zag. In 2004 is dit gestegen naar 64,9 procent. Dit betekent dat de politie Twente ten opzichte van 2003 minder zichtbaar is geweest. De politie Twente vindt de lage score voor de zichtbaarheid zorgwekkend. Daarom zullen in het Vakwerk-traject projecten draaien waarbij sociale contacten en professionele zichtbaarheid de sleutelwoorden zijn.

Politie in buurtTwente 2003     Twente 2004    
Beschikbaarheid 5,1             5,4            
Zichtbaarheid   63,5            64,9           
Optreden        6,2             6,0            
Functioneren    6,5             6,8            
Contact
Bijna éénderde van de Twentenaren heeft contact gehad met de politie Twente. Dit is een stijging ten opzichte van 2003 (was 29,5, is nu 32,5 procent). De stijging zit hem met name in politiecontroles, hulpvragen en vragen om informatie en/of advies van burgers. Dit is een waardevolle ontwikkeling. Op deze manier verbetert de politie namelijk haar informatiepositie en weet wat er onder de mensen leeft. Van de mensen die contact met de politie Twente hebben gehad is 71,6 procent (zeer) tevreden over het laatste contact. De tevredenheid van de Twentse burgers is stabiel: al tien jaar schommelt dit rond de 70 procent. Vergeleken met landelijke uitkomsten zijn de Twentse burgers aanzienlijk meer tevreden over het laatste politiecontact.

Politie en burgers       Twente 2003  Twente 2004  
% dat contact heeft gehad29,5         32,5         
% (zeer) tevreden bij    69,0         71,6         
laatste contact                                    
Aangiftebereidheid

De meldings- en aangiftebereidheid is in 2004 licht gedaald. Met name als het gaat om lichte criminaliteit (bijvoorbeeld fietsendiefstal, auto-inbraak) nemen de mensen te weinig moeite om aangifte te doen of de politie daarvan op de hoogte te brengen. Met nieuwe ontwikkelingen, zoals internetaangifte, hoopt de politie Twente deze score te doen stijgen. Sinds de start van internetaangifte in oktober 2004 heeft de politie Twente 880 digitale aangiftes binnengekregen. Diefstal van een fiets vormt hierbij met 41 procent de hoofdmoot. Diefstal uit auto scoort 25 procent en vernieling van een auto 22 procent. De meldings- en aangiftebereidheid zijn zowel landelijk als in Twente in dezelfde mate gedaald. Wel blijkt men in Twente net iets meer bereid te zijn om zaken te melden of aangiftes te doen. Uit onderzoeken blijkt dat bij een stijgende vertrouwen van de burgers, ook aangiftebereidheid stijgt. Daarom is Twente op dit moment projecten aan het voorbereiden die het vertrouwen zullen vergroten. Verheugend is dat het afgelopen jaar de tevredenheid bij het doen van aangifte fors is gestegen (van 59% naar 70%). Daar staat tegenover dat de politie zich Twente nog sterk kan verbeteren op het terrein van informatie-nazorg. Op dit terrein lopen inmiddels verschillende projecten.

 Politie en slachtoffer  Twente 2003  Twente 2004  
Meldingsbereidheid       41,5         39,3         
Aangiftebereidheid       32,3         30,9         
Slachtofferschap

De kans om slachtoffer te worden is in Twente aanzienlijk minder is dan landelijk. Wel laat het totale slachtofferschap een lichte stijging zien. In Twente is de kans om slachtoffer te worden van bedreiging met geweld met 1,6 procent gedaald. Slachtofferschap bij autocriminaliteit is onder de 20 procent gedoken. De kans om slachtoffer te worden van een (poging tot) inbraak is volgens de Twentenaren heel licht gestegen. Bij fietsendiefstal is dit gelijk gebleven.

Slachtofferschap         Twente 2003  Twente 2004  
Bedreiging met geweld    4,7          3,1          
Autocriminaliteit        20,0         19,1         
Fietsendiefstal          3,7          3,7          
(Poging tot) inbraak     3,0          3,1          
De gerichte aanpak van de politie Twente op veelplegers en jeugdigen blijkt vruchten af te werpen. Op wijkniveau worden ook duidelijke resultaten zichtbaar na het oppakken van een veelpleger. 'Kennen en gekend worden' van de wijk- en jeugdagenten, gekoppeld aan een meer repressieve inslag maakt dat de politie Twente meer in staat is de stijging van de criminaliteit te beteugelen. De resultaten hiervan zijn ook terug te zien in meer staandehoudingen en meer verdachten.

Buurtproblemen

De problemen in de Twentse wijken en buurten laten een stabiel beeld zien. Indicatoren zoals verkeersoverlast, verloedering, dreiging of vermogensdelicten zijn ten opzichte van 2003 bijna onveranderd gebleven. Vergeleken met landelijke uitkomsten heeft Twente op alle terreinen minder buurtproblemen. Problemen die gevoelsmatig relatief vaak voorkomen zijn te hard rijden en aanrijdingen. Hier wordt in het kader van het regionaal convenant dan ook een meer gerichte handhaving op gezet. De gevoelde dreiging is in Twente relatief laag. Hierbinnen is de dreiging van dronken mensen op straat wel een aandachtspunt dat naar voren komt. Met gemeenten en horecaondernemers worden hierover in steeds meer gevallen afspraken gemaakt.

Buurtproblemen           Twente 2003  Twente 2004  
Vermogensdelicten        3,5          3,4          
Verkeersoverlast         4,2          4,3          
Verloedering             3,4          3,4          
Dreiging                 2,0          2,0          
3. Realisatie prestatieafspraken op schema

In 2003 zijn de zogenaamde prestatieafspraken tussen de politie en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) ingevoerd. Via het prestatiecontract heeft Twente zich, net als alle andere korpsen, verplicht om voor 2006 te zorgen voor verbetering op een groot aantal onderdelen zoals: meer aanhoudingen van verdachten, meer bekeuringen met staande houding, meer tevredenheid onder de burgers, alsmede interne doelstellingen zoals minder ziekteverzuim.

Die afspraken zijn vertaald in verschillende doelen. Ieder jaar kijkt BZK of de korpsen op koers liggen. Naar aanleiding van het bereiken van doelen wordt aan de korpsen een extra geldbedrag uitgekeerd. Uit de resultaten van 2003 blijkt dat Twente op koers ligt met het vergroten van de veiligheid in de regio. Op basis van deze resultaten krijgt de politie Twente een extra bedrag van ruim E 717.000,-. De politie Twente zal dit bedrag vrijwel geheel gaan investeren in verdere innovaties en verbeteringen.

Belangrijk is tevens is de constatering van het ministerie dat de Twentse bevolking ook in 2003 het meest tevreden was over de verrichtingen van het korps. Nergens in Nederland zijn de burgers zo te spreken over de prestaties en de beschikbaarheid van het Twentse korps.

Voor het jaar 2004 is de politie Twente op de meeste punten op koers. Eén punt blijft zorgwekkend: aanleveren van 'bekende daders' bij het Openbaar Ministerie. De korpsleiding heeft inmiddels een werkgroep aan het werk gezet om te onderzoeken waarom dit stagneert. De werkgroep zal ook maatregelen uitwerken om te zorgen dat de doelstelling in 2006 wel worden gehaald. Het ministerie van BZK zal de prestatieafspraken over 2004 in 2005 beoordelen. Wel zijn de voorlopige resultaten over 2004 beschikbaar:

Prestatieafspraken       Nul       Doelstelli2003       2004      
politie Twente           situatie  ng 2006                        
                         2002                                     
Ziekteverzuim            7,8 %     Onder 7 % 6,7 %      6,4%      
Boetes staande houdingen 38048     44048     44133      44622     
                                                                  
Aanleveren 'bekende      6967      8194      7220       7180      
daders' OM                                                        
Kwaliteit dienstverleningNiet      of nog    landelijke definities
LTP en  Alarmcentrale    beschikbaageen                           
                         r                                        
Tevredenheid laatste     62,1 %    74 %      69 %       71,6 %    
politiecontact                                                    
Beschikbaarheid (score   5         5,5       5,1        5,4       
politiemonitor)                                                   
Extra capaciteit primair 5 % van   76,2 FTE  Conform    Minimaal  
politiewerk  door        formatie            afspraak   16 FTE    
doelmatig werken                             plan van             
                                             aanpak               
---- --