CORDAID
Cordaid-debat over seksueel geweld: hoe de geweldspiraal tegen
Cordaid Driekoninginnedebat 11 januari 2005
Cordaid-debat over seksueel geweld: Seksueel geweld: hoe kerken,
hulpverleners en familiestructuren de geweldspiraal tegen vrouwen in
stand houden.
Cordaid gaat op 11 januari in debat met een Zuidafrikaanse bisschop,
met hulpverleners uit Congo en Bosnië en met juristen van het
Internationaal Strafhof over het gevecht tegen het stigma na seksueel
geweld
Enkele dagen na de ramp in Azië is het weer zo ver: in de
ontheemdenkampen van slachtoffers van de tsunami op Sri Lanka worden
vrouwen en kinderen verkracht.
Elke situatie van maatschappelijke chaos zoals een ramp, conflict of
oorlog leidt onmiddellijk tot seksueel geweld tegen vrouwen. Tijdens
de oorlogen in voormalig Joegoslavie, Liberia, Sierra Leone en nu in
Congo en Darfur zijn en worden vrouwen en meisjes systematisch en op
grote schaal verkracht
Wat doen hulpverleners, kerkelijke leiders en gemeenschappen zelf om
seksueel geweld te voorkomen? Als de slachtoffers geluk hebben krijgen
ze eerste opvang na de verkrachting, maar daarna is er het stigma: de
veroordeling in hun samenleving, in hun families, bij religieuze
leiders, zelfs onder hulpverleners.
Neem Congo: vaders blijven hun eerder verkrachtte dochters naar de
bush sturen om water te halen. Dat is de taakverdeling. Daar
vergrijpen regelmatig leden van de eigen gemeenschap zich aan deze
meisjes. Straffeloosheid leidt tot normloosheid, ook in je eigen
gemeenschap of familie. Seksueel oorlogsgeweld van de vijand tegen
vrouwen woekert voort in hun families en leidt steeds vaker tot
huiselijk geweld zoals ervaringen in Congo bewijzen. Cordaid is daar
via haar partnerorganisaties in contact met vrouwen die in korte tijd
meermalen verkracht zijn door verschillende mannen, van de vijand en
uit de eigen gemeenschap.
Ongewenste zwangerschap leidt tot onmogelijk keuzes. En de illegale
abortus, als deze wordt overleeft, tot een strafbaar feit zoals in
Congo. De kerkelijke moraal draagt bij tot de handhaving van het
stigma.
Hoe dit stigma te doorbreken? Hoe de heersende machtsverhoudingen, die
de vrouw kwetsbaar maken, te veranderen? Wat doen maatschappelijk
werkers, kerken en rechters om vrouwen na verkrachting weer een nieuw
bestaan te laten opbouwen. Welke kans geeft de gemeenschap aan
misbruikte vrouwen? Waarom worden daders niet vervolgd?
Vier sprekers met kennnis en ervaring op dit terrein spreken zich
uit:
Marie Noel Cikuru, die zich in Congo bezighoudt met getraumatiseerde
vrouwen;
Jasna Zecevic uit Bosnie, die 10 jaar na dato kan uitleggen inhoeverre
de positie van vrouwen na traumabehandeling daadwerkelijk verbeterd
is;
Bisschop Kevin Dowling, die in Zuid-Afrika veel vrouwen treft die
slachtoffer zijn van geweld, over de rol van de kerk bij het
vrouwenstigma;
Brigid Inder, die ruime ervaring heeft in de strijd voor
vrouwenrechten en het Criminal Court te Den Haag op dit onderwerp
monitort.