Zoeken: ____________
CENTRAAL PLANBUREAU
Onderwerp: persbericht
Nummer: 1
Datum: 19 januari 2005
Inlichtingen bij: Ben Vollaard, of Dick Morks (tel: 070-3383410)
Grotere veiligheid dankzij meer politie
De daling in criminaliteit en overlast sinds midden jaren '90 is mede
te danken aan de toename van politiepersoneel. In de periode 1996-2003
nam de kans op slachtofferschap van criminaliteit en overlast in
totaal met circa 10 procent af door de inzet van extra
politiepersoneel. Het effect van meer politie op de veiligheid was het
grootst in stedelijke regio's.
Dit concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in het vandaag
verschenen CPB Document 'Police numbers up, crime rates down. The
effect of police on crime in the Netherlands, 1996-2003'. Het CPB
analyseert in deze publicatie het effect van de sterke toename van
politiepersoneel in de afgelopen jaren op slachtofferschap van
criminaliteit en overlast.
Het kabinet heeft de ambitieuze doelstelling de criminaliteit en
overlast met 20 tot 25 procent te verlagen. Deze verbetering moet in
de periode 2008-2010 volledig zijn bereikt. Over het effect van meer
politiepersoneel op de veiligheid bestaat tot nog toe veel
onzekerheid. Deze studie vormt een bijdrage voor de afweging hoe de
kabinetsdoelstelling het best is te realiseren.
Bron van slachtoffergegevens vormt de Politiemonitor Bevolking, een
jaarlijkse enquête onder de Nederlandse bevolking. De enquête laat
zien dat criminaliteit en overlast al 10 jaar afnemen. Zo is tussen
1994 en 2003 het percentage woningen waar gedurende dat jaar is
ingebroken, gehalveerd. Eenzelfde daling geldt het percentage gestolen
auto's. Ook het veiligheidsgevoel is verbeterd. Het percentage mensen
dat zegt dat ze zich vaak onveilig voelden, is tussen 1994 en 2003 met
40 procent afgenomen. Antwoorden op concrete vragen over veiligheid in
de buurt geven daarmee een ander beeld dan meer algemene
onveiligheidsgevoelens, zoals die vaak in de media te beluisteren
zijn.
De resultaten van het onderzoek weerspreken het idee dat criminaliteit
zich slechts verplaatst als in een bepaald gebied meer
politiepersoneel wordt ingezet. Er kan sprake zijn van enige
verplaatsingseffecten, maar in totaal leidt meer politie tot een
duidelijke vermindering van de criminaliteit. De politiekorpsen zijn
dus door de inzet van meer personeel in staat om het algehele niveau
van criminaliteit te verlagen.
Extra politie draagt bij aan een grotere veiligheid. Hieruit kan nog
niet worden geconcludeerd dat uitbreiding van de politie
maatschappelijk rendabel is. Om het maatschappelijk rendement te
bepalen, is een kosten-batenanalyse vereist. De baten zijn echter
moeilijk in beeld te brengen. Zo is de wisselwerking tussen
politiebescherming en inspanningen van mensen zelf om criminaliteit te
voorkomen, onduidelijk. Denk bijvoorbeeld aan de afweging om 's avonds
niet de deur uit te gaan, of om extra hang- en sluitwerk aan te
schaffen. Bovendien is naast doelmatigheid, ook rechtvaardigheid een
belangrijke overweging, zeker rond het strafrecht.
Herverdeling van politiepersoneel van landelijke naar stedelijke
gebieden draagt bij aan de doelstelling om het nationale niveau van
criminaliteit en overlast te verlagen. Zo is het geschatte effect van
meer politie op woninginbraak twee keer zo groot in de Randstad als in
de rest van het land en het effect op overlast van jongeren drie keer
zo groot. Uiteraard zijn er ook andere afwegingen bij het herverdelen
van politiemiddelen, zoals de beschikbaarheid van de politie in
landelijke gebieden.
In vergelijking tot vorige jaren vlakt tussen nu en 2010 de groei in
de omvang van het politiepersoneel per inwoner af. De bijdrage van de
politie aan de gewenste verhoging van de veiligheid ligt daarom vooral
in een betere inzet van bestaande middelen. Meer en beter
evaluatieonderzoek naar 'wat werkt en wat niet werkt' kan inzicht
bieden in de manier waarop de effectiviteit van de politie te
verbeteren valt.
CPB Document 75, 'Police numbers up, crime rates down. The effect of
police on crime in the Netherlands, 1996-2003', ISBN 90-5833-205-5, is
te bestellen bij:
Bibliotheek Centraal Planbureau
Postbus 80510
2508 GM Den Haag
Telefax: 070-3383350
E-mail: bibliotheek@cpb.nl
Prijs: 9 euro
De volledige publicatie is tevens (gratis) beschikbaar als
PDF-bestand.
Centraal Planbureau